Bezbronne ofiary i dzielni bohaterowie: wizerunek osób niepełnosprawnych w polskiej prasie
PDF

Słowa kluczowe

osoby niepełnosprawne
framing analysis
wizerunek
prasa
disabled people
image
press

Jak cytować

Struck-Peregończyk, M., & Leonowicz-Bukała, I. (2018). Bezbronne ofiary i dzielni bohaterowie: wizerunek osób niepełnosprawnych w polskiej prasie. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis | Studia De Cultura, 10(1), 148–164. https://doi.org/10.24917/20837275.10.1.12

Abstrakt

10.24917/20837275.10.1.12

W mediach masowych dominują zazwyczaj dwa, skrajnie różne, wizerunki osób niepełnosprawnych - jako osób potrzebujących pomocy albo jako bohaterów dokonujących niezwykłych czynów („superkaleka”). W artykule zastosowano analizę ramowania (framing analysis) artykułów prasowych, związanych z problematyką niepełnosprawności, pochodzących z dwóch najchętniej czytanych polskich dzienników - „Faktu” oraz „Gazety Wyborczej”. Celem badania była weryfikacja tezy o dominacji dwóch ram interpretacyjnych - osoby niepełnosprawnej jako ofiary lub bohatera i sprawdzenie, czy istnieją rozbieżności w przedstawianiu osób niepełnosprawnych w ww. tytułach prasowych.

Helpless victims and brave heroes: the image of disabled people in Polish press

There are two dominant ways of portraying disabled people in the media - either as people needing help or heroes achieving the extraordinary (‘super-crips’). The article uses framing analysis in order to examine disability-related texts from two most-read Polish daily papers - “Fakt” and “Gazeta Wyborcza”. The aim of the study was to determine whether the two frames: disabled person as a helpless victim or a ‘super-crip’ are still the dominant ways of portraying disability and if there are any discrepancies in this respect between the two newspapers.

https://doi.org/10.24917/20837275.10.1.12
PDF

Bibliografia

Auslander G., Gold N. 1999. “Media reports on disability: A binational comparison of types and causes of disability as reported in major newspapers”. Disability and Rehabilitation nr 21(9). 420–431.
Zobacz w Google Scholar

Barnes C. 1992. Disabling Imagery and the Media. An Exploration of the Principles for Media Representations of Disabled People. The First in a Series of Reports. Halifax.
Zobacz w Google Scholar

Barnes C. 1991. “Discrimination: disabled people and media”. Contact nr 70. 45–48.
Zobacz w Google Scholar

Barnes C., Mercer G. 2008. Niepełnosprawność. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Błeszyńska K. 2001. Niepełnosprawność a struktura identyfikacji społecznych. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Clogston J.S. 1990. Disability coverage in 16 newspapers. Louisville.
Zobacz w Google Scholar

Clogston J.S. 1993. Changes in coverage patterns of disability issues in three major American newspapers, 1976–1991. Paper presented to the Association of Education in Journalism and Mass Communication. Kansas City.
Zobacz w Google Scholar

Entman R.M. 1993. “Framing: toward clarification of a fractured paradigm”. Journal of Communication nr 43(4). 51–58.
Zobacz w Google Scholar

Franczak K. 2014. „Perspektywa framing analysis – oferta analityczna dla badań nad dyskursem?”. Przegląd Socjologiczny nr 63(3). 135–156.
Zobacz w Google Scholar

McPherson G., O’Donnell H., McGillivray D., Misener L. 2016. “Elite athletes or superstars? Media representation of para-athletes at the Glasgow 2014”. Commonwealth Games, Disability & Society nr 31(5). 659–675.
Zobacz w Google Scholar

Goggin G., Newell C. 2000. “Crippling Paralympics? Media, disability, and Olympism”. Media International Australia nr 97. 71–83.
Zobacz w Google Scholar

Golden A. 2003. “An analysis of the dissimilar coverage of the 2002 Olympics and Paralympics: Frenzied pack journalism versus the empty press room”. Disability Studies Quarterly nr 23(3/4). http://dsq-sds.org/article/view/437/614 (dostęp: 18.07.2017).
Zobacz w Google Scholar

GUS 2013. Ludność i gospodarstwa domowe. Stan i struktura społeczno-ekonomiczna. Część I. Ludność. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

GUS. 2016. Stan zdrowia ludności Polski w 2014 r. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Haller B. 1999. “How the News Frames Disability: Print Media Coverage of the Americans with Disabilities Act”. Research in Social Science and Disability. JAI Press nr 1. 55–83.
Zobacz w Google Scholar

Haller B. 2000. If they limp, they lead? News representations and the hierarchy of disability images. W Handbook of communication and people with disabilities: Research and application. D. Braithwaite, T. Thompson (red.). Mahwah, New Jersey. 273–288.
Zobacz w Google Scholar

Haller B., Zhang L. 2014. “Stigma or Empowerment? What Do Disabled People Say About Their Representation In News and Entertainment Media?”. Review of Disability Studies: An International Journal nr 9(4). 19–34.
Zobacz w Google Scholar

Hodges C.E.M., Scullion R., Jackson I. 2015. “From Awww to Awe Factor: UK Audience Meaning-Making of the 2012 Paralympics as Mediated Spectacle”. Journal of Popular Television nr 3(2). 195–211.
Zobacz w Google Scholar

Howe D. 2008. “From Inside the Newsroom: Paralympic Media and the «Production» of Elite Disability”. International Review for the Sociology of Sport nr 43(2). 135–150.
Zobacz w Google Scholar

Hulek A. 1991. Rola środków masowego przekazu w rehabilitacji inwalidów. W Środki masowego przekazu a człowiek niepełnosprawny. Materiały Międzynarodowego Sympozjum TWK. Warszawa 23–25 września 1987. A. Gustavsson, E. Zakrzewska-Manterys (red.). Warszawa, s. 17–22.
Zobacz w Google Scholar

Klimkiewicz B. 2003. Mniejszości narodowe w sferze publicznej. Reprezentacje, praktyki i regulacje medialne. Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Łaciak B. 2013. Kwestie społeczne w polskich serialach obyczajowych – prezentacje i odbiór. Analiza socjologiczna. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

McCombs M., Ghanem S. 2001. The Convergence of Agenda Setting and Framing. W Framing public life. Perspectives in Media and our Understanding of the Social World. S.D. Reese, O.H. Gandy Jr, A.E. Grant (red.). New Jersey–London. 67–82.
Zobacz w Google Scholar

McCombs M. 2008. Ustanawianie agendy. Media masowe i opinia publiczna. Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Mitchell L.R. 1989. “Beyond the Supercrip syndrome”. The Quill 77(10). 18–23.
Zobacz w Google Scholar

Niedbalski J. 2015. „Sport osób niepełnosprawnych w przekazie i dyskursie medialnym w Polsce”. Przegląd Socjologii Jakościowej nr 11(2). 130–159.
Zobacz w Google Scholar

Ostrowska A. 1997. Postawy społeczeństwa polskiego w stosunku do osób niepełnosprawnych. W Upośledzenie w społecznym zwierciadle. A. Gustavsson, E. Zakrzewska-Manterys (red.). Warszawa. 83–86.
Zobacz w Google Scholar

Peers D. 2009. “(Dis)empowering Paralympic histories: absent athletes and disabling discourses”. Disability & Society nr 24(5). 653–665.
Zobacz w Google Scholar

Pluwak A. 2009. „Geneza i ewolucja pojęcia framing w naukach społecznych”. Global Media Journal nr 1(5). 49–79. http://www.globalmediajournal.collegium.edu.pl/artykuly/wiosna-2009/pluwak-geneza-i-ewolucja-pojecia-framing.pdf (dostęp: 18.07.2017).
Zobacz w Google Scholar

Polskie Badania Czytelnictwa. 2017. http://www.pbc.pl/rynek-prasowy/raporty-pbc/dzienniki/ (dostęp: 3.07 2017).
Zobacz w Google Scholar

CBOS. (2007). Postawy wobec osób niepełnosprawnych. Komunikat z badań. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Power D. 2007. “Disability in the News: The Australian Press 2004–2005”. Comunicación e Cidadania nr 1. 251–262.
Zobacz w Google Scholar

Prasa dla niepełnosprawnych – niepełnosprawni w prasie [prezentacja]. 2012. 7–14.09, Czernihów. tewp.org.pl/projekty/dziennikarska-szkoła-nadziei,24/bazaplikow/18 (dostęp: 18.07.2017).
Zobacz w Google Scholar

Ross K. 2003. ‘All Ears: Radio, Reception and Discourses of Disability’. W Critical Readings: Media and Audiences, Maidenhead. V. Nightingale, K. Ross (red.), Berkshire. 131–144.
Zobacz w Google Scholar

Rozmus P. 2012. „Odmienność odbita w ekranach. Konstruowanie obrazu niepełnosprawności poprzez kampanie społeczne i telewizję”. Palimpsest nr 2, s. 103–118.
Zobacz w Google Scholar

Ruść I. 2007. Wizerunek osób z ograniczoną sprawnością w mediach. W Osoby z ograniczoną sprawnością na rynku pracy. A. Brzezińska, Z. Woźniak, K. Maj (red). Warszawa. 137–141.
Zobacz w Google Scholar

Schell L.A., Duncan M.C. 1999. “A content analysis of CBS’s coverage of the 1996 Paralympic Games”. Adapted Physical Activity Quarterly nr 16 (1). 27–47.
Zobacz w Google Scholar

Smith A., Thomas, N. 2005. “The «inclusion» of elite athletes with disabilities in the 2002 Manchester Commonwealth Games: An exploratory analysis of British newspaper coverage”. Sport, Education & Society nr 10(1). 49–67.
Zobacz w Google Scholar

Tankard J.W. i in. 1991. Media frames: Approaches to conceptualization and measurement. Paper presented in Boston. MA.
Zobacz w Google Scholar

Thomas N., Smith A. 2003. “Preoccupied with able-bodiedness? An analysis of the British media coverage of the 2000 Paralympic Games”. Adapted Physical Activity Quarterly nr 20(2). 166–181.
Zobacz w Google Scholar

Tokarski R. 2006. „Pola znaczeniowe i ramy interpretacyjne – dwa spojrzenia na język”. LingVaria nr I(1). 35–46.
Zobacz w Google Scholar

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2011 r. nr 127, poz. 721 ze zm.).
Zobacz w Google Scholar

Downloads

Download data is not yet available.