How to Cite
Abstract
10.24917/20837275.10.1.12
W mediach masowych dominują zazwyczaj dwa, skrajnie różne, wizerunki osób niepełnosprawnych - jako osób potrzebujących pomocy albo jako bohaterów dokonujących niezwykłych czynów („superkaleka”). W artykule zastosowano analizę ramowania (framing analysis) artykułów prasowych, związanych z problematyką niepełnosprawności, pochodzących z dwóch najchętniej czytanych polskich dzienników - „Faktu” oraz „Gazety Wyborczej”. Celem badania była weryfikacja tezy o dominacji dwóch ram interpretacyjnych - osoby niepełnosprawnej jako ofiary lub bohatera i sprawdzenie, czy istnieją rozbieżności w przedstawianiu osób niepełnosprawnych w ww. tytułach prasowych.
Helpless victims and brave heroes: the image of disabled people in Polish press
There are two dominant ways of portraying disabled people in the media - either as people needing help or heroes achieving the extraordinary (‘super-crips’). The article uses framing analysis in order to examine disability-related texts from two most-read Polish daily papers - “Fakt” and “Gazeta Wyborcza”. The aim of the study was to determine whether the two frames: disabled person as a helpless victim or a ‘super-crip’ are still the dominant ways of portraying disability and if there are any discrepancies in this respect between the two newspapers.
References
Auslander G., Gold N. 1999. “Media reports on disability: A binational comparison of types and causes of disability as reported in major newspapers”. Disability and Rehabilitation nr 21(9). 420–431.
View in Google Scholar
Barnes C. 1992. Disabling Imagery and the Media. An Exploration of the Principles for Media Representations of Disabled People. The First in a Series of Reports. Halifax.
View in Google Scholar
Barnes C. 1991. “Discrimination: disabled people and media”. Contact nr 70. 45–48.
View in Google Scholar
Barnes C., Mercer G. 2008. Niepełnosprawność. Warszawa.
View in Google Scholar
Błeszyńska K. 2001. Niepełnosprawność a struktura identyfikacji społecznych. Warszawa.
View in Google Scholar
Clogston J.S. 1990. Disability coverage in 16 newspapers. Louisville.
View in Google Scholar
Clogston J.S. 1993. Changes in coverage patterns of disability issues in three major American newspapers, 1976–1991. Paper presented to the Association of Education in Journalism and Mass Communication. Kansas City.
View in Google Scholar
Entman R.M. 1993. “Framing: toward clarification of a fractured paradigm”. Journal of Communication nr 43(4). 51–58.
View in Google Scholar
Franczak K. 2014. „Perspektywa framing analysis – oferta analityczna dla badań nad dyskursem?”. Przegląd Socjologiczny nr 63(3). 135–156.
View in Google Scholar
McPherson G., O’Donnell H., McGillivray D., Misener L. 2016. “Elite athletes or superstars? Media representation of para-athletes at the Glasgow 2014”. Commonwealth Games, Disability & Society nr 31(5). 659–675.
View in Google Scholar
Goggin G., Newell C. 2000. “Crippling Paralympics? Media, disability, and Olympism”. Media International Australia nr 97. 71–83.
View in Google Scholar
Golden A. 2003. “An analysis of the dissimilar coverage of the 2002 Olympics and Paralympics: Frenzied pack journalism versus the empty press room”. Disability Studies Quarterly nr 23(3/4). http://dsq-sds.org/article/view/437/614 (dostęp: 18.07.2017).
View in Google Scholar
GUS 2013. Ludność i gospodarstwa domowe. Stan i struktura społeczno-ekonomiczna. Część I. Ludność. Warszawa.
View in Google Scholar
GUS. 2016. Stan zdrowia ludności Polski w 2014 r. Warszawa.
View in Google Scholar
Haller B. 1999. “How the News Frames Disability: Print Media Coverage of the Americans with Disabilities Act”. Research in Social Science and Disability. JAI Press nr 1. 55–83.
View in Google Scholar
Haller B. 2000. If they limp, they lead? News representations and the hierarchy of disability images. W Handbook of communication and people with disabilities: Research and application. D. Braithwaite, T. Thompson (red.). Mahwah, New Jersey. 273–288.
View in Google Scholar
Haller B., Zhang L. 2014. “Stigma or Empowerment? What Do Disabled People Say About Their Representation In News and Entertainment Media?”. Review of Disability Studies: An International Journal nr 9(4). 19–34.
View in Google Scholar
Hodges C.E.M., Scullion R., Jackson I. 2015. “From Awww to Awe Factor: UK Audience Meaning-Making of the 2012 Paralympics as Mediated Spectacle”. Journal of Popular Television nr 3(2). 195–211.
View in Google Scholar
Howe D. 2008. “From Inside the Newsroom: Paralympic Media and the «Production» of Elite Disability”. International Review for the Sociology of Sport nr 43(2). 135–150.
View in Google Scholar
Hulek A. 1991. Rola środków masowego przekazu w rehabilitacji inwalidów. W Środki masowego przekazu a człowiek niepełnosprawny. Materiały Międzynarodowego Sympozjum TWK. Warszawa 23–25 września 1987. A. Gustavsson, E. Zakrzewska-Manterys (red.). Warszawa, s. 17–22.
View in Google Scholar
Klimkiewicz B. 2003. Mniejszości narodowe w sferze publicznej. Reprezentacje, praktyki i regulacje medialne. Kraków.
View in Google Scholar
Łaciak B. 2013. Kwestie społeczne w polskich serialach obyczajowych – prezentacje i odbiór. Analiza socjologiczna. Warszawa.
View in Google Scholar
McCombs M., Ghanem S. 2001. The Convergence of Agenda Setting and Framing. W Framing public life. Perspectives in Media and our Understanding of the Social World. S.D. Reese, O.H. Gandy Jr, A.E. Grant (red.). New Jersey–London. 67–82.
View in Google Scholar
McCombs M. 2008. Ustanawianie agendy. Media masowe i opinia publiczna. Kraków.
View in Google Scholar
Mitchell L.R. 1989. “Beyond the Supercrip syndrome”. The Quill 77(10). 18–23.
View in Google Scholar
Niedbalski J. 2015. „Sport osób niepełnosprawnych w przekazie i dyskursie medialnym w Polsce”. Przegląd Socjologii Jakościowej nr 11(2). 130–159.
View in Google Scholar
Ostrowska A. 1997. Postawy społeczeństwa polskiego w stosunku do osób niepełnosprawnych. W Upośledzenie w społecznym zwierciadle. A. Gustavsson, E. Zakrzewska-Manterys (red.). Warszawa. 83–86.
View in Google Scholar
Peers D. 2009. “(Dis)empowering Paralympic histories: absent athletes and disabling discourses”. Disability & Society nr 24(5). 653–665.
View in Google Scholar
Pluwak A. 2009. „Geneza i ewolucja pojęcia framing w naukach społecznych”. Global Media Journal nr 1(5). 49–79. http://www.globalmediajournal.collegium.edu.pl/artykuly/wiosna-2009/pluwak-geneza-i-ewolucja-pojecia-framing.pdf (dostęp: 18.07.2017).
View in Google Scholar
Polskie Badania Czytelnictwa. 2017. http://www.pbc.pl/rynek-prasowy/raporty-pbc/dzienniki/ (dostęp: 3.07 2017).
View in Google Scholar
CBOS. (2007). Postawy wobec osób niepełnosprawnych. Komunikat z badań. Warszawa.
View in Google Scholar
Power D. 2007. “Disability in the News: The Australian Press 2004–2005”. Comunicación e Cidadania nr 1. 251–262.
View in Google Scholar
Prasa dla niepełnosprawnych – niepełnosprawni w prasie [prezentacja]. 2012. 7–14.09, Czernihów. tewp.org.pl/projekty/dziennikarska-szkoła-nadziei,24/bazaplikow/18 (dostęp: 18.07.2017).
View in Google Scholar
Ross K. 2003. ‘All Ears: Radio, Reception and Discourses of Disability’. W Critical Readings: Media and Audiences, Maidenhead. V. Nightingale, K. Ross (red.), Berkshire. 131–144.
View in Google Scholar
Rozmus P. 2012. „Odmienność odbita w ekranach. Konstruowanie obrazu niepełnosprawności poprzez kampanie społeczne i telewizję”. Palimpsest nr 2, s. 103–118.
View in Google Scholar
Ruść I. 2007. Wizerunek osób z ograniczoną sprawnością w mediach. W Osoby z ograniczoną sprawnością na rynku pracy. A. Brzezińska, Z. Woźniak, K. Maj (red). Warszawa. 137–141.
View in Google Scholar
Schell L.A., Duncan M.C. 1999. “A content analysis of CBS’s coverage of the 1996 Paralympic Games”. Adapted Physical Activity Quarterly nr 16 (1). 27–47.
View in Google Scholar
Smith A., Thomas, N. 2005. “The «inclusion» of elite athletes with disabilities in the 2002 Manchester Commonwealth Games: An exploratory analysis of British newspaper coverage”. Sport, Education & Society nr 10(1). 49–67.
View in Google Scholar
Tankard J.W. i in. 1991. Media frames: Approaches to conceptualization and measurement. Paper presented in Boston. MA.
View in Google Scholar
Thomas N., Smith A. 2003. “Preoccupied with able-bodiedness? An analysis of the British media coverage of the 2000 Paralympic Games”. Adapted Physical Activity Quarterly nr 20(2). 166–181.
View in Google Scholar
Tokarski R. 2006. „Pola znaczeniowe i ramy interpretacyjne – dwa spojrzenia na język”. LingVaria nr I(1). 35–46.
View in Google Scholar
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2011 r. nr 127, poz. 721 ze zm.).
View in Google Scholar