Abstrakt
Artykuł porusza kwestie satanizmu tzw. drugiej fali black metalu, która rozwinęła się w latach 90. XX wieku. Głównym jego celem jest analiza tego zjawiska na podstawie materiałów źródłowych, takich jak wypowiedzi muzyków oraz teksty utworów, która prowadzi do udzielenia odpowiedzi na główne pytania badawcze. Przede wszystkim: jakie były cechy specyficzne satanizmu blackmetalowego na poziomie doktryny oraz jak ta doktryna przekładała się na praktykę, na ile był on spójny wewnętrznie, jaki był stosunek blackmetalowych satanistów do innych współczesnych koncepcji satanizmu, a także jakie były główne źródła inspiracji jego twórców.Bibliografia
Dyrendal Asbjørn. 2005. Media Constructions of ‘Satanism’ in Norway (1988–1997). http://www.skepsis.no/media-constructions-of-satanism-in-norway-1988-1997/. (dostęp: 4.06.2019).
Zobacz w Google Scholar
Dyrendal Asbjørn. 2014. Satanism and Popular Music. W: The Lure of the Dark Side. Christopher Partridge, Eric Christianson (red.). London – New York.
Zobacz w Google Scholar
Dyrendal Asbjørn, Lewis James R., Petersen Jesper A. 2016. The Invention of Satanism. Oxford.
Zobacz w Google Scholar
Faxneld Per. 2014. „Bleed for the Devil. Self-Injury as Transgressive Practice in Contemporary Satanism, and the Re-Enchantment of Late Modernity”. Alternative Spirituality and Religion Review t. 5, nr 2.
Zobacz w Google Scholar
Granholm Kennet. 2013a. The Left-Hand Path and Post-Satanism. The Temple of Set and the Evolution of Satanism. W: The Devil’s Party. Satanism in Modernity. Per Faxneld, Jesper A. Petersen (red.). New York.
Zobacz w Google Scholar
Granholm Kennet. 2013b. „Ritual Black Metal Popular Music as Occult Mediation and Practice”. Correspondences t. 1, nr 1.
Zobacz w Google Scholar
Hjelm Titus, Bogdan Henrik, Dyrendal Asbjørn, Petersen Jesper. 2009. Nordic Satanism and Satanism Scares. The Dark.
Zobacz w Google Scholar
Introvigne Massimo. 2016. Satanism. A Social History. Boston – Leiden.
Zobacz w Google Scholar
Introvigne Massimo. 2017. „I Worship Death, Evil, and All Darkness. Black Metal and Satanism”. La Rosa di Paracelso nr 2.
Zobacz w Google Scholar
Kahn-Harris Keith. 2007. Extreme Metal. Music and Culture on the Edge. Oxford.
Zobacz w Google Scholar
Matkowski Tomasz. 2014. „Etos i estetyka muzyki black metalowej”. Dyskurs nr 17.
Zobacz w Google Scholar
Mathews Chris. 2009. Modern Satanism. Anatomy of a Radical Subculture. Westport.
Zobacz w Google Scholar
Mørk Gry. 2016. “With My Art I Am the Fist in the Face of God”. On Old-School Black Metal. W: Contemporary Religious Satanism. A Critical Anthology. Jesper A. Petersen (red.). London.
Zobacz w Google Scholar
Moynihan Michael, Søderlind Didrik. 2016. Władcy chaosu. Krwawe powstanie satanistycznego metalowego podziemia. Bartosz. Donarski (przeł.). Poznań.
Zobacz w Google Scholar
Olson Benjamin H. 2008. I Am the Black Wizards: Multiplicity, Mysticism and Identity in Black Metal Music and Culture. Bowling Green.
Zobacz w Google Scholar
Partridge Christopher, Christianson Eric. 2014. The Lure of the Dark Side. London – New York.
Zobacz w Google Scholar
Patterson Dayal. 2016. Black Metal. Ewolucja kultu. Bartosz Donarski (przeł.). Poznań.
Zobacz w Google Scholar
Patterson Dayal. 2017. Black Metal. Kult wiecznie żywy. Bartosz Donarski (przeł.). Poznań.
Zobacz w Google Scholar
Petersen Jesper A. (red.). 2016a. Contemporary Religious Satanism. A Critical Anthology. London.
Zobacz w Google Scholar
Petersen Jesper A. 2016b. Introduction. Embracing Satan. W: Contemporary Religious Satanism. A Critical Anthology. Jesper A. Petersen (red.). London.
Zobacz w Google Scholar
Polakowski Filip. 2018. „Od undergroundu do mainstreamu – rozwój polskiego black metalu w XXI wieku”. Studia de Cultura t. 10, nr 3: Metal Studies. Studia nad kulturą metalową. Jakub Kosek (red.). Kraków.
Zobacz w Google Scholar
„Side of the Secular Welfare State”. Social Compass nr 56(4)
Zobacz w Google Scholar
Szulc Marcin. 2013. „Czy taki diabeł straszny? Fenomen black metalu i wpływ muzyki metalowej na odbiorców”. Estetyka i Krytyka nr 28.
Zobacz w Google Scholar
van Luijk Ruben. 2016. Children of Lucifer. The Origins of Modern Religious Satanism. Oxford.
Zobacz w Google Scholar
Netografia
Zobacz w Google Scholar
Abigor. 1996. Mirages of the Eyes of the Blind. http://www.darklyrics.com/lyrics/abigor/opusiv.html#3. (dostęp: 10.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Abigor. 1997. Interview with Abigor 1997 for Mourning the Ancient. https://blackdeathmetalhistory.wordpress.com/2018/02/12/interview-with-abigor-1997-for-mourning-the-ancient/. (dostęp: 13.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Aquino Michael. 2010. The Temple of Set. San Francisco.
Zobacz w Google Scholar
Dark Funeral. 1996a. The Secrets of the Black Arts. http://www.darklyrics.com/lyrics/darkfuneral/thesecretsoftheblackarts.html#2. (dostęp: 10.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Dark Funeral. 1996b. My Dark Desires. http://www.darklyrics.com/lyrics/darkfuneral/thesecretsoftheblackarts.html#3. (dostęp: 10.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Dark Funeral. 1998a. Enriched by Evil. http://www.darklyrics.com/lyrics/darkfuneral/vobiscumsatanas.html#2. (dostęp: 10.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Dark Funeral. 1998b. Slava Satan. http://www.darklyrics.com/lyrics/darkfuneral/vobiscumsatanas. tml#5. (dostęp: 10.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Darkthrone. 1993a. Crossing the Triangle of Flames. http://www.darklyrics.com/lyrics/darkthrone/underafuneralmoon.html#8. (dostęp: 10.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Darkthrone. 1993b. To Walk the Infernal Fields. http://www.darklyrics.com/lyrics/darkthrone/underafuneralmoon.html#5. (dostęp: 10.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Dimmu Borgir. 1997a. Mourning Palace. http://www.darklyrics.com/lyrics/dimmuborgir/enthronedarknesstriumphant.html#1. (dostęp: 10.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Dimmu Borgir. 1997b. http://www.darklyrics.com/lyrics/dimmuborgir/enthronedarknesstriumphant.html#8. (dostęp: 10.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Dissection. 1993. The Somberlain. http://www.darklyrics.com/lyrics/dissection/thesomberlain.html#2. (dostęp: 10.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Dissection. 1995. Unhallowed. http://www.darklyrics.com/lyrics/dissection/stormofthelightsbane.html#3. (dostęp: 10.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Dissection. 2006. God of Forbidden Light. http://www.darklyrics.com/lyrics/dissection/reinkaos.html#8. (dostęp: 10.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Emperor. 1994. Inno a Satana. http://www.darklyrics.com/lyrics/emperor/inthenightsideeclipse.html#8. (dostęp: 10.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Enthroned. 1996. Deny the Holy Book of Lies. http://www.darklyrics.com/lyrics/enthroned/propheciesofpaganfire.html#2. (dostęp: 10.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Enthroned. 1997a. The Ultimate Horde Fights. http://www.darklyrics.com/lyrics/enthroned/towardstheskullthroneofsatan.html#2. (dostęp: 10.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Enthroned. 1997b. The Antichrist Summons the Black Flame. http://www.darklyrics.com/lyrics/enthroned/towardstheskullthroneofsatan.html#5. (dostęp: 10.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Enthroned. 1997c. When Horny Flames Begin to Rise. http://www.darklyrics.com/lyrics/enthroned/towardstheskullthroneofsatan.html#9. (dostęp: 10.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Enthroned. 1998 (wywiad). Mystic Art nr 5.
Zobacz w Google Scholar
Enthroned. 2019. Interview: Enthroned. https://themetalgamerblog.wordpress.com/2019/01/28/interview-enthroned/. (dostęp: 2.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Euronymous. 1993a. Interview with Euronymous 1993 from BEAT Mag Features Excerpts from Ivar Bjørnson and Faust. https://blackdeathmetalhistory.wordpress.com/2017/08/02/interview-with-euronymous-1993-from-beat-mag-features-excerpts-from-ivar-bjornson-and-faust/. (dostęp: 29.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Euronymous. 1993b. One of the Final Interviews with Euronymous 1993 from Kill Yourself! Mag. https://blackdeathmetalhistory.wordpress.com/2017/08/02/one-of-the-final-interviews-with-euronymous-1993-from-kill-yourself-mag/. (dostęp: 20.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Gehenna. 1996. The Pentagram. http://www.darklyrics.com/lyrics/gehenna/maliceourthirdspell.html#7. (dostęp: 10.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Gilmore Peter. 2007. The Satanic Scriptures. Baltimore.
Zobacz w Google Scholar
Ihsahn. 1995. Interview with Ihsahn 1995 EsoTerra zine. https://blackdeathmetalhistory.wordpress.com/2018/02/07/interview-with-ihsahn-1995/. (dostęp: 20.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
LaVey Anton S. 1998. Satan Speaks. Port Townsend.
Zobacz w Google Scholar
LaVey Anton S. 1999. Biblia Szatana. Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Marduk 1995. Sulphur Souls. http://www.darklyrics.com/lyrics/marduk/opusnocturne.html#1. (dostęp: 10.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Marduk. 1996a. Legion. http://www.darklyrics.com/lyrics/marduk/heavenshallburnwhenwearegathered.html#8. (dostęp: 10.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Marduk. 1996b. The Black Tormentor of Satan. http://www.darklyrics.com/lyrics/marduk/heavenshallburnwhenwearegathered.html#6. (dostęp: 10.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Marduk. 1998. Of Hells Fire. http://www.darklyrics.com/lyrics/marduk/nightwing.html#3. (dostęp: 10.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Morgan. 1999. Far Beyond the Grace of God. CoC Interviews Marduk by David Rocher. http://www.chroniclesofchaos.com/articles.aspx?id=1-215. (dostęp: 12.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Morgan. 2004. The Plague Rages On. CoC Chats with Morgan Steinmeyer Håkansson of Marduk by Jackie Smit. http://www.chroniclesofchaos.com/Articles.aspx?id=1-680. (dostęp: 4.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Mork Gryning. 1995. Unleash the Beast. http://www.darklyrics.com/lyrics/morkgryning/tusenrhargtt.html#6. (dostęp: 10.05.2019).
Zobacz w Google Scholar
Sabathan. 2003. Interview with Lord Sabathan by Barbara Williams. https://www.metalcrypt.com/pages/interviews.php?intid=78. (dostęp: 13.05.2019).
Zobacz w Google Scholar