Ewolucja duchowa i lewatywa: Jungowskie tropy w twórczości zespołu Tool

Abstrakt

Celem niniejszego artykułu jest analiza Jungowskich wątków w tekstach grającej progresywny metal amerykańskiej grupy Tool. Maynard James Keenan, wokalista i autor tekstów, zawsze przyznawał się do swojej fascynacji teoriami Carla Gustava Junga i Josepha Campbella, a tropy Jungowskie, poza piosenkami, można odnaleźć również w grafice okładek albumów, w promocyjnych teledyskach oraz w oprawie wizualnej koncertów zespołu. W słowach piosenek Keenan bezpośrednio lub pośrednio nawiązuje do kolejnych etapów Jungowskiego procesu indywiduacji, ewolucji duchowej i transformacji, którego celem jest całkowita integracja świadomych i nieświadomych treści psychiki. W tekstach z albumów Opiate i Undertow Keenan wyraża poczucie konieczności duchowego rozwoju oraz integracji persony, maski służącej kontaktom ze światem zewnętrznym. Powracającym motywem na pierwszych płytach Toola jest również konfrontacja z cieniem, którego wyparcie powoduje fragmentację i dezintegrację psychiki. Płyta Ænima podejmuje wątek potrzeby zrozumienia i integracji animy, nieświadomego pierwiastka żeńskiego w psychice mężczyzny, oraz koncentruje się na wynikającym z tego duchowym oczyszczeniu. Końcową fazą procesu indywiduacji jest dotarcie do Jaźni - przekroczenie wszelkich przeciwieństw i odkrycie boskiego pierwiastka w człowieku. Oznacza to całkowitą równowagę funkcji psychicznych symbolicznie odzwierciedloną w perfekcyjnym kształcie spirali. Ten etap rozwoju duchowego jest przedmiotem refleksji w tekstach niektórych piosenek z albumu Lateralus.