Keywords
gust czytelniczy
wybory lekturowe
literatura popularna
aktywność czytelnicza social circulation of books
reading taste
reading choices
popular literature
reading activity
How to Cite
Abstract
The article contains analyses of the reading expectations and reading tastes as well as the thematic and genre structure of Poles’ declared reading choices. It presents the most important trends in reading activity and book reading choices with the widest reading circulation and socio‑demographic determinants of Poles’ reading preferences. The article uses the analysis of the results of the annual nationwide survey of the readership of books among Poles over the age of 15 carried out by the National Library, especially two surveys from 2021 and 2022.
References
Ankudowicz Janusz. 1982. Publiczność literacka – publiczność czytająca (kilka uwag o badaniach czytelnictwa). W: Publiczność literacka. Stefan Żółkiewski, Maryla Hopfinger (red.). Wrocław. 105–120.
View in Google Scholar
Biedrzycki Krzysztof, Dobosz‑Leszczyńska Wioletta, Burski Jan. 2021. Rozumienie czytanego tekstu. W: PISA 2018: czytanie, rozumienie, rozumowanie. Michał Sitek, Elżbieta B. Ostrowska (red.). Warszawa. 39–129. https://pisa.ibe.edu.pl/wp-content/uploads/2020/03/PISA_2018_wyniki_raport.pdf [dostęp:10.03.2023].
View in Google Scholar
Brzezińska Anna. 1987. Gotowość do czytania i pisania i jej rozwój w wieku przedszkolnym. W: Czytanie i pisanie – nowy język dziecka. Anna Brzezińska (red.). Warszawa. 30–38.
View in Google Scholar
Bolter Jay David. 2014. Przestrzeń pisma. Komputery, hipertekst i remediacja druku. Aleksandra Małecka, Michał Tabaczyński (przeł.). Kraków.
View in Google Scholar
Burton David, Hamilton Mary, Ivanič Roz. (red.). 2000. Situated Literacies. Reading and writing in context. London – New York.
View in Google Scholar
Chałasiński Józef. 1938. Młode pokolenie chłopów. Procesy i zagadnienia kształtowania się warstwy chłopskiej w Polsce. T. 3. Warszawa.
View in Google Scholar
Chartier Roger. 2019. Od historii książki do historii kultury piśmiennej. W: Czy książki wywołują rewolucje? Szkice z historii książki, lektury i kultury piśmiennej. Paweł Rodak (red.). Magda Rodak (przeł.). Warszawa. 262–282.
View in Google Scholar
Chłosta‑Zielonka Joanna. 2013. „Zamiast powieści obyczajowej: cechy współczesnej polskiej powieści sensacyjnej”. Media – Kultura – Komunikacja Społeczna 9. 87–98.
View in Google Scholar
Christian‑Smith Linda K. 2004. (red.). Texts of desire: essays on fiction, feminity and schooling. New York – London.
View in Google Scholar
Chymkowski Roman, Zasacka Zofia. 2023. „Czytanie książek – korelaty wykluczenia”. Rocznik Kultury Polskiej. 113–122.
View in Google Scholar
Chymkowski Roman, Zasacka Zofia. 2021. Stan czytelnictwa w Polsce w 2020 roku. Warszawa. https://bn.org.pl/download/document/1621420376.pdf [dostęp: 19.11.2023].
View in Google Scholar
Cordón‑García José‑Antonio, Alonso‑Arévalo Julio, Gómez‑Díaz Raquel, Linder Daniel. 2013. Social reading: platforms, applications clouds and tags. Oxford.
View in Google Scholar
Cywiński Bohdan. 1971. Rodowody niepokornych. Warszawa.
View in Google Scholar
Czubaj Mariusz. 2010. Etnolog w Mieście Grzechu. Powieść kryminalna jako świadectwo antropologiczne. Gdańsk.
View in Google Scholar
Dawidowicz‑Chymkowska Olga, Michalak Dominika. 2015. Stan czytelnictwa w Polsce w 2012 roku: transmisja kultury pisma. Warszawa.
View in Google Scholar
Felski Rita. 2016. Literatura w użyciu. Joanna Borkowska i in. (przeł.). Poznań.
View in Google Scholar
Fiske John. 2006. Understanding Popular Culture. London.
View in Google Scholar
Gans Herbert J. 1999. Popular culture & high culture: an analysis and evaluation of taste. New York.
View in Google Scholar
Gemra Anna. (red.). 2014. Literatura kryminalna. Śledztwo w sprawie gatunków. Kraków.
View in Google Scholar
Głowiński Michał. 2013. O gatunkach literackich – po latach. W: Tradycja i przyszłość genologii. Dariusz Kulesza (red.). Białystok. 13–24.
View in Google Scholar
Godlewski Grzegorz. 2008. Słowo – pismo – sztuka słowa. Perspektywy antropologiczne. Warszawa.
View in Google Scholar
GUS. 2022. Ludność według cech społecznych – wyniki wstępne NSP 2021. https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/6494/2/1/1/ludnosc_wedlug_cech_spolecznych_-_wyniki_wstepne_nsp_2021.pdf [dostęp: 19.11.2023].
View in Google Scholar
Jauss Herbert R. 1975. „Der Leser als Instanz einer neuen Geschichte der Literatur”. Poetica 7, 3–4. 325–344.
View in Google Scholar
Jones Jefrey M. 2022. Americans reading fewer books than in the past. https://news.gallup.com/poll/388541/americans-reading-fewer-books-past.aspx [dostęp: 2.08.2023].
View in Google Scholar
Kobus Aldona. 2018. Fandom. Fanowskie modele odbioru. Toruń.
View in Google Scholar
Kondek Stanisław Adam. 1999. Papierowa rewolucja. Oficjalny obieg książek w Polsce w latach 1948–1955. Warszawa.
View in Google Scholar
Kortas Weronika. 2017. „Social reading w kontekście nowych technologii: historia, rodzaje, projekty.” Toruńskie Studia Bibliologiczne 2, 19. 211–240. DOI: 10.12775/TSB.2017.024.
View in Google Scholar
Koryś Izabela, Michalak Dominika, Zasacka Zofia, Chymkowski Roman. 2017. Stan czytelnictwa w Polsce w 2017. Warszawa. https://www.bn.org.pl/download/document/1535441771.pdf [dostęp: 2.08.2023].
View in Google Scholar
Kraaykamp Gerbert. 2003. „Literary socialization and reading preferences. Effects of parents, the library, and the school.” Poetics 31. 235–258.
View in Google Scholar
Krajewski Marek. 2003. Kultury kultury popularnej. Poznań.
View in Google Scholar
Lahire Bernard. 2008. „The individual and the mixing of genres: Cultural dissonance and self‑distinction”. Poetics 36, 2–3. 166–188. DOI: 10.1016/j.poetic.2008.02.001.
View in Google Scholar
Lalewicz Janusz. 1985. Socjologia komunikacji literackiej. Problemy rozpowszechniana i odbioru literatury. Wrocław.
View in Google Scholar
Long Elisabeth. 2012. „O społecznej naturze czytania”. Teksty Drugie 6(138). 136–166.
View in Google Scholar
Logan Sarah, Johnston Rhona. 2009. „Gender differences in reading ability and attitudes: examining where these differences lie”. Journal of Research in Reading 32, 2. 199–214. DOI: 10.1111/j.1467–9817.2008.01389.x.
View in Google Scholar
Machalica Bartosz. 2013. Kryminalne zagadki kapitalizmu. Szwedzkie powieści kryminalne jako narzędzie krytyki społecznej. W: Kulturowo‑polityczny AVATAR? Kultura jako obszar konfliktów i wzorów społecznych. Piotr Żuk (red.). Warszawa.
View in Google Scholar
Maryl Maciej. 2010. „Technologie literatury. Wpływ nośnika na formę i funkcje przekazów literackich.” Pamiętnik Literacki 2. 157–178. https://rcin.org.pl/dlibra/publication/81275/edition/63316/content?&ref=struct&meta-lang=pl [dostęp: 19.11.2023].
View in Google Scholar
Mauersberg Stanisław, Walczak Marian. 2005. Szkolnictwo polskie po drugiej wojnie światowej (1944–1956). Warszawa.
View in Google Scholar
Mirra Nicole, Morrell Ernest, Filipiak Danielle. 2018. „From Digital Consumption to Digital Invention: Toward a New Critical Theory and Practice of Multiliteracies”. Theory Into Practice 57(1). 12–19. DOI: 10.1080/00405841.2017.1390336.
View in Google Scholar
Modleski Tania. 2008. Loving with a vengeance. Mass‑produced fantasies for women. 2nd ed. New York – London.
View in Google Scholar
Olkusz Ksenia. 2014. „Opisać zło. Motyw seryjnego zabójcy w najnowszej europejskiej literaturze kryminalnej (na wybranych przykładach)”. Acta Universitatis Wratislaviensis 3633. Prace Literackie LIV . 99–115.
View in Google Scholar
Petersen Richard A., Kern Roger M. 1996. „Changing Highbrow Taste: From Snob to Omnivore”. American Sociological Review 61, 5. 900–907. DOI: 10.2307/2096460.
View in Google Scholar
Prieur Annick, Savage Mike. 2011. „Updating cultural capital theory: A discussion based on studies in Denmark and in Britain”. Poetics 36, 6. 566–580. DOI: 10.1016/j.poetic.2011.09.002.
View in Google Scholar
Radway Janice A. 1991. Reading the romance. Women, patriarchy, and popular literature. Chapel Hill – London.
View in Google Scholar
Rosenblatt Louise M. 1994. The reader, the text, the poem. The transactional theory of the literary work, with a new preface and epilogue. Carbonaille – Edwardsville.
View in Google Scholar
Rotterberg Scott. 2015. „Budowanie wspólnoty wokół literatury elektronicznej”. Teksty Drugie 3(153). 135–155. http://rcin.org.pl/dlibra/docmetadata?id=62469&from=publication [dostęp: 25.03.2023]
View in Google Scholar
Siekierski Stanisław. 2000. Czytania Polaków w XX wieku. Warszawa.
View in Google Scholar
Stasiewicz Piotr. 2021. Sześć odcieni. Szkice o klasykach czerni powieści noir. Kraków.
View in Google Scholar
Stougaard‑Nielsen Jakob. 2016. „Nordic noir in the UK: the allure of accessible difference”. Journal of Aesthetics & Culture 8(1). DOI: 10.3402/jac.v8.32704.
View in Google Scholar
Straus Grażyna. 2006. Czytelnictwo książek na przełomie tysiącleci. W: Ludzie i książki: studia historyczne. Janusz Kostecki (red.) Warszawa. 32–58.
View in Google Scholar
Trávniček Jiří. 2022. Czeska republika czytelnicza. Generacje, fenomeny, życiorysy. Kraków.
View in Google Scholar
Wolff Katarzyna. 2011. Współczesny czytelnik – między mediatyzacją a indywidualizacją. Kilka refleksji o współnocie narracji lekturowych i ich głównych mechanizmach. W: Czytanie, czytelnictwo, czytelnik. Anna Żbikowska‑Migoń, Agnieszka Łuszpak (red.). Wrocław.
View in Google Scholar
Wróblewska Violetta. 2011. „Tendencje rozwojowe polskiej literatury kryminalnej po 1989 roku.” Literatura i Kultura Popularna 17. 127–145.
View in Google Scholar
Zasacka Zofia. 2020. „Czytelnictwo młodzieży szkolnej 2017”. Rocznik Biblioteki Narodowej 51. 11–242. DOI: 10.36155/RBN.51.00001.
View in Google Scholar
Zasacka Zofia, Chymkowski Roman. 2022. Stan czytelnictwa książek w Polsce w drugim roku pandemii (2021–2022). Warszawa. https://bn.org.pl/download/document/1656416398.pdf [dostęp: 10.03.2023].
View in Google Scholar
Żółkiewski Stefan. 1973. Kultura literacka 1918–1932. Wrocław.
View in Google Scholar
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
Copyright (c) 2024 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura