Słowa kluczowe
posthumanism
cyborgization
human-machine hybridization
Tool music videos
body and technology
audiovisual art posthumanizm
cyborgizacja
hybrydyzacja człowieka z maszyną
teledyski Tool
ciało i technol
sztuka audiowizualna
body horror
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł analizuje cielesność w audiowizualnej twórczości zespołu Tool, koncentrując się na posthumanistycznych i transcendentalnych motywach. Teledyski do utworów takich jak Stinkfist, Schism i Parabola ukazują dezintegrację ludzkiego ciała, symbolizując dążenie do przekraczania biologicznych ograniczeń. Łącząc surrealizm z body horrorem, prowokują refleksję nad kondycją ciała w świecie technologii. Na podstawie teorii N. Katherine Hayles, Donny Haraway, Gillesa Deleuze’a i Giorgia Agambena tekst ukazuje rolę sztuki audiowizualnej jako medium refleksji nad współczesną kondycją człowieka w obliczu technologicznych przemian.
Bibliografia
Adamiak Marzena. 2002. „Foucault i perypetie podmiotu”. Przegląd Filozoficzny nr 11, 179-200.
Zobacz w Google Scholar
Agamben Giorgio 2008. Homo sacer. Suwerenna władza i nagie życie. Mateusz Salwa (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Buda Stanisław. 1999. Zarys metafizyki absolutności. Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Bugajska Anna. 2021. „Religia” ulepszania. Od evantropii do nieśmiertelności. W: Ulepszanie poznawcze człowieka. Perspektywa filozoficzna. Piotr Duchliński, Grzegorz Hołub (red.). Kraków. 261–279.
Zobacz w Google Scholar
Cackowski Zdzisław. 1997. Rozum między chaosem a „Dniem Siódmym” porządku. Lublin.
Zobacz w Google Scholar
Chirpaz François. 1998. Ciało. Jacek Migasiński (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Deleuze Gilles. 2017. Immanencja. Życie. Kajetan Maria Jaksender (przeł.). Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Deleuze Gilles, Guattari Félix. 2015. 28 Listopada 1947 – jak sporządzić sobie ciało bez organów? W: Tysiąc plateau. Michał Herer (przeł.). Warszawa. 179–201.
Zobacz w Google Scholar
Grzybowski Jacek, Zembrzuski Michał. 2021. Pytania o transhumanizm – nadzieja ludzkości czy antropologiczny błąd. W: Ulepszanie poznawcze człowieka. Perspektywa filozoficzna. Piotr Duchliński, Grzegorz Hołub (red.). Kraków. 259–306.
Zobacz w Google Scholar
Haraway Donna. 2006. A Cyborg Manifesto Science, Technology, and Socialist-Feminism in the Late Twentieth Century. W: The Transgender Studies Reader. Susan Stryker, Stephen Whuttle (red.). London.
Zobacz w Google Scholar
Hayles N. Katherine. 1999. How We Became Posthuman Virtual Bodies in Cybernetics, Literature, and Informatics. London.
Zobacz w Google Scholar
Keenan Maynrad James. 1996. Stinkfist. W: Ænima.
Zobacz w Google Scholar
Klichowski Michał. 2014. Narodziny cyborgizacji. Nowa eugenika, transhumanizm i zmierzch edukacji. Toruń.
Zobacz w Google Scholar
Łątka-Płachta M. 2022. „Cyborgizacja a zasada równości, prawo do samostanowienia o sobie oraz zasada godności”. Progress Journal of Young Researchers nr 11. 127–146.
Zobacz w Google Scholar
Silburn Lilian. 1988. Kundalini: The Energy of the Depths. Paris.
Zobacz w Google Scholar
Wolska Uruszula. 2024. „Fenomem żywego ciała w tożsamości duchowo-cielesnej”. Paideia nr 6. 55–75.
Zobacz w Google Scholar
Zabdyr-Jamróz Michał. 2011. Emancypacja jako opresja. Interpretacja instytucji habeas corpus przez pryzmat Agambenowskiej koncepcji homo sacer. Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Żółkowska Teresa. 2018. „Posthumanizm. Niepełnosprawność”. Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej nr 32. 27–37.
Zobacz w Google Scholar
Markiewicz Miłosz. 2016. „Myśleć kłączem (Gilles Deleuze, Félix Guattari. Tysiąc plateau)”. ArtPapier, https://artpapier.com/index.php?page=artykul&wydanie=299&artykul=5495, (dostęp: 22.02.2025).
Zobacz w Google Scholar
Mindbent. 2021. Schism Explained: Meaning & Analysis, https://mindlybiz.com/articles/music/tool/lateralus/schism/ (dostęp: 04.11.2024).
Zobacz w Google Scholar
Rampton Mike 2019. A Deep Dive Into Tool’s Sober Video, https://www.kerrang. com/a-deep-dive-into-tools-sober-video (dostęp: 04.11.2024).
Zobacz w Google Scholar
Tool. Parabola, https://www.youtube.com/watch?v=-_nQhGR0K8M dostęp: (01.09.2024–22.02.2025).
Zobacz w Google Scholar
Tool. Schism, https://www.youtube.com/watch?v=MM62wjLrgmA (dostęp: 01.09.2024–22.02.2025).
Zobacz w Google Scholar
Tool. Stinkfist, https://www.youtube.com/watch?v=6zpvlMp04D0 (dostęp: 01.09.2024–22.02.2025).
Zobacz w Google Scholar
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2025 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis | Studia de Cultura