Abstrakt
Artykuł opisuje aktora teatralnego z punktu widzenia przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Opis przeprowadzony został przy użyciu metody dogmatyczno‑prawnej, polegającej na analizie norm prawa polskiego. Aktor teatralny przynależy do kategorii artystów wykonawców, chronionych konstrukcją prawa pokrewnego do artystycznego wykonania. Z punktu widzenia prawa autorskiego wszyscy artyści wykonawcy chronieni są w taki sam sposób, o ile artystycznie wykonują utwór lub dzieło sztuki ludowej. W artykule położono szczególny nacisk na wskazanie tych działań i cech charakterystycznych działania artysty wykonawcy, które związane z pracą aktora teatralnego. Sposób definiowania artystycznego wykonania w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych z 1994 r. zbliżony jest do sposobu definiowania utworu, stąd część doktryny opisuje je przy użyciu pojęć charakterystycznych dla utworów. Takie podejście jest możliwe, o ile tym pojęciom nadaje się znaczenie dostosowane do roli, jaką w systemie praw autorskich i praw pokrewnych pełnią artysta wykonawca i artystyczne wykonanie. Jest to rola pośrednika pomiędzy twórcą utworu, a jego odbiorcą – publicznością, widzem.
Bibliografia
Barta Janusz, Markiewicz Ryszard. 2016. Prawo autorskie. Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Błeszyński Jan. 1985. Prawo autorskie, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Brison Fabienne. 2016. International Convention for the Protection of Performers, Producers of Phonograms and Broadcasting Organizations (Rome Convention). W: Concise European Copyright Law, Dreier Thomas, Hugenholtz Berent (red.). Alphen aan den Rijn.
Zobacz w Google Scholar
Czajkowska‑Dąbrowska Monika. 2011. Komentarz do art. 89 u. pr.aut. W: Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, wyd. V. Janusz Barta, Ryszard Markiewicz (red.). Warszawa. https://sip.lex.pl/#/commentary/587283718/109128/barta-janusz-red-markiewicz-ryszard-red-ustawa-o-prawie-autorskim-i-prawach-pokrewnych-komentarz…?cm=URELATIONS [dostęp: 6.06.2023].
Zobacz w Google Scholar
Felchner Krzysztof. 2012. Choreografia i pantomima a artystyczne wykonanie. W: Choreografia i pantomima w świetle prawa autorskiego. Warszawa. https://sip.lex.pl/#/monograph/369241354/169876 [dostęp: 6.06.2023].
Zobacz w Google Scholar
Golat Rafał. 2016. Prawo autorskie i prawa pokrewne. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Grzybczyk Katarzyna. 2017. Komentarz do artykułów 85–103 u. pr.aut. W: Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz. Ślęzak Piotr (red.).Warszawa. 596–597.
Zobacz w Google Scholar
Krzysztofowicz Stefania.1972. O sztuce ludowej w Polsce Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Kurosz Krzysztof. 2014. Artystyczne wykonanie utworu. Prawa osobiste i majątkowe aktorów, muzyków i innych wykonawców. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Kurosz Krzysztof. 2015. ,,Artystyczne wykonanie jako przedmiot ochrony – uwagi na tle najnowszego orzecznictwa Sądu Najwyższego”. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej 4. 26–46.
Zobacz w Google Scholar
Laskowska‑Litak Ewa. 2021. Komentarz do ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W: Ustawy autorskie. Komentarze. T. II. Ryszard Markiewicz (red.). Warszawa. https://sip.lex.pl/#/commentary/587837869/635309/markiewicz-ryszard-red-komentarz-do-ustawy-o-prawie-autorskim-i-prawach-pokrewnych-w-ustawy…?cm=URELATIONS [dostęp: 6.06.2023].
Zobacz w Google Scholar
Matusiak Ignacy. 2013. Rola uczestnika narracyjnej gry fabularnej. W: Gra komputerowa jako przedmiot prawa autorskiego. Warszawa. https://sip.lex.pl/#/monograph/369273651/177845 [dostęp: 6.06.2023].
Zobacz w Google Scholar
Słownik pojęć i tekstów kultury. 2002. Ewa Szczęsna (red.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Skrzypczak Piotr. 2009. Aktor i jego postać ekranowa. Aktorstwo ery kina niemego w teorii i refleksji krytycznej. Toruń.
Zobacz w Google Scholar
Poźniak‑Niedzielska Maria. 2015. Folklor a dzieła folklorystyczne. W: Ochrona niematerialnego dziedzictwa kulturalnego. Maria Poźniak‑Niedzielska, Adrian Niewęgłowski, Anna
Zobacz w Google Scholar
Przyborowska‑Klimczak. Warszawa https://sip.lex.pl/#/monograph/369314567/260803 [dostęp: 6.06.2023].
Zobacz w Google Scholar
Preussner‑Zamorska Janina. 1985. ,,Improwizacja muzyczna, jako przedmiot ochrony prawnej – wprowadzenie do tematu”. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej 41.
Zobacz w Google Scholar
Tomczyk Sławomir. 2011. Artystyczne wykonanie. Przedmiot prawa. W: Prawa pokrewne. Jakub Kępiński, Katarzyna Klafkowska‑Waśniowska, Rafał Sikorski. Warszawa. 1–31.
Zobacz w Google Scholar
Tomczyk Sławomir. 2018. Dozwolony użytek przedmiotów praw pokrewnych. Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Sterling J.A.L. 2018. Sterling on World Copyright Law. 5th ed. London.
Zobacz w Google Scholar
Trafas Tomasz. 1989. ,,Wykonanie artystyczne i jego ochrona w świetle prawa”. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej 48.
Zobacz w Google Scholar
Wielki Słownik Języka Polskiego. Żmigrodzki Piotr (red.). https://wsjp.pl/index.php?id_hasla=1413&id_znaczenia=4836426&l=19&ind=0 [dostęp: 20.03.2019].
Zobacz w Google Scholar
Wojciechowska Ewa. 1999. ,,Autorskie prawa osobiste twórców dzieła audiowizualnego”. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej 72.
Zobacz w Google Scholar
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2024 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis | Studia de Cultura