Abstrakt
Artykuł analizuje, jak album Leviathan zespołu Mastodon interpretuje powieść Moby Dick H. Melville’a, wykorzystując utwory jako muzyczną ekfrazę. Teksty nawiązują do fabuły i motywów powieści, co udało się ukazać przez przytoczenie konkretnych wersów i wskazanie ich literackich inspiracji. Inspiracje Rajem utraconym J. Miltona wskazują, że zło przez postać Lucyfera i kapitana Ahaba, który w swoim buncie i pragnieniu zemsty walczy z Moby Dickiem – ambiwalentnym symbolem zła – jest dominującym motywem szaleństwa. Sam biały kaszalot uosabia prastary, przerażający byt, a ocean staje się jego locus terribilis. W ten sposób album Mastodon nie tylko oddaje grozę i głębię powieści, ale jest również częścią opowieści zanurzonej w świecie literatury.
Bibliografia
Bańka Józef. 1995. „O tak zwanej drugiej «filozofii pierwszej» Plotyna”. Folia Philosophica t. 13. 7–19.
Zobacz w Google Scholar
Bardziński Filip. 2016. Pojęcie hybris w kulturze i filozofii greckiej. Ethics in Progress vol. 7, nr 2. 31–57.
Zobacz w Google Scholar
Chlebowski Piotr. 2011. Całość jako kategoria formotwórcza i estetyczna w rocku progresywnym. Uwagi wstępne. W: Unisono w wielogłosie, t. 2: W kręgu nazw i wartości. Radosław Marcinkiewicz (red.). 105–130.
Zobacz w Google Scholar
Glenn Barbara. 1976. „Melville and the Sublime in Moby-Dick”. American Literature vol. 48, nr 2. 165–182.
Zobacz w Google Scholar
Jędrzejko Paweł. 2007. Melville w kontekstach czyli prolegomena do studiów melvilllistycznych. Kierunki badań – biografia – kultura. Sosnowiec–Katowice–Zabrze.
Zobacz w Google Scholar
Jędrzejko Paweł. 2008. Płynność i egzystencja. Doświadczenie lądu i morza a myśl Hermana Melville’a. Sosnowiec–Katowice–Zabrze.
Zobacz w Google Scholar
Kosiba Jowita. 2022. „Krąg mitów arturiańskich w twórczości Johna Ronalda Reuela Tolkiena i Andrzeja Sapkowskiego”. Tematy i Konteksty nr 12(17). 363–388.
Zobacz w Google Scholar
Melville Herman. 2018. Moby Dick czyli biały wieloryb, t. 1 i 2. Bronisław Zieliński (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
The New Melville Studies. 2019. Cody Marrs (red.). Cambridge.
Zobacz w Google Scholar
Philbrick Nathaniel. 2001. In the Heart of the Sea: The Tragedy of the Whaleship Essex. London.
Zobacz w Google Scholar
Rogers Ben. 1998. „From Mocha Dick to Moby Dick: Fishing for Clues to Moby’s Name and Color”. Names. A Journal of Onomastics vol. 46, nr 4. 263–276.
Zobacz w Google Scholar
Ruggiero Vincezno. 2002. „Moby Dick and the Crimes of the Economy”. The British Journal of Criminology vol. 42, z. 1. 96–108.
Zobacz w Google Scholar
Sachs Aaron. 2022. Up from the Depths: Herman Melville, Lewis Mumford, and Rediscovery in Dark Times. Princeton.
Zobacz w Google Scholar
Shulman Robert. 1987. Social Criticism and Nineteenth-Century American Fictions. Columbia.
Zobacz w Google Scholar
Schueller Malini Johar. 1994. „Colonialism and Melville’s South Seas Journeys”. Studies in American Fiction vol. 22, nr 1. 3–18.
Zobacz w Google Scholar
Skwara Marta, Skwara Marek. 1992. „Stultifera navis. Z dziejów motywu”. Teksty Drugie. Teoria Literatury, Krytyka, Interpretacja nr 3(15). 72–92.
Zobacz w Google Scholar
Szewczyk Władysław. 2014. „Transgresja – czy człowiek potrafi siebie przekraczać?”. Teologia i Moralnośćvol. 9, z. 2(16). 155–165.
Zobacz w Google Scholar
Waszakowa Krystyna. 2000. Podstawowe nazwy barw i ich prototypowe odniesienia. Metodologia opisu porównawczego. W: Studia z semantyki porównawczej. Nazwy barw, nazwy wymiarów, predykaty mentalne, cz. I. Renata Grzegorczykowa, Krystyna Waszakowa (red.). Warszawa. 17–28.
Zobacz w Google Scholar
Wierzbicka Anna. 2006. The Semantics of Colour: A New Paradigm. W: Progress in Colour Studies I: Language and Culture. Carole P. Biggam, Christian Kay (red.). Amsterdam–Philadelphia. 1–24.
Zobacz w Google Scholar
Łucarz Stanisław SJ. 2014. Woda w starożytności greckiej i biblijnej. W: Oblicza wody w kulturze. Łukasz Burkiewicz, Piotr Duchliński, Jarosław Kucharski (red.). Kraków. 11–18.
Zobacz w Google Scholar
Schwarz Paul. Where Swims the Leviathan. CoC with Brann Dailor from Mastodon, http://www.chroniclesofchaos.com/articles.aspx?id=1-666 (dostęp: 07.04.2024).
Zobacz w Google Scholar
Ten Classics in Ten Minutes–HemanMelville’s Moby-Dick, https://www.youtube.com/watch?v=pKhUoFCBhNE (dostęp: 07.04.2024).
Zobacz w Google Scholar

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2025 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis | Studia de Cultura