Słowa kluczowe
lingua vs dialetto
discorso bilingue
lingue in contatto
dialekty włoskie
przełączanie kodów
kontakt międzyjęzykowy
regionalne odmiany języka włoskiego
norma językowa
Jak cytować
Abstrakt
Nel quadro del presente contributo ci si propone di trattare due argomenti in particolare:i fenomeni del cambio di codice (code-switching lingua/dialetto) nella conversazione e il problema della traducibilità in lingue diverse (polacco e francese) di sfumature contestuali determinate dal valore discorsivo e dalle funzioni pragmatiche dell’alternanza di codice lingua/dialetto presso la comunità verbale italiana. L’analisi che ci si propone di condurre consisterà nel paragonare le strategie adoperate da traduttori polacchi e francesi volte a trasferire nelle rispettive lingue peculiarità sociopragmatiche del discorso bilingue tipico della situazione italiana lingua cum dialectis.
Język i dialekt w komunikacji werbalnej Włochów. Problem przekładu na języki obce (polski, francuski) zjawiska przełączania kodów [code-switching]
W artykule prowadzi się rozważania na temat stopnia przekładalności zjawiska przełączania kodów (język włoski/dialekt), a zwłaszcza jego funkcji dyskursywnych (por. Auer 2003), wykorzystywanych przez włoskich użytkowników języka w konwersacji potocznej. Jako materiał badawczy posłużyły trzy powieści A. Camillerego, w których Autor dokonuje zabiegu stylizacji literackiej na włoski język mówiony. Na podstawie przekładu na język polski i francuski wspomnianych powieści przeprowadza się analizę porównawczą technik translatorycznych zastosowanych przez poszczególnych tłumaczy w tych fragmentach tekstu, gdzie występuje zjawisko przełączania kodów.
Bibliografia
Alfonzetti G. 1992. Per un approccio polifunzionale al code switching italiano-dialetto, [in:] La linguistica pragmatica, a c. di G. Grobber, Roma: 163–207.
Zobacz w Google Scholar
Alfonzetti G. 2009. Italiano e dialetto tra generazioni, [in:] Dialetto. Usi, funzioni, forma, a c. di G. Marcato, Padova: 241–246.
Zobacz w Google Scholar
Berruto 1990. Italiano regionale, commutazione di codice e enunciati mistilingui, [in:] L’italiano regionale, a c. di M.A. Cortelazzo, A.M. Mioni, Roma.
Zobacz w Google Scholar
Berruto G. 2005a. Fondamenti di sociolinguistica, Roma.
Zobacz w Google Scholar
Berruto 2005b. “Che cosa ci insegna ‘il parlare in due lingue’? Commutazione di codice e teoria linguistica e sociolinguistica”, Rivista di Linguistica 17 (1): 3–14.
Zobacz w Google Scholar
Bertazzoli R. 2007. La traduzione. Teorie e metodi, Roma.
Zobacz w Google Scholar
Cerrato M. 2012. L’alzata d’ingegno, Firenze.
Zobacz w Google Scholar
Cerruti M., Regis R. 2005. “‘Code switching’ e teoria linguistica: la situazione italo-romanza”, Rivista di Linguistica 17 (1): 179–208.
Zobacz w Google Scholar
Coveri L. et al. 1998. Le varietà dell’italiano, Roma.
Zobacz w Google Scholar
Eco U. 2010. Dire quasi la stessa cosa, Milano.
Zobacz w Google Scholar
Gadet F. 2007. La variation sociale en français, Paris.
Zobacz w Google Scholar
Grassi et al. 2001. Fondamenti di dialettologia italiana, Roma.
Zobacz w Google Scholar
La Fauci N. 2003. L’italiano perenne di Andrea Camilleri, [in:] Italia linguistica Anno Mille Italia linguistica Anno Duemila, a c. di N. Maraschio, T. Poggi Salani, Roma: 331–340.
Zobacz w Google Scholar
Newmark P. 1988. La traduzione. Problemi e metodi, Milano.
Zobacz w Google Scholar
Santulli F. 2010. Montalbano linguista. La riflessione metalinguistica nelle storie del commissario, Milano.
Zobacz w Google Scholar
Sardo R. 2016. Italiano in giallo. Le scelte stilistiche di Malvaldi, Manzini, Piazzese, tra italiano standard, varietà reginali, dialetto, [in:] La lingua variabile nei testi letterari, artistici e funzionali contemporanei, a c. di G. Ruffino, M. Castiglione, Palermo: 203–218.
Zobacz w Google Scholar
Sobrero A.A. 1992. Alternanza di codici, fra italiano e dialetto. Dalla parte del parlante, [in:] La linguistica pragmatica, a c. di G. Gobber, Roma: 143/161.
Zobacz w Google Scholar
Sobrero A.A. 1998. “Sia italiano che dialetto”, Italiano e Oltre 1 (8): 19–20.
Zobacz w Google Scholar
Sobrero A.A. 2005. Come parlavamo, come parliamo. Spunti per una microdiacronia delle varietà dell’italiano, [in:] Gli italiani e la loro lingua, a c. di F. Lo Piparo, G. Ruffino. Palermo: 209–220.
Zobacz w Google Scholar
Sobrero A.A., Miglietta A. 2006. Introduzione alla linguistica italiana, Roma.
Zobacz w Google Scholar
Torop P. 2000. La traduzione totale, Modena.
Zobacz w Google Scholar