Abstrakt
Il nome della rosa (1980) di Umberto Eco rappresenta uno degli esempi più perfetti di romanzo postmoderno italiano e unisce la tradizione storica con il molteplice della modernità. Proprio il labirinto-biblioteca nasce dalla combinazione tra storia, mito e immaginario letterario. Con questo oggetto romanzesco i costruttori del labirinto e i monaci dell’abbazia hanno creato un groviglio di spazi, libri e parole paragonabile ai labirinti di Joyce, Borges e Calvino. Il labirinto è un elemento fondamentale per l’avventura di Adso e Jorge anche perché diventa lo specchio di un secolo, il Novecento, e di una società ‘liquida’ e multiforme.
Nowoczesny labirynt w średniowieczu w "Imieniu róży"
Imię róży (1980) Umberta Eco, łącząc w sobie elementy tradycji historycznej i złożoność nowoczesności, stanowi jeden z najbardziej reprezentatywnych przykładów postmodernistycznej powieści włoskiej.. Labirynt-biblioteka jest kombinacją historii, mitu i wyobraźni literackiej. Poprzez tę fikcjonalną konstrukcję budowniczowie labiryntu oraz mnisi z opactwa stworzyli plątaninę przestrzeni, tekstów i słów porównywalną do labiryntów Joyce’a, Borgesa i Calvina. Labirynt stanowi również kluczowy element wątku Adsa i Jorgego, ponieważ niczym w lustrze odbija się w nim historia XX wieku i społeczeństwo płynnej nowoczesności.
Bibliografia
Bauman Z. 2000. La solitudine del cittadino globale, trad. G. Bettini, Milano.
Zobacz w Google Scholar
Bausi F. 2011. “I due medioevi del Nome della rosa”, Semicerchio 44 (1): 117–127.
Zobacz w Google Scholar
Benjamin W. 2007. I Passages di Parigi (1983), trad. G. Russo, Torino.
Zobacz w Google Scholar
Borges J.L. 1998. Aleph (1949), trad. F. Tentori, Milano.
Zobacz w Google Scholar
Brion M. 1955. “Hofmannsthal et l’experience du labyrinthe”. Cahiers du sud 33: 177–184.
Zobacz w Google Scholar
Calvino I. 1980. La sfida al labirinto (1962), [in:] Una pietra sopra. Discorsi di letteratura e società, Torino: 82–97.
Zobacz w Google Scholar
Calvino I. 2002. Lezioni americane. Sei proposte per il prossimo Millennio (1988), Milano.
Zobacz w Google Scholar
Cavallo G. 2008. Le biblioteche nel mondo antico e medievale, Roma-Bari.
Zobacz w Google Scholar
Cavallo G., Chartier R. 2009. Storia della lettura nel mondo occidentale, Roma-Bari.
Zobacz w Google Scholar
Cavallo G. 2010. Libri e lettori nel Medioevo, Roma-Bari.
Zobacz w Google Scholar
Eco U. 2011. Il nome della rosa (1980), Milano.
Zobacz w Google Scholar
Forchetti F. 2005. Il segno e la rosa, Roma.
Zobacz w Google Scholar
Gaetani M. 2011. “Medioevo tardo moderno”, Semicerchio 44 (1): 141–157.
Zobacz w Google Scholar
Jung C.G. 1980. Gli archetipi dell’inconscio collettivo (1934/54), trad. E. Schanzer, Torino.
Zobacz w Google Scholar
Kott J. 2002. Shakespeare nostro contemporaneo (1964), trad. V. Petrelli, Milano.
Zobacz w Google Scholar
La Cecla F. 1993. Mente locale, un’antropologia dell’abitare, Milano.
Zobacz w Google Scholar
Santarcangeli P. 2000. Il libro dei labirinti. Storia di un mito e di un simbolo, Milano.
Zobacz w Google Scholar
Zumthor P. 1995. La misura del mondo. La rappresentazione dello spazio nel Medio Evo, trad. S. Varuaro, Bologna.
Zobacz w Google Scholar
Lessici
Zobacz w Google Scholar
Ceserani R., Domenichelli M., Fasano P. 2007. Dizionario dei temi letterari, vol. 2, Torino.
Zobacz w Google Scholar