Abstract
Poetics of scandalisation? Sacrum in the context of advertising slogan autonomisation in contemporary Polish prose, poetry and drama
The text depicts the process of penetration of an autonomised advertising slogan, merging with language elements characterising the sacrum sphere, into the language of literature. A variety of language based on a play on contradictions comes into being. The play is woven with opposing types of messages which are rooted in human everyday life. One of them refers to elements culled from the sacrum sphere (settling on the side of language matrices which are rooted in tradition most strongly) while the other ones are the diction of mass media and the language of advertising (a relatively new message but also widely brought to attention and easily identified). The phenomenon proves the attempts made by creators to make up a new strategy deciding about the power of artistic expression and also the will to show information pollution, within which a contemporary individual functions, through the language of literature. The cited works sketch an interesting feature of contemporary culture in which the semantics of the term sacrum has come full circle, starting to mean according to the former etymology and the meaning scope encompassing both what is sacred and what is labeled as impious (cursed, profanum). The observed phenomenon may be regarded as a form of deliberate scandalisation performed by means of offering the recipient a type of message and means of expression striking at a certain social taboo.
References
Amejko L., Farrago, w: Antologia dramatu polskiego 1945–2005, t. 2, red. J. Kłossowicz, Wydawnictwo Prószyński i S-ka, Warszawa 2007.
View in Google Scholar
Benedyktowicz W., Sacrum et profanum, w: Myśl o. Teilharda de Chardin w Polsce, Warszawa 1973.
View in Google Scholar
Bodzioch-Bryła B., Autonomizowanie się języka współczesnej reklamy. Żywot sloganu reklamowego w kulturze humanistycznej, „Problemy Komunikacji Społecznej” 2010, nr 1 (2).
View in Google Scholar
Bodzioch-Bryła B., Ku ciału post ludzkiemu… Poezja polska po 1989 roku wobec nowych mediów w nowej rzeczywistości, Kraków 2006.
View in Google Scholar
Bralczyk J., O językowych zwyczajach polskiej reklamy, w: Polszczyzna 2000. Orędzie o stanie języka na przełomie tysiącleci, red. W. Pisarek, Kraków 1999.
View in Google Scholar
Caillois R., Człowiek i sacrum, przeł. A. Tatarkiewicz, E. Burska, Warszawa 1995.
View in Google Scholar
Caillois R., Żywioł i ład, przeł. A. Tatarkiewicz, Warszawa 1973.
View in Google Scholar
Czerni K., „Antysacrum” – czyli o konflikcie współczesnej sztuki z religią, w: Sacrum i sztuka, red. N. Cieślińska, Kraków 1989.
View in Google Scholar
Eliade M., Traktat o historii religii, przeł. J. Wierusz-Kowalski, Warszawa 1966.
View in Google Scholar
Leeuw G. van der, Fenomenologia religii, przeł. J. Prokopiuk, Warszawa 1997.
View in Google Scholar
Lekszycki P., Pozwólcie dzieciom przychodzić do mnie, Kraków 2005.
View in Google Scholar
Lekszycki P., Ten i tamten, Bydgoszcz 2000.
View in Google Scholar
Lekszycki P., Wiersze przygodowe i dokumentalne, Białystok 2001.
View in Google Scholar
Masłowska D., Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną, Warszawa 2009.
View in Google Scholar
Mircea E. , Sacrum – mit – historia, przeł. A. Tatarkiewicz, Warszawa 1974.
View in Google Scholar
Nossol A., bp, Teologiczny wymiar sacrum i profanum, w: Człowiek – dzieło – sacrum, red. S. Gajda, H. J. Sobeczko, Opole 1998.
View in Google Scholar
Sawicki S., Sacrum w literaturze, w: tegoż, Poetyka. Interpretacja. Sacrum, Warszawa 1981.
View in Google Scholar
Shuty S., Zwał, Warszawa 2004.
View in Google Scholar
Sławiński B., Królowa Tiramisu, Warszawa 2009.
View in Google Scholar
Słownik współczesnego języka polskiego, red. nauk. B. Dunaj, Warszawa 2001.
View in Google Scholar
Stasiuk A., Władek, [w:] tegoż, Opowieści galicyjskie, Kraków 1995.
View in Google Scholar
Stróżewski W., O możliwości sacrum w sztuce, w: Sacrum i sztuka, red. N. Cieślińska, Kraków 1989.
View in Google Scholar
Walczak M., Rzeka, w: Antologia dramatu polskiego 1945–2005, t. 2, red. J. Kłossowicz, Warszawa 2007.
View in Google Scholar
Zarębianka Z., Tropy sacrum w literaturze XX wieku, Bydgoszcz 2001.
View in Google Scholar