Abstract
The role and meaning of psychological education of teachers in the context of socio-cultural changes in Poland
The article presents an analysis of the socio-cultural changes in Poland after 1989 in the context of changes of the identity of young people and new educational forms resulting from it. For several years there are observable changes taking place in educational systems in Poland, which causes a discussion and polemic on the issue of introducing changes. There are voices of satisfaction, but there are also a lot of critical ones, which encourage to seek further for educational solutions. There are also many negative phenomena which can be observed at schools, such as the increasing level of aggression of students, hyperactivity problems, and also addiction problems of many kinds. When analyzing the socio-cultural changes connected with the educational changes, one can clearly see in students a lower level of independent and creative thinking and an attitude towards the ad hoc, often mercantile goals. The teachers, on the other hand, often find themselves in new situations which confront them with new challenges, which requires them to use a special approach to a student and an appropriate range of interpersonal and communicative skills. That is why teachers are offered to study psychological education which can be conducted in a form of specialized training, workshop or even interpersonal training.
References
Chymuk M. (1998), Przestępczość i patologie społeczne wśród młodzieży, [w:] Agresja i przemoc we współczesnym świecie, red. J. Kuźma, Z. Szarota, t. 1, Kraków.
View in Google Scholar
Doroszewicz K., Zwoliński M. (1980), O możliwościach wykorzystania niektórych właściwości treningu interpersonalnego w kształceniu psychologicznym nauczycieli, Psychologia wychowawcza, 1.
View in Google Scholar
Eicher J. (1995), Sztuka komunikowania się, Łódź.
View in Google Scholar
Fatyga B. (1998), Ekspertyza. Zapobieganie i Przeciwdziałanie Przemocy Rówieśniczej w szkołach i środowiskach lokalnych. Rozwiązania modelowe, Portal Psychologiczny.
View in Google Scholar
Fromm E., (1994), Niech się stanie człowiek, Warszawa.
View in Google Scholar
Gasiul H. (1996), Refleksje nad mechanizmami i formami oddziaływań wiedzy psychologicznej na umysłowość oraz zachowanie człowieka, [w:] Dziecko-Społeczeństwo-Edukacja: Dylematy Psychologiczne, red. W. Pilecka, J. Kossewska, Kraków.
View in Google Scholar
Goleman D. (1997), Inteligencja emocjonalna, Poznań.
View in Google Scholar
Gruszczyńska B., (1998), Przestępczość w Polsce w okresie transformacji w świetle danych statystycznych, [w:] Bezpieczny obywatel, bezpieczne państwo, red. J. Widacki, J. Czapska, Lublin.
View in Google Scholar
Grzegołowska-Klarkowska H. (1991), Samoobrona przez samooszukiwanie się, [w:] Złudzenia, które pozwalają żyć, red. M. Kofta, T. Szustrowa, Warszawa.
View in Google Scholar
Grzegorzewska K. (2007), Stres w zawodzie nauczyciela, Kraków.
View in Google Scholar
Janicki M., Władyka W. (2003), Raport, Strachy na lachy, „Polityka”, 12(2404), 1–16.
View in Google Scholar
Jedliński K. (1993), Sztuka słuchania, [w:] Rezonans i dialog, ABC psychologicznej pomocy, red. J. Santorski, Warszawa.
View in Google Scholar
Jedliński K. (2000), Trening interpersonalny, Warszawa.
View in Google Scholar
Johnson D.W. (1992), Podaj dłoń, Warszawa.
View in Google Scholar
Kępiński A. (2002), Poznanie chorego, Kraków.
View in Google Scholar
Król-Fijewska, M. (1993), Trening asertywności, Warszawa.
View in Google Scholar
Kuźma J. (1997), Dziecko w systemie współczesnej edukacji – nadzieje i zagrożenia, [w:] Funkcje psychologii w dobie przemian społeczno-kulturowych w Polsce, red. W. Pilecka, M. Kliś, Kraków.
View in Google Scholar
Kwaśnica R. (2004), Wprowadzenie do myślenia o nauczycielu, [w:] Pedagogika 2. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski,Warszawa.
View in Google Scholar
Kwieciński Z. (1991), Konteksty pytań o zmiany w kształceniu nauczycieli, [w:] Edukacja nauczycielska wobec zmiany społecznej, red. H. Kwiatkowska, Warszawa.
View in Google Scholar
Kwieciński Z. (2013), Przyszłość kształcenia w Polsce, „Academia”, 1(33).
View in Google Scholar
Łaguna M. (1996), Program kształcenia nauczycieli z zastosowaniem metod aktywizujących: założenia, realizacja oraz doświadczenia i opinie studentów, [w:] Dziecko – Społeczeństwo – Edukacja: dylematy psychologiczne, red. W. Pilecka, J. Kossewska, Kraków.
View in Google Scholar
Mazurkiewicz M. (1996), Wrażliwość kliniczna jako główny cel psychologicznej edukacji nauczyciela, [w:] Dziecko – Społeczeństwo – Edukacja: dylematy psychologiczne, red. W. Pilecka, J. Kossewska, Kraków.
View in Google Scholar
Mead M. (1979), Kultura i tożsamość. Studium dystansu międzypokoleniowego, Warszawa.
View in Google Scholar
Meller M., Flankowska J. (1998), Pokolenie Frugo, „Polityka”, 14(2135).
View in Google Scholar
Meller M. (2003), Kres bezstresu, „Polityka”, 12(2404).
View in Google Scholar
Merton R.K. (1982), Teoria socjologiczna i struktura społeczna, Warszawa.
View in Google Scholar
Mirski A. (1996), Empatia jako proces komunikacyjny, [w:] Dziecko – Społeczeństwo – Edukacja: dylematy psychologiczne, red. W. Pilecka, J. Kossewska, Kraków.
View in Google Scholar
Neidhardt E.J., Weinstein M.S., Conry R.F. (1996), Jak opanować stres, Skuteczne metody dla każdego, Lublin.
View in Google Scholar
Nęcki Z. (1992), Komunikowanie interpersonalne, Wrocław–Warszawa–Kraków
View in Google Scholar
Oleszkowicz A., Bąk O. (1997), Bunt młodzieży – reakcja na kryzys społeczny czy konieczność rozwojowa, red. W. Pilecka, W. Czajkowski, „Prace Psychologiczne, Rocznik Naukowo-Dydaktyczny”, 180.
View in Google Scholar
Passowicz P., Słowik P. (2013), Psychospołeczny i środowiskowy kontekst zmian edukacyjnych w Polsce. Szanse i zagrożenia, [w:] Zagrożenia Środowiskowe, red. A. Borzęcki, Lublin, 470–481.
View in Google Scholar
Pilecka W. (1997), Pedagogika a psychologia – implikacje dla kształcenia nauczycieli, [w:] Funkcje psychologii w dobie przemian społeczno-kulturowych w Polsce, red. W. Pilecka, M. Kliś, Kraków.
View in Google Scholar
Quick J.C., Quick J.D. (1984), Organizational stress and preventive management, New York.
View in Google Scholar
Rees S., Graham R. (1995), Bądź sobą. Trening asertywności, Warszawa.
View in Google Scholar
Siek S. (1990), Treningi relaksacyjne, Warszawa.
View in Google Scholar
Słowik P. (1996), Wykorzystanie metod i technik psychoterapeutycznych dla rozwoju i samorozwoju człowieka, [w:] Dziecko – Społeczeństwo – Edukacja: dylematy psychologiczne, red. W. Pilecka, J. Kossewska, Kraków.
View in Google Scholar
Słowik P., Passowicz P., Wysocka-Pleczyk M. (1997), Nowe systemy edukacyjne w Polsce – nadzieje czy obawy, [w:] Funkcje psychologii w dobie przemian społeczno-kulturowych w Polsce, red. W. Pilecka, M. Kliś, Kraków.
View in Google Scholar
Słowik P., Passowicz P. (1998), Psychospołeczne uwarunkowania wzrostu przestępczości wśród młodzieży w Polsce, [w:] Agresja i przemoc we współczesnym świecie, red. J. Kuźma, Z. Szarota, t. 1, Kraków.
View in Google Scholar
Słowik P., Passowicz P. (2004), Przestępczość wśród młodzieży w Polsce – determinanty psychospołeczne, [w:] Przemoc i marginalizacja. Patologie społecznego dyskursu, red. P. Piotrowski, Warszawa.
View in Google Scholar
Słowik P., Passowicz P. (2006), Juvenile Delinquency in Poland: Psycho-Social Conditions, [w:] Understanding Problems of Social Pathology, red. P. Piotrowski, Amsterdam–New York.
View in Google Scholar
Wallen R.W. (1964), Psychologia kliniczna, Warszawa.
View in Google Scholar
Witkowski L. (1989), Rozwój i tożsamość w cyklu życia, Toruń.
View in Google Scholar
Zaborowski Z. (1997), Trening interpersonalny, Warszawa.
View in Google Scholar