Słowa kluczowe
metal studies
Czech Metal Studies
study of religions
religion
Czechia
Metal Studies in Central and Eastern Europe metal
studia nad metalem
czeskie studia nad metalem
religioznawstwo
religia
Czechy
studia nad metalem w Europie Środkowo-Wschodniej
Jak cytować
Abstrakt
Niniejszy artykuł powstał w celu uhonorowania stowarzyszenia uczonych zainteresowanych muzyką metalową w Czechach, Czech Metal Studies (CMS), które w 2022 roku obchodziło 5-lecie swojego istnienia. Artykuł opisuje historię powstania CMS w kontekście deficytu akademickich studiów związanych z muzyką metalową w Czechach i nawiązuje do refleksji nad rozwojem metalu poza granicami tego kraju. Samo powstanie CMS było ściśle związane z Katedrą Badań nad Religiami Uniwersytetu Masaryka w Brnie, co również świadczy o pierwotnej orientacji badawczej stowarzyszenia (muzyka metalowa i religia). Artykuł odnosi się do aktualnej aktywności naukowej członków CMS oraz innych działań, w tym organizacji czeskich konferencji naukowych na temat muzyki metalowej. W ostatniej części tekstu omówiono kierunek dalszego rozwoju CMS w związku z dążeniem do większej multidyscyplinarności i internacjonalizacji Stowarzyszenia. Multidyscyplinarność CMS przejawia się w częściowym wyjściu poza obszar religii, a internacjonalizacja w dążeniu do stworzenia sieci badawczej nad metalem w Europie Środkowo-Wschodniej.
Bibliografia
Brown Andy R. 2011. “Heavy Genealogy: Mapping the Currents, Contraflows and Conflicts of the Emergent Field of Metal Studies, 1978–2010”. Journal for Cultural Research no. 15(3). 213–242.
Zobacz w Google Scholar
Brown Andy R., Spracklen Karl, Kahn-Harris Keith, Scott Niall (eds.). 2016. Global Metal Music and Culture: Current Directions in Metal Studies. New York–London.
Zobacz w Google Scholar
Charvát Jan, Kuřík Bob et. al. 2018. Mikrofon je naše Bomba: Politika a hudební subkultury mládeže v postsocialistickém Česku. Praha.
Zobacz w Google Scholar
Daniel Ondřej, Kavka Tomáš, Machek Jakub et al. 2013. Populární kultura v českém prostoru. Praha.
Zobacz w Google Scholar
Daniel Ondřej. 2013. Násilí československé mládeže na konci státního socialismu: Bezpečnostní riziko a téma společenské kritiky. In: Populární kultura v českém prostoru. Ondřej Daniel, Tomáš Kavka, Jakub Machek et al. Praha. 274–290.
Zobacz w Google Scholar
Daniel Ondřej. 2016. “Posedlá, ďáblem posedlá…“: Black metal mezi radikální estetikou a radikální politikou. In: Násilím proti „novému biedermeieru“: Subkultury a většinová společnost pozdního státního socialismu a postsocialismu. Ondřej Daniel. Příbram. 36–44.
Zobacz w Google Scholar
Daniel Ondřej. 2018. Nazism as a Mode of Transgression: Politicization of Post-socialist Czech and Slovak Black Metal. In: Out of Step Politics and Subcultures in Post-socialist Space. Jan Charvát (ed.). Praha. 75–88.
Zobacz w Google Scholar
Daniel Ondřej, Almer Jiří. 2018. “‘666 XXX’: Sexploitation in Czech and Slovak Black Metal and Porno-Gore Grind”. Časopis za kritiko znanosti, domišljijo in novo antropologijo no. 274. 199–214.
Zobacz w Google Scholar
Daniel Ondřej. 2019. “‘Wildlife’: Ecstatic Practices of Hardcore Football and Extreme Music Fans During the Czech and Slovak Post-Socialism”. Český lid no. 106. 69–83.
Zobacz w Google Scholar
Dempsey Caitlin. 2021. “Geography of Heavy Metal Bands”. Geographyrealm. https://www.geographyrealm.com/geography-of-heavy-metal-bands/ (access: 24.05.2022).
Zobacz w Google Scholar
Frankfurter David. 2001. “Ritual as Accusation and Atrocity: Satanic Ritual Abuse, Gnostic Libertinism, and Primal Murders”. History of Religions no. 40(4). 352–80.
Zobacz w Google Scholar
Geertz Clifford. 2000. Interpretace kultur: Vybrané eseje. Praha.
Zobacz w Google Scholar
Heřmanský Martin, Hedvika Novotná. 2011. Hudební subkultury. In: Folklor atomového věku kolektivně sdílené prvky expresivní kultury v soudobé české společnosti. Petr Janeček (ed.). Praha. 89–109.
Zobacz w Google Scholar
Introvigne Massimo. 2016. Satanism: A Social History. Leiden–Boston.
Zobacz w Google Scholar
Kahn-Harris Keith. 2007. Extreme Metal: Music and Culture on the Edge. Oxford.
Zobacz w Google Scholar
Kapcár Andrej. 2018. “Počiatky, vývoj a postavenie extrémnej metalovej hudby v Gruzínsku”. Sacra no. 16(2). 26–46.
Zobacz w Google Scholar
Kolářová Marta (ed.). 2011. Revolta stylem: Hudební subkultury mládeže v České republice. Praha.
Zobacz w Google Scholar
Korál Petr, Špulák Jaroslav. 1993. Ohlasy písní těžkých: Encyclopedie českých a slovenských hard rockových a heavy metalových skupin. Praha.
Zobacz w Google Scholar
Korál Petr. 1998. “Téměř zbytečné obavy ze satanovy hudby”. Dingir: Religionistický časopis o současné náboženské scéně no. 1(3). 16–17.
Zobacz w Google Scholar
Kupka Petr, Laryš Martin, Smolík, Josef. 2009. Krajní pravice ve vybraných zemích střední a východní Evropy: Slovensko, Polsko, Ukrajina, Bělorusko, Rusko. Brno.
Zobacz w Google Scholar
Lantorová Petra. 2017. “Raný norský black metal a jeho ideologie: Satanismus z perspektivy účastníků druhé vlny black metalu”. Sacra no. 15(2). 50–61.
Zobacz w Google Scholar
Mareš Miroslav. 2003. Pravicový extremismus a radikalismus v ČR. Brno.
Zobacz w Google Scholar
Mareš Miroslav. 2005. Terorismus v ČR. Brno.
Zobacz w Google Scholar
Moberg Marcus. 2009. “Popular Culture and the ‘Darker Side’ of Alternative Spirituality: The Case of Metal Music”. Scripta Instituti Donneriani Aboensis no. 21. 110–128.
Zobacz w Google Scholar
Moberg Marcus. 2012. “Religion in Popular Music or Popular Music as Religion?: A Critical Review of Scholarly Writing on the Place of Religion in Metal Music and Culture”. Popular Music and Society no. 35(1). 113–130.
Zobacz w Google Scholar
Moberg Marcus. 2015 Christian Metal: History, Ideology, Scene. London–New Delhi–New York–Sydney.
Zobacz w Google Scholar
Mokrý Matouš. 2016. “Kontrakulturní tvorba Thursatrú: Black metal coby model tvorby náboženské identity v chaos-gnosticismu”. Sacra no. 14(2). 18–36.
Zobacz w Google Scholar
Mokrý Matouš. 2017. “Interview with Dr. Kennet Granholm”. Sacra no. 15(2). 102–109.
Zobacz w Google Scholar
Nenadalová Jana. 2019. “Spiritualita Colina H. van Eeckhouta a Church of Ra: Dualita a bolest”. Sacra no. 17(2). 6–22.
Zobacz w Google Scholar
Partridge Christopher H. 2004. The Re-Enchantment of the West: Volume 1: Alternative Spiritualities, Sacralization, Popular Culture and Occulture. London–New York.
Zobacz w Google Scholar
Partridge Christopher H. 2005. The Re-Enchantment of the West: Volume 2: Alternative Spiritualities, Sacralization, Popular Culture and Occulture. London–New York.
Zobacz w Google Scholar
Puchovský Michal. 2020. “Pohanská hudba ako halušky: Moderná slovenská a česká novopohanská hudba”. Dingir: Religionistický časopis o současné náboženské scéně no. 23(2). 62–64.
Zobacz w Google Scholar
Rapčanová Slavomíra. 2017. “Kontroverzia a verejná diskusia okolo slovenského metalového festivalu Gothoom”. Sacra no. 15(2). 33–49.
Zobacz w Google Scholar
Remeš Prokop. 1998. “Historie a současné podoby satanismu: Kult uctívání ďábla”. Dingir: Religionistický časopis o současné náboženské scéně no. 1(3). 9–13.
Zobacz w Google Scholar
Scott Niall. 2014. “Seasons in the Abyss: Heavy Metal as Liturgy”. Diskus no. 16(1). 12–21.
Zobacz w Google Scholar
Smolík Josef. 2010a. Metal. In: Subkultury mládeže: Uvedení do problematiky. Josef Smolík. Praha. 196–212.
Zobacz w Google Scholar
Smolík Josef. 2010b. Metalová hudba a krajní pravice. In: Náboženské korene pravicového extrémizmu. Lucia Grešková (ed.). Bratislava. 85–98.
Zobacz w Google Scholar
Spracklen Karl. 2021. The Genesis and Evolution of Metal Music Studies. In: Metal Studies in Central/Eastern Europe: 1st (online) Workshop. https://youtu.be/cm6FTpm-VXmg (access: 24.05.2022).
Zobacz w Google Scholar
Vaněk Jan. 2010. “Extrémní metal jako náboženství”. Dingir: Časopis o současné náboženské scéně no. 13(1). 26–28.
Zobacz w Google Scholar
Vaněk Miroslav. 2010. Metalové záblesky. In: Byl to jenom rock’n’roll? Hudební alternativa v komunistickém Československu 1956–1989. Miroslav Vaněk. Praha. 296–300.
Zobacz w Google Scholar
Vašková Daniela. 2017. “Satanistické prvky u skupiny Ghost”. Sacra no. 15(2). 89–101.
Zobacz w Google Scholar
Voas David. “Census 2011 – Any other religion? British Religion in Numbers”. British Religion in Numbers. http://www.brin.ac.uk/census-2011-any-other-religion/ (access: 24.05.2022).
Zobacz w Google Scholar
Vojtíšek Zdeněk. 1998. Netradiční náboženství u nás. Praha.
Zobacz w Google Scholar
Vrzal Miroslav. 2009. “‘Satan, Ódin, Hitler’: Spojení satanismu, pohanství a ultrapravicové ideologie v black metalové subkultuře”. Sacra no. 7(1). 5–24.
Zobacz w Google Scholar
Vrzal Miroslav. 2015. “Okultní aspekty v metalové hudbě: Od hororového stylu k temné spiritualitě”. Sacra no. 13(2). 5–22.
Zobacz w Google Scholar
Vrzal Miroslav. 2017a. “Pagan Terror: The Role of Pagan Ideology in Church Burnings and the 1990s Norwegian Black Metal Subculture”. Pomegranate: The International Journal of Pagan Studies no. 19 (2). 173–204.
Zobacz w Google Scholar
Vrzal Miroslav. 2017b. “Metal a akademické studium náboženství aneb proč by se religionistika měla o metal zajímat, se zaměřením na téma metal a satanismus”. Sacra no. 15(2). 7–32.
Zobacz w Google Scholar
Vrzal Miroslav. 2020. “Okultní obrat v black metalu: Temná spiritualita a resakralizace v extrémním metalu”. Dingir: Religionistický časopis o současné náboženské scéně no. 23(2). 59–62.
Zobacz w Google Scholar
Vrzal Miroslav. 2022a. Czech Metal Studies: 5 let studia metalu (a náboženství). Dingir: Náboženský infoservis. https://info.dingir.cz/2022/02/czech-metal-studies-5-letstudia-metalu-a-nabozenstvi/?fbclid=IwAR2zH8R2QWFaub8Zoe2cCdlog7Pocqjt8aOq9brB-99U_T0-LmCGPaw7X-M (access: 24.05.2022).
Zobacz w Google Scholar
Vrzal Miroslav. 2022b. “Against the Devil’s Metal: Christian Public Discursive Strategies Against Metal Concerts and Festivals in Czechia and Slovakia”. Metal Music Studies no. 8(2). 145–268.
Zobacz w Google Scholar
Vrzal Miroslav, Řezníček Dan. 2017. “Impaled Northern Moonforest: Konstrukce parodické blackmetalové identity”. Sacra no. 15(2). 6–88.
Zobacz w Google Scholar
Wallach Jeremy, Berger Harris, Greene Paul (eds.). 2011. Metal Rules the Globe: Heavy Metal Music Around the World. Durham–London.
Zobacz w Google Scholar
Walser Robert. 1993. Running with the Devil: Power, Gender, and Madness in Heavy Metal Music. Hanover.
Zobacz w Google Scholar
Weinstein Deena. 1991. Heavy Metal: A Cultural Sociology. New York.
Zobacz w Google Scholar
Weinstein Deena. 2014. Pagan Metal. In: Pop Pagans: Paganism and Popular Music. Donna Weston, Andy Bennet (eds.). Durham. 58–75.
Zobacz w Google Scholar
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.