Słowa kluczowe
ekologia
gender
inność
literatura
niepełnosprawność
disability
ecology
education
literature
otherness
Jak cytować
Abstrakt
Celem artykułu jest prezentacja interpretacji fragmentów Zwady, którą można wykorzystać w ramach kształcenia literackiego, z elementami edukacji antydyskryminacyjnej. Projekt przeznaczony jest dla studentek i studentów polonistyki, można też dostosować go do potrzeb uczniów szkoły ponadgimnazjalnej. Trzy, występujące w utworze postaci zinterpretowano jako Innych: Mariczka Szestunówna (płeć), Kuźma Gotycz (choroba psychiczna), Iwanysko Cwyriuk (odmienna postawa wobec zwierząt). Interpretacja zawiera omówienie opinii, emocji i postaw bohaterów wobec Innych. Istotnym elementem interpretacji jest wskazanie źródeł negatywnych postaw bohaterów. Należą do nich: mityczna wizja świata, pogańskie wierzenia demonologiczne, generujące społeczne i płciowe stereotypy, patriarchalny system społeczny oraz literackie wzorce kobiecości z przełomu XIX i XX wieku. W ramach projektu sformułowano uwagi dotyczące metod pracy dydaktycznej oraz wskazano główne pojęcia do przedyskutowania w czasie zajęć.Bibliografia
Benedyktowicz Z. 2000. Portrety „obcego”. Od stereotypu do symbolu. Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Branka M., Cieślikowska D. (red.). 2010. Edukacja antydyskryminacyjna. Podręcznik trenerski. Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Budrowska K. 2000. Kobieta i stereotypy. Obraz kobiety w prozie polskiej po roku 1989. Białystok.
Zobacz w Google Scholar
Gilmore D.D. 2003. Mizoginia, czyli męska choroba, J. Margański (przeł.). Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Golańska D. (red.). 2012. Edukacja antydyskryminacyjna. Praktyczny przewodnik dla kadr oświaty. Łódź.
Zobacz w Google Scholar
Gutowski W. 1997. Nagie dusze i maski. O młodopolskich mitach miłości. Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Helbig-Mischewski B. 2000. Święta, czarownica, nierządnica. Sakralizacja i demonizacja kobiet oraz kultur w powieści Tomka Tryzny „Panna Nikt”. Teksty drugie (6) : 77–93.
Zobacz w Google Scholar
Jahoda G. 1971. Psychologia przesądu, J. Jedlicki (przeł.), K. Szaniawski (przedmowa). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Kwiatkowski W. 2007. Kobieca cielesność – przedmiotowość niezidentyfikowana? W Oczekiwania kobiet i wobec kobiet. Stereotypy i wzorce kobiecości w kulturze europejskiej i amerykańskiej, B. Płonka-Syroka, J. Radziszewska, A. Szlagowska (red.), 347–357. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Lasoń-Kochańska G. 2012. Gender w literaturze dla dzieci i młodzieży. Wzorce płciowe i kobiecy repertuar topiczny. Słupsk.
Zobacz w Google Scholar
Libera Z. 1995. Medycyna ludowa – chłopski rozsądek, czy gminna fantazja? Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Madyda A. 2003. Stanisława Vincenza antropologia kultury huculskiej. W W kręgu folkloru, literatury i języka. Prace ofiarowane prof. Janowi Mirosławowi Kasjanowi w 70. rocznicę urodzin, M. Jakitowicz, V. Wróblewska (red.), 65–89. Toruń.
Zobacz w Google Scholar
Maziuk A. 2014. My i inne zwierzęta. Polityka (25) : 40–41.
Zobacz w Google Scholar
Mizielińska J. 2004. (De)konstrukcje kobiecości. Podmiot feminizmu a problem wykluczenia. Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar
Pawlęga M., Chustecka M. (współpraca). 2011. Analiza podręczników i podstawy programowej – przedmiot język polski. W Wielka nieobecna – o edukacji antydyskryminacyjnej w systemie edukacji formalnej w Polsce. Raport z badań, M. Abramowicz (red.), 116–158, Warszawa: Towarzystwo Edukacji Antydyskryminacyjnej.
Zobacz w Google Scholar
(www.tea.org.pl/userfiles/file/Wielka_nieobecna_raport.pdf. Dostęp 12 stycznia 2015).
Zobacz w Google Scholar
Serafin E. 1998. Vincenza wtajemniczenie w naturę – w poszukiwaniu człowieka ekologicznego. Literatura Ludowa (1) : 37–53.
Zobacz w Google Scholar