Słowa kluczowe
symbolic violence
audiosphere przemoc audialna
przemoc symboliczna
audiosfera
Jak cytować
Abstrakt
Celem artykułu jest konceptualizacja zjawiska przemocy audialnej, jej typów i mechanizmów w odniesieniu do fenomenu przemocy symbolicznej, cech współczesnej cywilizacji medialnej oraz atrybutów środowiska życia, które wyznaczają ramy kulturowych zachowań człowieka. W przeciwieństwie do przemocy ikonicznej przemoc audialna może przyjmować zarówno formę jawną, jak i ukrytą, ale sposób i zakres oraz siła oddziaływania ich obu zależą m.in. od jednostki i jej kompetencji audialnych i kulturowych jednostki, wieku metrykalnego, podatności i tolerancji na dźwięki różnego typu, stopnia audialnego nasycenia w środowisku życia, kulturowych standardów, które wyznaczają reżimy nadawania i odbioru dźwięków.
Bibliografia
Ariès Philippe. 1992. Człowiek i śmierć. Eligia Bąkowska (przeł.), Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Aronson Elliot. 1998. Człowiek istota społeczna. Józef Radzicki (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Bijsterveld Karin. 2019. Sound Waves of Protest: Noise Abatement Movements. W: The Routledge Companion to Sound Studies. Michael Bull (red.). New York. 81–89.
Zobacz w Google Scholar
Bourdieu Pierre. 2005. Dystynkcja. Społeczna krytyka władz sądzenia. Piotr Biłos (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Bourdieu Pierre. 1991. Language and Symbolic Power. Cambridge.
Zobacz w Google Scholar
Bourdieu Pierre. 2006. Medytacje pascaliańskie. Krzysztof Wakar (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Bourdieu Pierre, Passeron Jean‑Claude. 2012, Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania. Elżbieta Newman (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Butler Judith. 2008. Uwikłani w płeć. Feminizm i polityka tożsamości. Karolina Krauska (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Cieszyńska‑Rożek Jagoda. 2018. Neurobiologiczne podstawy rozwoju poznawczego. 1. Słuch. Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Corey Aly W. 2019. Sounding Out Racial Differrence W: The Routledge Companion to Sound Studies. Michael Bull (red.). New York. 99–109.
Zobacz w Google Scholar
Goodman Steve. 2012. Sonic Warfare: Sound, Affect and Ecology of Fear. Cambridge.
Zobacz w Google Scholar
Habermas Jürgen. 1999. Teoria działania komunikacyjnego. 1. Andrzej Maciej Kaniowski (przeł.) Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Hogg Bennett. 2019. Geographies of Silence. W: The Routledge Companion to Sound Studies. Michael Bull (red.). New York. 166–176.
Zobacz w Google Scholar
Howes David. 2023. Sensorial Investigation: A History of Senses in Anthropology, Psychology, and Law. Pennsylvania.
Zobacz w Google Scholar
Howes David. 2022. The Sensory Studies Manifesto. Tracking the Sensorial Revolution in the Arts and Humans Sciences. Toronto–Buffalo–London.
Zobacz w Google Scholar
Hurtaut Pierre Thomas Nicholas. 2010. Sztuka pierdzenia. Esej teoriofizyczny i metodyczny na użytek konstypantów, smutasów, ponuraków, dam melancholijnych oraz wszelkich niewolników przesądu. Z dodaniem Dziejów księcia Pierdziwiatra i królowej Amazonek, czyli O początkach szambiarzy. Krzysztof Rutkowski (przeł.). Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar
Jankowska Martyna. 2024. „Audiobranding w erze mediów społecznościowych”. Studia de Cultura nr 16(3). 75–85.
Zobacz w Google Scholar
Kostecka Anna, Kurkowski Zbigniew Marek. 2012. „Zjawisko deprywacji słuchowej u osoby dorosłej z postlingwalnym ubytkiem słuchu. Studium przypadku”. Nowa Audiofonologia nr 1(3). 95–106.
Zobacz w Google Scholar
Mauss Marcel. 1973. Sposoby posługiwania się ciałem. W: Mauss Marcel. Socjologia i antropologia. Marcin Król, Krzysztof Pomian, Jerzy Szacki (przeł.). Warszawa. 538–566.
Zobacz w Google Scholar
Maffesoli Michel. 2008. Czas plemion. Schyłek indywidualizmu w społeczeństwach ponowoczesnych. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Mass Violet F. 2016. Uczenie się przez zmysły. Dorota Szatkowska (przeł.). Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar
Moore Brian C.J. 1999. Wprowadzenie do psychologii słyszenia. Aleksander Sęk, Ewa Skrodzka (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Nożyński Szymon. 2017. Teoretyczne i praktyczne sposoby słuchania muzyki wybrane z literatury muzycznej, W: Sposoby słuchania. Marcin Olejniczak, Tomasz Misiak (red.). Konin.
Zobacz w Google Scholar
Ogonowska Agnieszka, Stoch Magdalena. 2023. „Kulturoznawstwo medialne, czyli o wytwarzaniu wiedzy społecznie użytecznej. Mapowanie pola badawczego oraz istniejących praktyk (cyber)kulturowych”. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura t. 15(1). 113–126. https://doi.org/10.24917/20837275.15.1.9 (dostęp: 5.05.2024).
Zobacz w Google Scholar
Ogonowska Agnieszka. 2023. „Bez obrazu, czyli seriale audio. Problematyka kreacji świata przedstawionego i jego recepcji”. Studia Filmoznawcze nr 44. 131–143.
Zobacz w Google Scholar
Ogonowska Agnieszka. 2024. „Kompetencje audialne w kulturze cyfrowej 3.0. Wybrane ujęcia, konteksty i metody badawcze”. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura t. 16(2). 19–32.
Zobacz w Google Scholar
Ogonowska Agnieszka. 2004. Przemoc ikoniczna. Zarys wykładu. Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Oliveros Pauline. 2005. Deep Listening. A Composer’s Sound Practise. Bloomington.
Zobacz w Google Scholar
Rath Richard Cullen. 2019. Silence and Noise. W: The Routledge Companion to Sound Studies. Michael Bull (red.). New York. 73–80.
Zobacz w Google Scholar
Siepsiak Marta, Dragan Wojciech. 2019. „Misophonia – a Review of Research Results and Theoretical Concepts”. Psychiatria Polska nr 53(2). 447–458.
Zobacz w Google Scholar
Spitzer Manfred. 2007. Jak uczy się mózg? Małgorzata Guzowska‑Dąbrowska (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Stockfelt Ola. 2010. Odpowiednie sposoby słuchania. W: Kultura dźwięku. Teksty o muzyce nowoczesnej. Christoph Cox, Daniel Werner (red.). Julian Kutyła et al. (przeł.). Gdańsk. 120–126.
Zobacz w Google Scholar
Voegelin Salomé. 2024. „Sonic Epistemologies: Confrontations with the Invisible”. Open Philosophy nr 7. 1–13.
Zobacz w Google Scholar
Welsch Wolfgang. 2001. Na drodze do kultury słyszenia? Krystyna Wilkoszewska (przeł.). W: Przemoc ikoniczna czy „nowa widzialność”? Eugeniusz Wilk (red.). Katowice. 56–74.
Zobacz w Google Scholar
Wilk Eugeniusz (red.). 2001. Przemoc ikoniczna czy „nowa widzialność”? Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2025 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis | Studia de Cultura