Słowa kluczowe
transhumanism
digital consciousness
technological control
algorithmic emotions metafory medialne
transhumanizm
świadomość cyfrowa
kontrola technologiczna
emocje algorytmiczne
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł podejmuje interdyscyplinarną analizę serialu Black Mirror jako audiowizualnego medium reprezentującego metafory technologii, świadomości i transhumanizmu. Tekst rekonstruuje kluczowe struktury znaczeniowe obecne w wybranych odcinkach serii, wskazując ich funkcje kognitywne, afektywne i krytyczne. Wskazano jak multimodalne metafory ukazują technologie cyfrowe jako narzędzia kontroli, ekspresji emocjonalnej, archiwizacji pamięci oraz postbiologicznej transformacji podmiotowości. Artykuł lokuje Black Mirror w polu współczesnych badań nad kulturą cyfrową i filozofią techniki, traktując serial jako kulturowe laboratorium spekulatywne, w którym testowane są granice człowieczeństwa, emocji i tożsamości w dobie społeczeństwa algorytmicznego.
Bibliografia
Baudrillard Jean. 1994. Simulacra and Simulation. Ann Arbor: University of Michigan Press.
Zobacz w Google Scholar
Braidotti, Rosi. 2013. The Posthuman. Cambridge: Polity Press.
Zobacz w Google Scholar
Clark Andy i David Chalmers. 1998. „The Extended Mind”. Analysis nr 1, 7–19.
Zobacz w Google Scholar
Damasio Antonio. 1994. Descartes' Error: Emotion, Reason, and the Human Brain. New York: Putnam.
Zobacz w Google Scholar
Derrida Jacques. 1996. Archive Fever: A Freudian Impression. Chicago: University of Chicago Press.
Zobacz w Google Scholar
Espeland Wendy i Michael Sauder. 2007. „Rankings and Reactivity: How Public Measures Recreate Social Worlds”. American Journal of Sociology nr 113, 1–40.
Zobacz w Google Scholar
Fiodorow Nikołaj. 2010. Filozofia wspólnego dzieła. Andrzej Wysocki (tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog.
Zobacz w Google Scholar
Floridi Luciano. 2014. The Fourth Revolution: How the Infosphere is Reshaping Human Reality. Oxford: Oxford University Press.
Zobacz w Google Scholar
Forceville Charles. 2006. „Non-verbal and Multimodal Metaphor in a Cognitivist Framework”. W: etaphor and Metonymy at the Crossroads. Antonio Barcelona (red.). Berlin: Mouton de Gruyter. 173–204.
Zobacz w Google Scholar
Forceville Charles, i Eduardo Urios-Aparisi. 2009. Multimodal Metaphor. Berlin: Mouton de Gruyter.
Zobacz w Google Scholar
Foucault Michel. 1975. Surveiller et punir: Naissance de la prison. Paris: Gallimard.
Zobacz w Google Scholar
Habermas Jürgen. 2003. The Future of Human Nature. Cambridge: Polity Press.
Zobacz w Google Scholar
Haraway Donna. 1991. Simians, Cyborgs, and Women: The Reinvention of Nature. New York: Routledge.
Zobacz w Google Scholar
Hayles N. Katherine. 1999. How We Became Posthuman: Virtual Bodies in Cybernetics, Literature, and Informatics. Chicago: University of Chicago Press.
Zobacz w Google Scholar
Holland Steve. 2019. „Black Mirror and the Speculative Horror of Technology”. Science Fiction Film and Television nr 12, 229–247.
Zobacz w Google Scholar
Huxley Julian. 1957. „Transhumanism”. The Listener nr 44, 604–606.
Zobacz w Google Scholar
Huxley Aldous. 2004. Nowy wspaniały świat. Warszawa: Rebis.
Zobacz w Google Scholar
Kalinowska Anna. 2018. „Technologie ‘self’, czyli ‘programowanie’ dryfujących tożsamości”. Kultura Popularna nr 3, 124–134.
Zobacz w Google Scholar
Lakoff George, i Mark Johnson. 2003. Metaphors We Live By. 2nd ed. Chicago: University of Chicago Press.
Zobacz w Google Scholar
Legan Maciej (red.). 2017. Czarne lustro. Od wizji mediów do technologii przyszłości. Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Maziarczyk Grzegorz. 2018. „Transhumanist Dreams and/as Posthuman Nightmares in Black Mirror”. Roczniki Humanistyczne nr 66, 125–136. https://doi.org/10.18290/rh.2018.66.11s-10.
Zobacz w Google Scholar
McLuhan Marshall. 1964. Understanding Media: The Extensions of Man. New York: McGraw-Hill.
Zobacz w Google Scholar
Metzinger Thomas. 2003. Being No One: The Self-Model Theory of Subjectivity. Cambridge, MA: MIT Press.
Zobacz w Google Scholar
Orwell George. 2003. Rok 1984. Warszawa: Wydawnictwo Muza.
Zobacz w Google Scholar
Rączy Kamila. 2024. Medialne obrazowanie dylematów etycznych w serialach nowej generacji. Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Rączy Kamila, Mirek-Rogowska Aleksandra i Sztuba Danuta. 2023. „Communicating Values Exemplified in a Catastrophic Media Image of New Technology and Media Usage in ‘Black Mirror’ Based on Selected Examples”. Social Communication nr 1, 54–65. https://doi.org/10.2478/sc-2022-0006.
Zobacz w Google Scholar
Sandberg Anders. 2014. „Transhumanism and the Future of Humanity”. W: The Posthuman Condition. Steve Fuller i Veronika Lipinska (red.). London: Palgrave Macmillan. 53–73.
Zobacz w Google Scholar
Virilio Paul. 1995. The Art of the Motor. Minneapolis: University of Minnesota Press.
Zobacz w Google Scholar
Winner Langdon. 1986. The Whale and the Reactor: A Search for Limits in an Age of High Technology. Chicago: University of Chicago Press.
Zobacz w Google Scholar
Wójcik Grzegorz. 2016. „Rzeczywistość nie istnieje…? Media i nowoczesne technologie w społeczeństwie przyszłości na przykładzie serialu Black Mirror”. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura nr 2: 27–36.
Zobacz w Google Scholar
Zuboff Shoshana. 2019. The Age of Surveillance Capitalism. New York: PublicAffairs.
Zobacz w Google Scholar
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2021 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis | Studia de Cultura