Słowa kluczowe
immersion
experience of emotions
experience of social interactions
bodily reception of the film
psychology of films immersja
doświadczenie emocji
doświadczenie interakcji społecznych
cielesny odbiór filmu
psychologia filmu
experience of emotions
experience of social interactions
bodily reception of the film
psychology of films immersja
doświadczenie emocji
doświadczenie interakcji społecznych
cielesny odbiór filmu
psychologia filmu
Jak cytować
Skorupa, A., Stefanek, F., & Paczyńska-Jasińska, P. (2021). Ciało i umysł w kinie: immersja, doświadczenie emocji i interakcji społecznych podczas seansu w kinie. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis | Studia De Cultura, 13(1), 66–78. https://doi.org/10.24917/20837275.13.1.5
Abstrakt
Jak widz odbiera film? Dlaczego niektóre filmy stanowią dla widza bardziej satysfakcjonujące doświadczenie niż inne? - to pytania interesujące zarówno filmoznawców, psychologów, jak i socjologów. W niniejszym artykule zaprezentowany został krótki przegląd badań odbioru filmu, ze szczególnym uwzględnieniem immersji oraz doświadczanych przez widza w trakcie pokazu emocji i interakcji społecznych ze wskazaniem ich cielesnych aspektów. Rozważania teoretyczne zostały zilustrowane badaniami porównawczymi odbioru przez widzów (N=325) siedmiu filmów mających swoje premiery kinowe w 2019 roku. Potwierdzono zależność pomiędzy zanurzeniem oraz doświadczeniem emocji i interakcji społecznych a satysfakcją z oglądania filmu. Ponadto wykazano różnice w recepcji poszczególnych dzieł.
Bibliografia
Bartsch Anne. 2012. „Emotional Gratification in Entertainment Experience: Why Viewers of Movies and Television Series Find It Rewarding to Experience Emotions”. Media Psychology nr 3. 267-302.
Bartsch Anne, Hartmann Tilo. 2015. „The Role of Cognitive and Affective Challenge in Entertainment Experience”. Communication Research nr 1. 1-25.
Bench Shane, Lench Heather. 2019. „Boredom as a Seeking State: Boredom Prompts the Pursuit of Novel (Even Negative) Experiences”. Emotion nr 2. 242.
Blaustein Leopold. 1933. Przyczynki do psychologii widza kinowego. Poznań.
Carù Antonella, Cova Bernard. 2003. „Revisiting Consumption Experience: A More Humble but Complete View of the Concept”. Marketing Theory nr 2. 267-286.
Chambel Teresa, Oliveira Eva, Martins Pedro. 2011. „Being Happy, Healthy and Whole Watching Movies That Affect Our Emotions”. International Conference on Affective Computing and Intelligent Interaction. 35-45.
Fornerino Marianela, Helme-Guizon Agnes, Gotteland David. 2008. „Movie Consumption Experience and Immersion: Impact on Satisfaction”. Recherche et Applications en Marketing (English Edition) nr 3. 93-110.
Fortuna Paweł. 2002. Zmiana przekonań w wyimaginowanym świecie. Rola wyobraźni w perswazji narracyjnej. W: Obrazy w umyśle. Studia nad percepcją i wyobraźnią. Piotr Francuz (red.). Warszawa. 249-270.
Gudehus Christian, Anderson Stewart, Keller David. 2010. „Understanding Hotel Rwanda: A Reception Study”. Memory Studies nr 3. 344-363.
Igartua Juan. 2010. „Identification with Characters and Narrative Persuasion Through Fictional Feature Films”. Communications nr 35. 347-373.
Irzykowski Karol. 1924. Dziesiąta muza: zagadnienia estetyczne kina. Kraków.
Jach Łukasz, Sikora Teresa. 2010. „Mentalność prawego kciuka jako poznawczy regulator funkcjonowania współczesnego człowieka”. W: Życie w konsumpcji, konsumpcja w życiu. Psychologiczne ścieżki współzależności. Anna Maria Zawadzka, Małgorzata Górnik-Durose (red.). Sopot. 47-63.
Jakubowska Małgorzata. 2018. „»Kino jako skóra« - polskie filmy i »nowy« paradygmat badań filmoznawczych”. Pleograf. Kwartalnik Akademii Polskiego Filmu nr 1. www.akademiapolskiegofilmu.pl/pl/historia-polskiego-filmu/artykuly/kino-jako-skora--polskie-filmy-i-nowy-paradygmat-badan-filmoznawczych/628, www.akademiapolskiegofilmu.pl/. (dostęp: 26.05.2020).
Kiejziewicz Agnieszka. 2018. „Ekranowa nuda czy estetyczna przyjemność? Zachodnia teoria slow cinema a filmy Naomi Kawase”. Maska nr 1. 215-228.
Konieczna Ewelina. 2003. Arteterapia w teorii i praktyce. Kraków.
Lemmens Paul, Crompvoets Floris, Brokken Dirk, van den Eerenbeemd Jack, de Vries Gert-Jan. 2009. A Body-Conforming Tactile Jacket to Enrich Movie Viewing. In World Haptics 2009-Third Joint Eurohaptics Conference and Symposium on Haptic Interfaces for Virtual Environment and Teleoperator Systems. 7-12.
Lubelski Tadeusz, Sowińska Iwona, Syska Rafał. 2014. Historia kina tom 1: Kino nieme. Kraków. 18.
Merrifield Colleen, Denckert James. 2014. „Characterizing the Psychophysiological Signature of Boredom”. Experimental Brain Research nr 2. 481-491.
Morin Edgar. 1975. Kino i Wyobraźnia. Konrad Eberdhardt (przeł.). Warszawa.
Ogonowska Agnieszka. 2004. Tekst filmowy we współczesnym pejzażu kulturowym. Kraków. 50-61.
Plantinga Carl. 2009. Spectatorship. W: The Routledge Companion to Philosophy and Film. Paisley Livingston, Carl Plantinga (red.). London - New York. 249.
Smith William. 2008. „Does Gender Influence Online Survey Participation? A Record-Linkage Analysis of University Faculty Online Survey Response Behavior”. ERIC Document Reproduction Service.
Sobchack Vivian. 2004. What My Fingers Knew: The Cinesthetic Subject, or Vision in the Flesh. W: Carnal Thoughts: Embodiment and Moving Image Culture. Vivian Sobchack (red.). California. 53-84.
Sobchack Vivian. 2009. Phenomenology. W: The Routledge Companion to Philosophy and Film. Paisley Livingston, Carl Plantinga (red.). London - New York.
Stańczyk Marta. 2019. Ucieleśnione doświadczenie kinowe. Sensuous theory i jej krytyczny potencjał. Rozprawa doktorska napisana pod opieką prof. dr. hab. Krzysztofa Loski, Uniwersytet Jagielloński, Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej. https://ruj.uj.edu.pl/ xmlui/bitstream/handle/item/148810/ stanczyk_ ucielesnione_doswiadczenie_kinowe_2019.pdf?sequence=1&isAllowed=y. (dostęp: 21.08.2020).
Stefanek Franciszek, Skorupa Agnieszka, Brol Michał, Flakus Maria. 2021. Immersion, Experience of Emotions & Experience of Social Interaction during a Movie - Polish Adaptation of the Movie Consumption Questionnaires. Artykuł zgłoszony do publikacji.
Suckfüll Monika, Sharkow Michael. 2009. „Modes of Reception for Fictional Films”. Communications nr 34. 361-384.
Tan Ed S. 1999. Film fabularny jako maszyna emocji. W: Kognitywna teoria filmu. Janusz Ostaszewski (red.). Kraków. 248-276.
Troscianko Tom, Meese Timothy, Hinde Stephen. 2012. „Perception while Watching Movies: Effects of Physical Screen Size and Scene Type”. I-Perception nr 3. 414-425.
Weber Mathias, Quiring Oliver. 2017. „Is It Really That Funny? Laughter, Emotional Contagion, and Heuristic Processing During Shared Media”. Media Psychology nr 2. 173-195.
Yang Shun-nan i wsp. 2012. „Stereoscopic Viewing and Reported Perceived Immersion and Symptoms”. Optometry and Vision Science: Official Publication of the American Academy of Optometry nr 7. 1068-1080.
Zaradzka Ella. 2019. „Pedro Almodóvar: »Nie mogę się już dłużej ukrywać«”. www.parezja.pl/pedro-almodovar-nie-moge-sie-juz-dluzej-ukrywac/. (dostęp: 20.05.2020).
Filmografia
Boże ciało. 2019. Jan Komasa (reż.). Leszek Bodzak, Aneta Cebula-Hickinbotham (prod.). Polska: Aurum Film.
Ból i blask. 2019. Pedro Almodóvar (reż.). Agustín Almodóvar (prod.). Hiszpania: El Deseo.
I znowu zgrzeszyliśmy dobry Boże! 2019. Philippe de Chauveron (reż.). Romain Rojtman (prod.). Francja: Les Films du Premier, Les Films du 24, TF1 Films Production.
Joker. 2019. Todd Phillips (reż.). Bradley Cooper, Todd Phillips, Emma Tillinger Koskoff (prod.). Stany Zjednoczone: Warner Bros Pictures.
Królowa Kier. 2019. May el-Toukhy (reż.). Caroline Blanco, Rene Ezra Blanco (prod.). Dania: Nordisk Film.
Pancernik Potomkin. 1925. Sergei M. Eisenstein (reż.). Yakov Bliokh (prod.). ZSRR:Goskino, Mosfilm.
Północ, północny zachód. 1959. Alfred Hitchcock (reż.). Herbert Coleman, Alfred Hitchcock (prod.). Stany Zjednoczone: Metro-Goldwyn-Mayer (MGM).
Rocketman. 2019. Dexter Fletcher (reż.). Adam Bohling, David Furnish, David Reid, Matthew Vaughn (prod.). Wielka Brytania, Stany Zjednoczone: New Republic Pictures, Marv Films, Rocket Pictures.
Truposze nie umierają. 2019. Jim Jarmusch (reż.). Joshua Astrachan, Carter Logan (prod.). Stany Zjednoczone: Kill the Head.
W deszczowy dzień w Nowym Jorku. 2019. Woody Allen (reż.). Letty Aronson, Erika Aronson (prod.). Stany Zjednoczone: Gravier Productions, Perdido Productions.
Yesterday. 2019. Danny Boyle (reż.). Bernard Bellew, Tim Bevan, Danny Boyle, Richard Curtis, Eric Fellner, Matthew James Wilkinson (prod.). Wielka Brytania: Universal Pictures.
Złamana lilia. 1919. David Wark Griffith (reż.). David Wark Griffith (prod.). Stany Zjednoczone: D.W. Griffith Productions.
Bartsch Anne, Hartmann Tilo. 2015. „The Role of Cognitive and Affective Challenge in Entertainment Experience”. Communication Research nr 1. 1-25.
Bench Shane, Lench Heather. 2019. „Boredom as a Seeking State: Boredom Prompts the Pursuit of Novel (Even Negative) Experiences”. Emotion nr 2. 242.
Blaustein Leopold. 1933. Przyczynki do psychologii widza kinowego. Poznań.
Carù Antonella, Cova Bernard. 2003. „Revisiting Consumption Experience: A More Humble but Complete View of the Concept”. Marketing Theory nr 2. 267-286.
Chambel Teresa, Oliveira Eva, Martins Pedro. 2011. „Being Happy, Healthy and Whole Watching Movies That Affect Our Emotions”. International Conference on Affective Computing and Intelligent Interaction. 35-45.
Fornerino Marianela, Helme-Guizon Agnes, Gotteland David. 2008. „Movie Consumption Experience and Immersion: Impact on Satisfaction”. Recherche et Applications en Marketing (English Edition) nr 3. 93-110.
Fortuna Paweł. 2002. Zmiana przekonań w wyimaginowanym świecie. Rola wyobraźni w perswazji narracyjnej. W: Obrazy w umyśle. Studia nad percepcją i wyobraźnią. Piotr Francuz (red.). Warszawa. 249-270.
Gudehus Christian, Anderson Stewart, Keller David. 2010. „Understanding Hotel Rwanda: A Reception Study”. Memory Studies nr 3. 344-363.
Igartua Juan. 2010. „Identification with Characters and Narrative Persuasion Through Fictional Feature Films”. Communications nr 35. 347-373.
Irzykowski Karol. 1924. Dziesiąta muza: zagadnienia estetyczne kina. Kraków.
Jach Łukasz, Sikora Teresa. 2010. „Mentalność prawego kciuka jako poznawczy regulator funkcjonowania współczesnego człowieka”. W: Życie w konsumpcji, konsumpcja w życiu. Psychologiczne ścieżki współzależności. Anna Maria Zawadzka, Małgorzata Górnik-Durose (red.). Sopot. 47-63.
Jakubowska Małgorzata. 2018. „»Kino jako skóra« - polskie filmy i »nowy« paradygmat badań filmoznawczych”. Pleograf. Kwartalnik Akademii Polskiego Filmu nr 1. www.akademiapolskiegofilmu.pl/pl/historia-polskiego-filmu/artykuly/kino-jako-skora--polskie-filmy-i-nowy-paradygmat-badan-filmoznawczych/628, www.akademiapolskiegofilmu.pl/. (dostęp: 26.05.2020).
Kiejziewicz Agnieszka. 2018. „Ekranowa nuda czy estetyczna przyjemność? Zachodnia teoria slow cinema a filmy Naomi Kawase”. Maska nr 1. 215-228.
Konieczna Ewelina. 2003. Arteterapia w teorii i praktyce. Kraków.
Lemmens Paul, Crompvoets Floris, Brokken Dirk, van den Eerenbeemd Jack, de Vries Gert-Jan. 2009. A Body-Conforming Tactile Jacket to Enrich Movie Viewing. In World Haptics 2009-Third Joint Eurohaptics Conference and Symposium on Haptic Interfaces for Virtual Environment and Teleoperator Systems. 7-12.
Lubelski Tadeusz, Sowińska Iwona, Syska Rafał. 2014. Historia kina tom 1: Kino nieme. Kraków. 18.
Merrifield Colleen, Denckert James. 2014. „Characterizing the Psychophysiological Signature of Boredom”. Experimental Brain Research nr 2. 481-491.
Morin Edgar. 1975. Kino i Wyobraźnia. Konrad Eberdhardt (przeł.). Warszawa.
Ogonowska Agnieszka. 2004. Tekst filmowy we współczesnym pejzażu kulturowym. Kraków. 50-61.
Plantinga Carl. 2009. Spectatorship. W: The Routledge Companion to Philosophy and Film. Paisley Livingston, Carl Plantinga (red.). London - New York. 249.
Smith William. 2008. „Does Gender Influence Online Survey Participation? A Record-Linkage Analysis of University Faculty Online Survey Response Behavior”. ERIC Document Reproduction Service.
Sobchack Vivian. 2004. What My Fingers Knew: The Cinesthetic Subject, or Vision in the Flesh. W: Carnal Thoughts: Embodiment and Moving Image Culture. Vivian Sobchack (red.). California. 53-84.
Sobchack Vivian. 2009. Phenomenology. W: The Routledge Companion to Philosophy and Film. Paisley Livingston, Carl Plantinga (red.). London - New York.
Stańczyk Marta. 2019. Ucieleśnione doświadczenie kinowe. Sensuous theory i jej krytyczny potencjał. Rozprawa doktorska napisana pod opieką prof. dr. hab. Krzysztofa Loski, Uniwersytet Jagielloński, Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej. https://ruj.uj.edu.pl/ xmlui/bitstream/handle/item/148810/ stanczyk_ ucielesnione_doswiadczenie_kinowe_2019.pdf?sequence=1&isAllowed=y. (dostęp: 21.08.2020).
Stefanek Franciszek, Skorupa Agnieszka, Brol Michał, Flakus Maria. 2021. Immersion, Experience of Emotions & Experience of Social Interaction during a Movie - Polish Adaptation of the Movie Consumption Questionnaires. Artykuł zgłoszony do publikacji.
Suckfüll Monika, Sharkow Michael. 2009. „Modes of Reception for Fictional Films”. Communications nr 34. 361-384.
Tan Ed S. 1999. Film fabularny jako maszyna emocji. W: Kognitywna teoria filmu. Janusz Ostaszewski (red.). Kraków. 248-276.
Troscianko Tom, Meese Timothy, Hinde Stephen. 2012. „Perception while Watching Movies: Effects of Physical Screen Size and Scene Type”. I-Perception nr 3. 414-425.
Weber Mathias, Quiring Oliver. 2017. „Is It Really That Funny? Laughter, Emotional Contagion, and Heuristic Processing During Shared Media”. Media Psychology nr 2. 173-195.
Yang Shun-nan i wsp. 2012. „Stereoscopic Viewing and Reported Perceived Immersion and Symptoms”. Optometry and Vision Science: Official Publication of the American Academy of Optometry nr 7. 1068-1080.
Zaradzka Ella. 2019. „Pedro Almodóvar: »Nie mogę się już dłużej ukrywać«”. www.parezja.pl/pedro-almodovar-nie-moge-sie-juz-dluzej-ukrywac/. (dostęp: 20.05.2020).
Filmografia
Boże ciało. 2019. Jan Komasa (reż.). Leszek Bodzak, Aneta Cebula-Hickinbotham (prod.). Polska: Aurum Film.
Ból i blask. 2019. Pedro Almodóvar (reż.). Agustín Almodóvar (prod.). Hiszpania: El Deseo.
I znowu zgrzeszyliśmy dobry Boże! 2019. Philippe de Chauveron (reż.). Romain Rojtman (prod.). Francja: Les Films du Premier, Les Films du 24, TF1 Films Production.
Joker. 2019. Todd Phillips (reż.). Bradley Cooper, Todd Phillips, Emma Tillinger Koskoff (prod.). Stany Zjednoczone: Warner Bros Pictures.
Królowa Kier. 2019. May el-Toukhy (reż.). Caroline Blanco, Rene Ezra Blanco (prod.). Dania: Nordisk Film.
Pancernik Potomkin. 1925. Sergei M. Eisenstein (reż.). Yakov Bliokh (prod.). ZSRR:Goskino, Mosfilm.
Północ, północny zachód. 1959. Alfred Hitchcock (reż.). Herbert Coleman, Alfred Hitchcock (prod.). Stany Zjednoczone: Metro-Goldwyn-Mayer (MGM).
Rocketman. 2019. Dexter Fletcher (reż.). Adam Bohling, David Furnish, David Reid, Matthew Vaughn (prod.). Wielka Brytania, Stany Zjednoczone: New Republic Pictures, Marv Films, Rocket Pictures.
Truposze nie umierają. 2019. Jim Jarmusch (reż.). Joshua Astrachan, Carter Logan (prod.). Stany Zjednoczone: Kill the Head.
W deszczowy dzień w Nowym Jorku. 2019. Woody Allen (reż.). Letty Aronson, Erika Aronson (prod.). Stany Zjednoczone: Gravier Productions, Perdido Productions.
Yesterday. 2019. Danny Boyle (reż.). Bernard Bellew, Tim Bevan, Danny Boyle, Richard Curtis, Eric Fellner, Matthew James Wilkinson (prod.). Wielka Brytania: Universal Pictures.
Złamana lilia. 1919. David Wark Griffith (reż.). David Wark Griffith (prod.). Stany Zjednoczone: D.W. Griffith Productions.
Downloads
Download data is not yet available.