Abstract
The article tries to combine Charles Taylor’s theory of the “profundity” of the modern self from his book Sources of the self: The making of modern identity with Stanisław Przybyszewski’s postulates, presented in his article “For the new art” (mare tenebrarum, the kinship theory). The author, referring to Taylor’s and Przybyszewski’s ideas, analyses a literary text (“Krzyk” by Przybyszewski) and the lyrics (Zwierzenia kontestatora and Heavy Metal Świat by TSA), in order to present the searching for (Taylor), as well as such forms of expression which could be equivalent to the processes happening in the profundity, i.e. in that part of the soul which is inaccessible for human senses, and its indications may be noticed only by an individual/artist/ genius. During the analysis process, the author points to the diary forms of Przybyszewski (Moi współcześni), in which the writer has a premonition that the “fatherland sounds” are a kind of ancient tune, an atavistic roar coming from the depth. The question remains: how to illustrate this part of the soul through art? Is Chopin’s music the only chance? It does not seem to be, but Przybyszewski can’t have realised that. It was only a few decades after his death that the music of scream and atavistic reactions appeared. This music of a screaming soul most willingly penetrates what is hidden inside, i.e. commonly misunderstood behaviours, in some circles considered to be immoral and unethical.References
Azarewicz Krzysztof, Weltrowski Piotr, Darski Adam. 2012. Spowiedź heretyka. Warszawa.
View in Google Scholar
Gnoiński Leszek, Piekarczyk Marek. 2014. Zwierzenia kontestatora. Kraków.
View in Google Scholar
Helsztyński Stanisław. 1966. Przybyszewski. Kraków.
View in Google Scholar
Matuszek Gabriela 2008. Stanisław Przybyszewski – pisarz nowoczesny. Eseje I: Proza – Próba monografii. Kraków.
View in Google Scholar
Nowak Maciej T. 2011. Ten gitarowy huk. Historia zespołu TSA. Poznań.
View in Google Scholar
Podraza-Kwiatkowska Maria. 1982. „Naga dusza” i „epoka mundurów”. Stanisław Przybyszewski. W 50-lecie zgonu pisarza. Hanna Filipkowska (red.). Wrocław.
View in Google Scholar
Przybyszewski Stanisław. 1922. Krzyk. Lwów.
View in Google Scholar
Przybyszewski Stanisław. 1926. Moi współcześni. Wśród obcych. Warszawa.
View in Google Scholar
Przybyszewski Stanisław. 1930. Moi współcześni. Wśród swoich. Warszawa.
View in Google Scholar
Przybyszewski Stanisław. 1973a. O „nową” sztukę. W: Programy i dyskusje literackie okresu Młodej Polski. Maria Podraza-Kwiatkowska (red.). Wrocław. 400–410.
View in Google Scholar
Przybyszewski Stanisław. 1973b. Z psychologii jednostki twórczej. Chopin i Nietzsche. W: Programy i dyskusje literackie okresu Młodej Polski. Maria. Podraza-Kwiatkowska (red.). Wrocław. 12–16.
View in Google Scholar
Przybyszewski Stanisław. 2006. Wybór pism. Roman Taborski (red.). Wrocław.
View in Google Scholar
Rzehak Jacek, Piekarczyk Marek. 1982. Zwierzenia kontestatora. 51 / Zwierzenia kontestatora (singiel TSA). Tonpress. Warszawa.
View in Google Scholar
Rzehak Jacek, Piekarczyk Marek. 1984. Heavy Metal Świat. Heavy Metal World (TSA). Polton. Warszawa.
View in Google Scholar
Sokalska Małgorzata. 2015. Chopin Przybyszewskiego. Przybyszewski. Re-wizje i filiacje. Gabriela Matuszek (red.). Kraków.
View in Google Scholar
Święty Augustyn. 1992. Wyznania. Zygmunt Kubiak (przeł.). Kraków.
View in Google Scholar
Taylor Charles. 2011. Źródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej. Marcin Gruszczyński i in. (przeł.). Warszawa.
View in Google Scholar
Więcławska Katarzyna. 2015. Przybysz – skandalista. Legenda Stanisława Przybyszewskiego w okresie berlińskim. Warszawa.
View in Google Scholar