Rola teatru w edukacji 4.0. W stronę kompetencji nie‑cyfrowych
PDF

Słowa kluczowe

edukacja 4.0
teatr współczesny
post‑teatr
edukacja teatralna
edukacja poprzez teatr
kompetencje kluczowe
kompetencje transwersalne education 4.0
contemporary theatre
theater education
education through theatre
key competencies
transversal competencies

Jak cytować

Ogonowska, A. (2023). Rola teatru w edukacji 4.0. W stronę kompetencji nie‑cyfrowych. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis | Studia De Cultura, 15(3), 5–16. https://doi.org/10.24917/20837275.15.3.1

Abstrakt

Celem artykułu jest ukazanie roli teatru zarówno w edukacji kulturowej zorientowanej na nowe media i cyberkulturę 3.0, na zmediatyzowany i zmedializowany teatr współczesny, jak i w rozwijaniu tzw. kompetencji kluczowych. Obok kompetencji cyfrowych, które ściśle związane są z nowymi mediami, istotną rolę – zarówno w procesach adaptacji, jak i transgresji kulturowej – odgrywają tzw. kompetencje miękkie i transwersalne. Są one zarówno efektem finalnym (na wyższym poziomie piramidy kompetencji), jak i fundamentem wszystkich podstawowych form uczenia się. Wykonawcze kompetencje teatralne oraz krytyka teatralna pozwalają rozwijać kompetencje niezbędne do współpracy, komunikacji oraz działań kreatywnych przy wykorzystaniu mediów cyfrowych, co sprawia, że edukacja teatralna jest ściśle związana z edukacją poprzez teatr. W ramach edukacji 4.0 warto pamiętać o kompetencjach nie‑cyfrowych, które mają istotne znaczenie dla efektywnego wykorzystania narzędzi i zasobów środowiska cyfrowego oraz dla samej współpracy – podmiotowej, kreatywnej, partycypacyjnej z innymi jego użytkownikami. Ponadto rozwój kompetencji kulturowych związanych z teatrem i poprzez teatr pozwala zdobyć inne kompetencje wykonawcze i poznawcze związane ze sferą społeczną, polityczną, obywatelską, co świadczy o performatywnej sile samego teatru i potencjale jego narzędzi czy środków wyrazu.

https://doi.org/10.24917/20837275.15.3.1
PDF

Bibliografia

Bal Mieke. 2015. Afekt jako siła kulturowa. Anna Turczyn (przeł.). W: Historie afektywne i polityki pamięci. Elżbieta Wichrowska, Anna Szczepan‑Wojnarska, Roma Sendyka, Ryszard Nycz (red.). Warszawa. 33–46.
Zobacz w Google Scholar

Baudrillard Jean. 2005. Symulakry i symulacje. Sławomir Królak.(przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Baudrillard Jean. 2006a. Wojny w zatoce nie było. Sławomir Królak (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Baudrillard Jean. 2006b. W cieniu milczącej większości albo kres sfery społecznej. Sławomir Królak (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Bauman Zygmunt. 1998. Prawodawcy i tłumacze. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Bishop Claire. 2015. Sztuczne piekła. Sztuka partycypacyjna i polityka widowni. Jacek Staniszewski (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Bourriaud Nicolas. 2012. Estetyka relacyjna. Łukasz Białkowski (przeł.). Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Butler Judith. 2016. Zapiski o performatywnej teorii zgromadzeń. Joanna Bednarek (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Carratero S. i in. 2017. The Digital Competence Framework for Citizens with eight proficiency levels and examples of use. Luxembourg.
Zobacz w Google Scholar

Debord Guy. 2006. Społeczeństwo spektaklu oraz Rozważania o społeczeństwie spektaklu. Mateusz Kwaterko (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Dobrowolski Piotr. 2019. Teatr i polityka: dyskursy polityczne w polskiej dramaturgii współczesnej. Poznań.
Zobacz w Google Scholar

Dorak‑Wojakowska Lilianna. 2015. Teatr wobec nowych mediów. W: Przepływy, protezy, przedłużenia… Przemiany kultury polskiej pod wpływem nowych mediów po 1989 roku. Bogusława Bodzioch‑Bryła i in. (red.). Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Edukacja cyfrowa w szkołach w Europie. Raport Eurydice. 2020. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Ferrari Anusca. (2013). DigComp: A Framework for Developing and Understanding Digital Competence in Europe. Luxembourg.
Zobacz w Google Scholar

Fischer‑Lichte Erika. 2008. „Czym jest przedstawienie w kulturze performansów. Próba definicji”. Małgorzata Sugiera (tłum.). Didaskalia 88. 65–71.
Zobacz w Google Scholar

Glasbeek Steven. 2018. The Importance of Transversal Skills and Competences for Young People in a Modern Europe. Policy Paper. [b.m.].
Zobacz w Google Scholar

Głomb Krzysztof. 2020 Kompetencje 4.0. Cz.1. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Goffman Erving. 2000. Człowiek w teatrze życia codziennego. Helena Datner‑Śpiewak, Paweł Śpiewak (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Kolankiewicz Leszek. (red.). 2010. Antropologia widowisk: zagadnienia i wybór tekstów. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Kosofsky Sedgwick Eve. 2003. Touching, Feeling. Affect. Pedagogy. Performativity. Durham.
Zobacz w Google Scholar

Komisja Europejska. 2018. Wniosek w sprawie Zalecenia Rady w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie. COM(2018)24. 17 stycznia. Bruksela.
Zobacz w Google Scholar

Kozielecki Józef. 2002. Transgresja i kultura. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Krajewska Anna. 2006. „Dekonstrukcja jako problem estetyki (na przykładzie dramatycznego dyskursu Jacques’a Derridy)”. Przestrzenie Teatru 6. 19–29.
Zobacz w Google Scholar

Krakowska Joanna. 2018. Auto‑teatr w czasach post‑prawdy. W: Post‑teatr i jego sojusznicy. Tomasz. Plata (red.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Łubieniewska Ewa. 2014. „O kłopotach edukacji teatralnej w dobie wszechobecnej(po)nowoczesności i nieobecnej tradycji”. „Studia de Cultura 6. 120–126.
Zobacz w Google Scholar

Michl Werner. 2012. Pedagogika przeżyć. Dariusz Kozieł (przeł.). Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Nieduziak Edyta. 2015. Teatr jako narzędzie diagnozy i terapii dzieci. W: Arteterapia: zdrowie dzięki sztuce. Marta Majorczyk, Marta Szabelska‑Holeksa (red.). Warszawa. 163–183.
Zobacz w Google Scholar

Ogonowska Agnieszka. 2014. „Wstęp”. Studia de Cultura 6: Edukacja kulturowa. Ujęcie monograficzne. 3–4.
Zobacz w Google Scholar

Ogonowska Agnieszka. 2016. „Kompetencje cyfrowe we współczesnej cywilizacji medialnej”. Studia de Cultura 8(2). 14–26.
Zobacz w Google Scholar

Ogonowska Agnieszka. 2019. „Wybrane gesty i formy parateatralne jako narzędzia wspomagania komunikacji z osobami w wieku senioralnym”. Studia de Cultura 11(2). 152–166.
Zobacz w Google Scholar

Ogonowska Agnieszka (red.). 2014. Studia de Cultura 6: Edukacja kulturowa. Ujęcie monograficzne.
Zobacz w Google Scholar

Ogonowska Agnieszka (red.). 2019. Studia de Cultura 11(4): Kulturoterapia: strategie wykorzystywania mediów i kultury w leczeniu, profilaktyce i edukacji.
Zobacz w Google Scholar

Ogonowska Agnieszka, Fischer Bogdan (red.). 2022. Studia de Cultura 14(2): Człowiek i technologia: aspekty cyberkulturowe, komunikacyjne i prawne.
Zobacz w Google Scholar

Ogonowska Agnieszka, Pieniążek Marek (red.). 2019. „Słowo od Redaktorów Tematycznych”. Studia de Cultura 2: Teatr w edukacji, terapii i profilaktyce. 3–5.
Zobacz w Google Scholar

Ogonowska Agnieszka, Walecka‑Rynduch Agnieszka. 2022. „Kompetencje cyfrowe młodych dorosłych: modele ramowe a rzeczywiste profile kompetencji. Analiza przyczynkowa”. Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia 20. 624–640. DOI 10.24917/20811861.20.39.
Zobacz w Google Scholar

Pavis Patrice. 2001. Współczesna inscenizacja. Źródła, tendencje, perspektywy. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Philips Patricia, Philips Jack. 2020. Proving the Value of Soft Skills. Alexandria.Pieniążek Marek. 2014. „Edukacja performatywna jako skuteczny model nauczania”. Studia de Cultura 6. 106–119.
Zobacz w Google Scholar

Pilch Anna, Rusek Marta (red.). 2019. Współczesny museion: edukacja kulturowa z perspektywy uniwersytetu, muzeum, szkoły. Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Plata Tomasz (red.). 2018. Post‑teatr i jego sojusznicy. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Ramowy katalog kompetencji cyfrowych. Justyna Jasiewicz i in. (red.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Rancière Jacques. 2007. Widz wyemancypowany. A. Ostolski (przeł.). Krytyka Polityczna 13.
Zobacz w Google Scholar

Smolarska Zofia. 2019. Sztuki uczące Wojtka Ziemilskiego, czyli post‑teatr po polsku. W: Post‑teatr i jego sojusznicy. Tomasz Plata (red.). Warszawa
Zobacz w Google Scholar

Spitzer Manfred. 2012. Jak uczy się mózg. Małgorzata Guzowska‑Dąbrowska (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Szulborska‑Łukaszewicz Joanna i in. (red.). 2017. Edukacja dla teatru a pedagogika teatralna – idee i praktyka. Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Williams Linda. 2010. Hard core, władza, przyjemność i „szaleństwo widzialności”. Justyna Burzyńska i in. (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Żmijewski Artur. 2007a. Stosowane sztuki społeczne. Krytyka Polityczna 11/12. 14–24.
Zobacz w Google Scholar

Żmijewski Artur. 2007b. Polityczne gramatyki obrazów. W: Jacques Rancière. Estetyka jako polityka. Julian Kutyła, Paweł Mościcki (przeł.). Warszawa. 13–20.
Zobacz w Google Scholar

Żydek‑Bednarczuk Urszula. 2015. Spotkanie kultur: komunikacja i edukacja międzykulturowa w glottodydaktyce. Katowice.
Zobacz w Google Scholar

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.

Prawa autorskie (c) 2024 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis | Studia de Cultura

Downloads

Download data is not yet available.