Słowa kluczowe
amerykańskie artystki (heavy)metalowe
transfiguracje emploi
metal studies metal culture
American female (heavy) metal artists
transfigurations of the emploi
metal studies
Jak cytować
Abstrakt
W studiach nad kulturą (heavy)metalową twórczość artystek, piosenkarek, autorek tekstów etc. oczekuje jeszcze pogłębionych interdyscyplinarnych opracowań. W prezentowanym artykule szczególna uwaga została poświęcona twórczyniom, których działania artystyczne, sceniczne i wizerunkowe w znacznej mierze wykorzystują strategie prowokacji, skandalizacji, “ceremonialnych profanacji”. W perspektywie (auto)kreacji wizerunkowej interesujący okazuje się proces zmienności i płynności emploi, szczególnie w odniesieniu do działań o wywrotowym i transgresywnym charakterze. Omawiane w szkicu Wendy Orlean Williams oraz Heidi Shepherd i Carla Harvey z Butcher Babies to artystki, których działalność w patriarchalnym systemie kultury popularnej wzbudza(ła) znaczne kontrowersje. Stosowane przez piosenkarki subwersywne strategie artystyczne i wizerunkowe wpisują się jednak w długą, ponad pięćdziesięcioletnią historię i estetykę kultury metalowej. Twórczość kalifornijskiego zespołu stanowi czytelny dialog z prowokacyjną sztuką ekscentrycznej Williams. Barwne artystyczne emploi twórczyń świadczy zaś o różnorodności i złożoności kultury metalowej.
Bibliografia
Clifford-Napoleone Amber R. 2015. Queerness in Heavy Metal Music: Metal Bent. New York.
Zobacz w Google Scholar
Dibben Nicola. 1999. “Representations of Femininity in Popular Music”. Popular Music no. 18(3). 331–355.
Zobacz w Google Scholar
Dzieci. 1988. Maria Janion, Stefan Chwin (eds.). Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar
Eisgrau Robin. 2020. Eve of Destruction: The Wild Life of Wendy O. Williams. Worksop.
Zobacz w Google Scholar
Galernicy wrażliwości. 1981. Maria Janion, Stanisław Rosiek (eds.). Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar
Goffman Erving. 2006. Rytuał interakcyjny. Alina Szulżycka (transl.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Heavy Metal Controversies and Countercultures. 2013. Titus Hjelm, Keith Kahn-Harris, Mark LeVine (eds.). Sheffield.
Zobacz w Google Scholar
Jeziński Marek. 2011. Muzyka popularna jako wehikuł ideologiczny. Toruń.
Zobacz w Google Scholar
Kaczmarczyk Katarzyna. 2017. O podstawowych założeniach narratologii transmedialnej i o jej miejscu wśród narratologii klasycznych i postklasycznych. In: Narratologia transmedialna: teorie, praktyki, wyzwania. Katarzyna Kaczmarczyk (ed.). Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Kahn-Harris Keith. 2007. Extreme Metal: Music and Culture on the Edge. Oxford.
Zobacz w Google Scholar
Kiec Izolda. 2013. W szarej sukience? Autorki i wokalistki w poszukiwaniu tożsamości. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Kirner-Ludwig Monika, Wohlfarth Florian. 2018. “METALinguistics: Face-threatening taboos, conceptual offensiveness and discursive transgression in extreme metal”. Metal Music Studies no. 4(3).
Zobacz w Google Scholar
Kopaliński Władysław. 1994. Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Kosek Jakub. 2020. Legends never die. Wendy O. Williams w uniwersum metalowej (kontr)kultury. In: Artyści i sceny metalowej (kontr)kultury. Jakub Kosek (ed.). Kraków. 146–164.
Zobacz w Google Scholar
Kosek Jakub. 2021. “Demolition. (Nie)słyszalne głosy i praktyki dyskursywne anglosaskich artystek hardrockowych”. Kultura Współczesna no. 2(114). 61–73.
Zobacz w Google Scholar
Kozielecki Józef. 1987. Koncepcja transgresyjna człowieka. Analiza psychologiczna. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Kozielecki Józef. 2001. Psychotransgresjonizm. Nowy kierunek w psychologii. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Kozielecki Józef. 2002. Transgresja i kultura. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Kozielecki Józef. 2004. Społeczeństwo transgresyjne. Szansa i ryzyko. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Lisowska-Magdziarz Małgorzata. 2019. Znaki na uwięzi. Od semiologii do semiotyki mediów. Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Machin David. 2010. Analysing Popular Music. Image, Sound and Text. Los Angeles.
Zobacz w Google Scholar
Markowski Andrzej, Pawelec Radosław. 2001. Wielki słownik wyrazów obcych i trudnych. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Markowski Michał Paweł. 2006. Badania kulturowe. In: Teorie literatury XX wieku. Hand-book. Anna Burzyńska, Michał Paweł Markowski (eds.). Kraków 2006.
Zobacz w Google Scholar
Maski. 1986. Maria Janion, Stanisław Rosiek (eds.). Vol. 1–2. Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar
Możdżyński Paweł. 2011. Inicjacje i transgresje. Antystrukturalność sztuki XX i XXI wieku w oczach socjologa. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Murray Yxta Maya. 2017. “‘We Just Looked at Them As Ordinary People Like We Were’: The Legal Gaze and Women’s Bodies”. Columbia Journal of Gender and Law no. 32.2. 252–312.
Zobacz w Google Scholar
Odmieńcy. 1982. Maria Janion, Zbigniew Majchrowski (eds.). Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar
Osoby. 1984. Maria Janion, Stanisław Rosiek (eds.). Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar
Paleczny Tadeusz. 2012. Transgresyjne formy zabawy w świecie ponowoczesnym. In: Kultura zabawy. Tadeusz Paleczny, Ryszard Kantor, Magdalena Banaszkiewicz (eds.). Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Paleczny Tadeusz. 2014. Transgresja jako następstwo kontaktu kulturowego. In: Transgresja w kulturze. Tadeusz Paleczny, Joanna Talewicz-Kwiatkowska (eds.). Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Reddington Helen. 2012. The Lost Women of Rock Music. Female Musicians of the Punk Era. Sheffield.
Zobacz w Google Scholar
Ryan Marie-Laure. 2004. Introduction. In: Narrative across Media: The Languages of Storytelling. Marie-Laure Ryan (ed.). Lincoln–London.
Zobacz w Google Scholar
Skowronek Bogusław. 2013. Mediolingwistyka. Wprowadzenie. Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Zaręba Leon. 2000. Słownik idiomatyczny francusko-polski. Dictionnaire idiomatique française-polonais. Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.