Słowa kluczowe
najnowsza polska literatura i film
pokolenie roczników siedemdziesiątych
tożsamość narodowa
globalizacja
migration phenomenon
newest Polish literature and movies
Polish born in 1970s Generation
national identity
globalization
Jak cytować
Abstrakt
Zasadniczym celem artykułu jest próba charakterystyki bohaterów najmłodszej polskiej prozy i filmu fabularnego, którzy zdecydowali się opuścić kraj, by „zakosztować” życia emigracyjnego. Akcentując socjologiczne spojrzenie na literaturę i film, postanowiłem zbadać, do jakiej kategorii migrantów można ich zaklasyfikować, jak również określić przyjmowane przezeń postawy odnośnie miejsc, w których zdecydowali się osiąść. Ważnym kontekstem, zwłaszcza w odniesieniu migracji do Stanów Zjednoczonych, okazał się stosunek protagonistów względem członków tamtejszej Polonii. W eseju zdecydowałem się odpowiedzieć na pytania dotyczące specyfiki doświadczenia migracyjnego przełomu XX i XXI wieku, jak również zastanowić się nad kwestią tożsamości narodowej interesujących mnie bohaterów.Bibliografia
Baudrillard Jean. 1998. Ameryka, Renata Lis (przeł.). Warszawa: Wydawnictwo Sic!.
Zobacz w Google Scholar
Bauman Zygmunt. 2000a. Globalizacja. I co z tego dla ludzi wynika, Ewa Klekot (przeł.). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Zobacz w Google Scholar
Bauman Zygmunt. 2000b. Ponowoczesność jako źródło cierpień. Warszawa: Wydawnictwo Sic!.
Zobacz w Google Scholar
Bielawska Natalia. 2009. American Dream. Niedopowieść. Poznań: Zysk i S-ka.
Zobacz w Google Scholar
Błędowska Magdalena. 2003. Uchodźcy, półemigranci, kosmopolici. Doświadczenie emigracyjne w prozie lat dziewięćdziesiątych (M. Gretkowska, J. Rudnicki). W Literatura utracona, poszukiwana, czy odzyskana. Wokół problemów emigracji. Studia i szkice, Zbigniew Andres i Jan Wolski (red.), 369–379. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Zobacz w Google Scholar
Brzozowska Blanka. 2005. Gen X. Pokolenie konsumentów. Kraków: Rabit.
Zobacz w Google Scholar
Bunda Martyna. 2006. „Rzeczpospolita Brytyjska”. Polityka (24) : 4–12.
Zobacz w Google Scholar
Castells Manuel. 2008. Społeczeństwo sieci, Mirosława Marody i in. (przeł.). Warszawa: Wydawnictwo Sic!.
Zobacz w Google Scholar
Coupland Douglas. 2008. Pokolenie X. Opowieści na czasy przyśpieszającej kultury, Jan Rybicki (przeł.). Warszawa: Prószyński i S-ka.
Zobacz w Google Scholar
Czapliński Przemysław. 1997. Ślady przełomu. O prozie polskiej 1978–1996. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Zobacz w Google Scholar
Czapliński Przemysław. 1999. Literatura polska 1976–1998. Przewodnik po prozie i poezji. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Zobacz w Google Scholar
Dąbrowski Mieczysław. 2013. Literatura emigracyjna lat osiemdziesiątych. Perspektywa amerykańska: Głowacki i inni. W Poetyka migracji. Doświadczenie granic w literaturze polskiej przełomu XX i XXI wieku, Przemysław Czapliński, Renata Makarska i Marta Tomczok (red.). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Zobacz w Google Scholar
Florida Richard. 2002. The Rise of the Creative Class. And How It’s Transforming Work, Leisure and Everyday Life. New York: Basic Books.
Zobacz w Google Scholar
Geisler Marta. 2010. Transmigrant i jego kultura w przestrzeni transnarodowej. Próba analizy podstawowych pojęć. W Mozaiki przestrzeni transnarodowych. Teorie – metody – zjawiska, Łukasz Krzyżowski i Sylwia Urbańska (red.). Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
Zobacz w Google Scholar
Grabowska-Lusińska Izabela i Marek Okólski. 2009. Emigracja ostatnia?. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Zobacz w Google Scholar
Gretkowska Manuela. 2001. Światowidz. Warszawa: W.A.B.
Zobacz w Google Scholar
Gosk Hanna. 2002. Bohater swoich czasów. Postać literacka w powojennej prozie polskiej o tematyce współczesnej. Wybrane zagadnienia. Izabelin: Świat Literacki.
Zobacz w Google Scholar
Janion Maria. 1996. Zmierzch paradygmatu. W „Czy będziesz wiedział co przeżyłeś”. Warszawa: Wydawnictwo Sic!.
Zobacz w Google Scholar
Karski Daniel. 2006. „Oda do szarości”. Film (4) : 50–52.
Zobacz w Google Scholar
Karwowska Bożena. 2013. Druga płeć na wygnaniu. Doświadczenie migracyjne w opowieści powojennych pisarek polskich. Kraków: Universitas.
Zobacz w Google Scholar
Kopaczewski Grzegorz. 2004. Global Nation. Obrazki z czasów popkultury. Wołowiec: Czarne.
Zobacz w Google Scholar
Kubicki Paweł. 2011. Nowi mieszczanie w nowej Polsce. Raport z badań. Warszawa: Instytut Obywatelski.
Zobacz w Google Scholar
Loska Krzysztof. 2014. „Czas utracony – nostalgia i trauma w postkolonialnym filmie francuskim”. Kwartalnik Filmowy (86) : 86–96.
Zobacz w Google Scholar
Markowski Michał Paweł. 1998. Słownik. W Jean Baudrillard. Ameryka, Renata Lis (przeł.). Warszawa: Wydawnictwo Sic!.
Zobacz w Google Scholar
Mrozik Agnieszka. 2012. Akuszerki transformacji. Kobiety, literatura i władza w Polsce po 1989 roku. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN.
Zobacz w Google Scholar
Nadgrodkiewicz Grzegorz. 2007. „Śląsk, czyli szkic do portretu pokolenia. Trójgłos o «Odzie do radości»”. Kwartalnik Filmowy (57–58).
Zobacz w Google Scholar
Nowacki Dariusz. 2003. „Nie ma dokąd uciec”. Gazeta Wyborcza (249) : 19.
Zobacz w Google Scholar
Olszewski Michał. 2003. Do Amsterdamu. Kraków: Znak.
Zobacz w Google Scholar
Pawluśkiewicz Joanna. 2006. Pani na domkach. Kraków: Korporacja Ha!art.
Zobacz w Google Scholar
Rewers Ewa. 2007. Transkulturowość czy glokalność? Dwa dyskursy o kondycji post-nowoczesnej. W Dylematy wielokulturowości. Wojciech Kalaga (red.), 119–139. Kraków: Universitas.
Zobacz w Google Scholar
Sakson Barbara. 2005. Najnowsza emigracja Polaków do Stanów Zjednoczonych na przykładzie metropolii chicagowskiej: stagnacja czy zmiany?. W Wędrowcy i migranci. Pomiędzy marginalizacją a integracją, Ewa Nowicka i Barbara Cieślińska (red.), 165–180. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
Zobacz w Google Scholar
Sakson Barbara. 2008. Portret współczesnych polskich emigrantek osiedlających się w rejonie metropolii chicagowskiej. W Migracje kobiet. Perspektywa wielowymiarowa, Krystyna Slany (red.), 305–320. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Zobacz w Google Scholar
Sassen Saskia. 2007. Globalizacja. Eseje o nowej mobilności ludzi i pieniędzy, Joanna Tegnerowicz (przeł.). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Zobacz w Google Scholar
Sowa Agnieszka. 2014. „Z powrotem i tam”. Polityka (20) : 28–30.
Zobacz w Google Scholar
Ślusarczyk Magdalena. 2010. Demograficzne i społeczne aspekty migracji Polaków na początku XXI wieku. W Drogi i rozdroża. Migracje Polaków w Unii Europejskiej po 1 maja 2004 roku. Analiza socjologiczno-psychologiczna, Halina Grzymała-Moszczyńska i in. (red.), 15–32. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
Zobacz w Google Scholar
Świda-Ziemba Hanna. 1999. Wartości egzystencjalne młodzieży lat dziewięćdziesiątych. Zakład Socjologii Moralności i Aksjologii Ogólnej. Instytut Stosowanych Nauk Społecznych. Uniwersytet Warszawski.
Zobacz w Google Scholar
Świda-Ziemba Hanna. 2005. Młodzi w nowym świecie. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Zobacz w Google Scholar
Urry John. 2009. Socjologia mobilności, Janusz Stawiński (przeł.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Zobacz w Google Scholar
Waldinger Roger. 2008. “Between Here and There: Immigrant Cross-Border Activities and Loyalties”. International Migration Review, 42 (1) : 137–148.
Zobacz w Google Scholar
Wallerstein Immanuel Maurice. 2008. Nowoczesny system – świat. W Współczesne teorie socjologiczne, Adam Ostolski (przeł.), t. 2, Aleksandra Jasińska-Kania i in. (red.), 747–753. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Zobacz w Google Scholar
Wrabec Paweł. 2008. „Emigracja nie chce wracać”. Polityka (36) : 40–43.
Zobacz w Google Scholar