Słowa kluczowe
symulacja
hiperrzeczywistość
heterotopia
dystopia
biopolityka Black Mirror
simulation
hyperreality
heterotopia
dystopia
biopolitics
Jak cytować
Abstrakt
Black Mirror (2011–2023) is a British television drama that combines thriller and science fiction conventions. So far, six seasons have been released, sparking many discussions about how to portray the dystopian future of Western societies. However, the last season brought a sudden turn towards the nostalgic past and horror using folklore motifs. The author uses concepts from the theories of Jean Baudrillard (“simulacra,” “hyperreality”), Guy Debord (“society of the spectacle”), Erving Goffman (“theatrical metaphor”), Michel Foucault (“panopticon,” “biopolitics”) and Shoshana Zuboff (“surveillance capitalism”) to answer the question: what is the ideological evolution of the series and has it retained its critical potential?
Bibliografia
Atwood Margaret. Rynek przyszłości. Historie które opowiadamy o nadchodzących czasach. In: Palące pytania. Eseje aktualne z lat 2004–2021. Michał Kłobukowski, Tomasz Dobrogoszcz (transl.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Baudrillard Jean. 2005a. Symulakry i symulacja. Sławomir Królak (transl.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Baudrillard Jean. 2005b. Duch terroryzmu. Requiem dla Twin Towers. Renata Lis (transl.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Baudrillard Jean. 2006. Społeczeństwo konsumpcyjne. Jego mity i struktury. Sławomir Królak (transl.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Baudrillard Jean. 2007. Wymiana symboliczna i śmierć. Sławomir Królak (transl.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Bernard Marr. “Chinese Social Credit Score: Utopian Big Data Bliss or Black Mirror on Steroids?.” Forbes. https://www.forbes.com/sites/bernardmarr/2019/01/21/chinese-social-credit-score-utopian-big-data-bliss-or-black-mirror-on-steroids (access: 20.09.2023).
Zobacz w Google Scholar
Cadwalladr Carole. 2025. “It is a Coup.” Substack. https://broligarchy.substack.com/p/it-is-a-coup?triedRedirect=true (access: 20.11.2024).
Zobacz w Google Scholar
Chris Cillizza. 2015. “Donald Trump’s Troll Game of Jeb Bush: A+.” Washington Post. https://www.washingtonpost.com/news/the-fix/wp/2015/09/08/donald-trumps-troll-game-of-jeb-bush-a/?utm_term=.d73873106f64 (access: 20.11.2024).
Zobacz w Google Scholar
Cirucci Angela M., Vacker Barry (eds.). 2018. Black Mirror and Critical Media Theory. Lanham.
Zobacz w Google Scholar
Debord Guy. 1998. Społeczeństwo spektaklu. Leszek Brogowski, Anka Ptaszkowska (transl.). Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar
Debord Guy. 2006. Społeczeństwo spektaklu oraz Rozważania o społeczeństwie spektaklu. Mateusz Kwaterko (transl.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Dominiak Łukasz. 2012. “Urządzanie ciał, czyli władza w epoce biopolityki (Michel Foucault, «Bezpieczeństwo, terytorium, populacja», tłum. M. Herer, PWN, Warszawa 2010, ss. 513. oraz Michel Foucault, «Narodziny biopolityki», tłum. M. Herer, PWN, Warszawa 2011, ss. 417).” KLIO. Czasopismo poświęcone dziejom Polski i powszechnym vol. 20(1). 251–288.
Zobacz w Google Scholar
Foucalut Michel. 2012. Narodziny biopolityki. Michał Herer (transl.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Foucault Michel. 1993. Nadzorować i karać. Narodziny więzienia. Tadeusz Komendant (transl.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Foucault Michel. 2005. “Inne przestrzenie.” Agnieszka Rejniak- Majewska (transl.). Teksty Drugie no. 6. 117–125.
Zobacz w Google Scholar
Foucault Michel. 2010. Bezpieczeństwo, terytorium, populacja. Michał Herer (transl.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Goffman Erving. 2000. Człowiek w teatrze życia codziennego. Helena Datner- Śpiewak, Paweł Śpiewak (transl.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Kim Jin. 2021. “Algorithmic Intimacy, Prosthetic Memory, and Gamification in Black Mirror.” Journal of Popular Film and Television vol. 49(2). 109–118. DOI:10.1080/01956051.2021.1871584 (access: 20.11.2024).
Zobacz w Google Scholar
Leon- Boys Diana, Kristensen Morten Stinus. 2018. Race, Cyborgs, and the Pitfalls of Biopolitical Discourse In “Black Mirror’s” “Men Against Fire.” In: Black Mirror and Critical Media Theory. Angela M. Cirucci, Barry Vacker (eds.). Lanham.
Zobacz w Google Scholar
Peters Michael A. 2017. “Education in a Post- Truth World.” Educational Philosophy and Theory vol. 49(6). 564–566. DOI:10.1080/00131857.2016.1264114 (access: 20.11.2024).
Zobacz w Google Scholar
Rachel Veroff. 2017. “The French Philosopher Who Predicted Trump’s America.” Huffington Post. https://www.huffingtonpost.com/entry/the-french-philosopher-who-predicted-trumps-america_us_58da7c5de4b0e96354656eac (access: 20.09.2023).
Zobacz w Google Scholar
Tanne van Bree. 2016. Digital Hyperthymesia: On the Consequences of Living with Perfect Memory. In: Mind You: The Art of Ethics in the Information Age. Liisa Janssens (ed.). Amsterdam.
Zobacz w Google Scholar
Wójcik Grzegorz. 2017. “Rzeczywistość nie istnieje…? Media i nowoczesne technologie w społeczeństwie przyszłości na przykładzie serialu ‘Black Mirror’.” Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura vol. 8(2). 27–36.
Zobacz w Google Scholar
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2025 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis | Studia de Cultura