Słowa kluczowe
obraz kobiety
dyskursy kobiecości w kulturze popularnej
adaptacja
Alicja w Krainie Czarów
Tim Burton
Lewis Carroll Tim Burton
Lewis Carroll
the virtual viewer
image of women
discourses of femininity in popular culture
adaptation
Alice in the Wonderland
Jak cytować
Abstrakt
Tematem eseju jest namysł nad sposobem konstruowania odbiorcy wirtualnego w adaptacji powieści Lewisa Carrolla Alicja w Krainie Czarów Tima Burtona z 2010 roku. Celem jest odpowiedź na pytanie: „Kim jest adresat filmowej opowieści?”, i czy ma to związek ze zmianami związanymi z obrazem kobiety i z dyskursem feministycznym w kulturze popularnej. Przyjęta perspektywa skłania się więc ku interdyscyplinarności i otwartości na różne konteksty.
Bibliografia
Adamczak Marcin. 2010. „Alicja i kulturowe niesprzeczności kapitalizmu”. Odra nr 5. 95–96.
Zobacz w Google Scholar
Burzyńska Anna, Markowski Michał Paweł. 2006. Teorie literatury XX wieku. Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Campbell Joseph. 1997. Bohater o tysiącu twarzy. Andrzej Jankowski (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Carroll Lewis. 2010. Alicja w Krainie Czarów. Bogumiła Kaniewska (przeł.). Poznań.
Zobacz w Google Scholar
Culler Jonathan. 1996. W obronie nadinterpretacji. W: Umberto Eco, Richard Rorty, Christine Brooke-Rose. Interpretacja i nadinterpretacja. Stefan Collini (red.). Tomasz Bieroń (przeł.). Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Culler Jonathan. 1998. Co to jest literatura i czy pytanie to ma jeszcze jakiekolwiek znaczenie? W: Jonathan Culler. Teoria literatury. Bardzo krótkie wprowadzenie. Maria Bassaj (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Dayan Daniel. 1989. „Widz wpisany w obraz”. Alicja Helman (przeł.). Film na Świecie nr 369. 25–31.
Zobacz w Google Scholar
Franke Adam. 2015. Filmy „Matrix” oraz „Alicja w Krainie Czarów” jako archetypiczne opowieści mityczne. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Gadamer Hans-Georg. 1993. Prawda i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej. Bogdan Baran (przeł.). Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Gadamer Hans-Georg. 1998. Kim jestem Ja i kim jesteś Ty? Komentarz do cyklu wierszy Celana Atemkristall (1986). W: Hans-Georg Gadamer. Czy poeci umilkną. Małgorzata Łukasiewicz (przeł.). Bydgoszcz.
Zobacz w Google Scholar
Głażewska Ewa. 2005. Płeć i antropologia. Toruń.
Zobacz w Google Scholar
„Gorsza” kobieta. Dyskursy inności, samotności, szaleństwa. 2009. Daria Adamowicz et al. (red.). Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Gromkowska-Melosik Agnieszka. 2014. „Kobiety »poza kontrolą«? – androcentryczne dyskursy w malarstwie wiktoriańskim (próba rekonstrukcji znaczeń)”. Studia Edukacyjne nr 32. 49–62.
Zobacz w Google Scholar
Helman Alicja. 1998. Twórcza zdrada. Filmowe adaptacje literatury. Poznań.
Zobacz w Google Scholar
Jakubowska Małgorzata. 2015. Alicja w krainie słów i obrazów. W: Literatura prze-pisana. Od Hamleta do slashu. Agnieszka Izdebska, Danuta Szajnert (red.). 53–71.
Zobacz w Google Scholar
Kobieta i media. Studia z dziejów emancypacji kobiet. 2009. Piotr Perkowski, Tadeusz Stegner (red.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Kognitywizm w poetyce i stylistyce. 2006. Grażyna Habrajska, Joanna Ślósarska (red.). Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Kozak Jolanta. 2000. „Alicja pod podszewką języka”. Teksty Drugie nr 5. 167–178.
Zobacz w Google Scholar
Kozera Dominika. 2015. „Wirtualna Alicja – historia Alicji w Krainie Czarów napisana na nowo”. Media – Kultura – Komunikacja Społeczna nr 11/1. 71–83.
Zobacz w Google Scholar
Kozubek Małgorzata. 2016. Filmoterapia. Teoria i praktyka. Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar
Królikowska-Avis Elżbieta. 1995. „Idol nastolatków” (wywiad z Timem Burtonem). Przekrój nr 18. 31.
Zobacz w Google Scholar
Królikowska-Avis Elżbieta. 2001. „Tim Burton. Portret Podwójny”. Film nr 10. 80–83.
Zobacz w Google Scholar
Kuźma Inga B., Pietrzak Edyta B. 2021. Kobieta – przestrzeń konfliktów, pole walk. Szkice z antropologii politycznej. Łódź.
Zobacz w Google Scholar
Mulvey Laura. 2010. Do utraty wzroku. Kamila Kuc, Lara Thompson (red.). Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Nead Lynda. 1998. Akt Kobiecy. Sztuka, obscena i seksualność. Ewa Franus (przeł.). Poznań.
Zobacz w Google Scholar
Pabiś-Orzeszyna Michał. 2020. Zwrot historyczny w badaniach filmoznawczych. Łódź.
Zobacz w Google Scholar
Piórkowska Agata. 2011. „Hegemonia dyskursu: trudności związane z podporządkowaniem kobiecości. Humanistyka i Przyrodoznawstwo” nr 17. 425–429.
Zobacz w Google Scholar
Rajewska Ewa. 2003. Nonsens pełen sensu – „Jabberwocky” Lewisa Carrolla. W: Od Carrolla do Norwida. Jerzy Borowczyk, Zbigniew Przychodniak, Piotr Śliwiński (oprac.). Poznań. 53–81.
Zobacz w Google Scholar
Showalter Elaine. 1993. „Krytyka feministyczna na rozdrożu”. Izabela Kalinowska-Blackwood (przeł.). Teksty Drugie nr 4/5/6 (22/23/24). 115–146.
Zobacz w Google Scholar
Szyłak Jerzy. 2011. Kino Nowej Przygody. Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar
Talarczyk-Gubała Monika. 2011. „Reżyserki na indeksie. Historia kina kobiet w Europie Środkowej i Wschodniej”. Porównania t. 8, s. 74.
Zobacz w Google Scholar
Wnuk Agnieszka. 2009. „Kobiecość (z)interpretowana”. Tekstualia nr 3. 181–184.
Zobacz w Google Scholar
Wysłouch Seweryna. 1994. Literatura i sztuki wizualne. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Zabłocka-Skorek Joanna. 2010. Tim Burton – dziwak w Fabryce Snów. W: Mistrzowie Kina Amerykańskiego. Współczesność. Łukasz Plesnar, Krzysztof Loska (red.). Kraków. 331–356.
Zobacz w Google Scholar
Zalewski Andrzej. 2003. Film i nie tylko. Kognitywizm, emocje, reality show. Kraków.
Zobacz w Google Scholar
„Zwroty” badawcze w humanistyce. Konteksty poznawcze, kulturowe i społeczno-instytucjonalne. 2010. Jacek Kowalewski, Walery Piasek (red.). Olsztyn.
Zobacz w Google Scholar
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.