Kompetencje medialne i cyfrowe dzieci w wieku 3–16 lat. W stronę medioznawstwa stosowanego
PDF

Słowa kluczowe

media competencies
digital competencies
applied media studies
psychology of application
psychology of media and communication
developmental psychology
children kompetencje medialne
kompetencje cyfrowe
medioznawstwo stosowane
psychologia stosowana
psychologia mediów i komunikowania
psychologia rozwojowa
dzieci

Jak cytować

Ogonowska, A. (2022). Kompetencje medialne i cyfrowe dzieci w wieku 3–16 lat. W stronę medioznawstwa stosowanego. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis | Studia De Cultura, 14(4), 17–29. https://doi.org/10.24917/20837275.14.4.2

Abstrakt

Celem artykułu jest ukazanie roli medioznawstwa stosowanego w projektowaniu i wdrażania działań edukacyjnych związanych z rozwijaniem kompetencji medialnych i cyfrowych u dzieci w wieku 3–16 lat. Badanie strategii korzystania z mediów i rozumienia przekazów medialnych oraz oznaczenie bazowego poziomu kompetencji u wskazanej grupy badanych wymaga sięgnięcia po metody znane już na terenie psychologii, a następnie wykorzystanie ich wyników do projektowania konkretnych działań edukacyjnych i opracowania rekomendacji dla decydentów oświatowych związanych z media literacy. Właściwe oszacowanie poziomu kompetencji bazowych jest niezwykle istotne dla efektywnego wdrażania projektów służących ich doskonaleniu, zwłaszcza, że polski system edukacyjny działa w ramach modelu tzw. rozproszonej edukacji medialnej. Oznacza to, że wciąż brakuje – w ramach formalnej edukacji – metodycznych i systematycznych działań edukacyjnych, które w sposób spójny, uporządkowany i celowy rozwijałyby umiejętności, wiedzę i kompetencje związane z mediami na poszczególnych etapach kształcenia, a na dodatek w synchronizacji z profilem kształcenia oraz potrzebami poszczególnych grup uczniów i uczennic (ujęcie relacyjne). W artykule zaproponowano metody badania bazowego poziomu kompetencji określonego typu w odniesieniu do poszczególnych grup wiekowych.

https://doi.org/10.24917/20837275.14.4.2
PDF

Bibliografia

Arendt Hanna. 1994. Kryzys edukacji?. W: H. Arendt, Między czasem minionym a przyszłym. Osiem ćwiczeń z myśli politycznej. Hanna Arendt (red.). Mieczysław Godyń, Wojciech
Zobacz w Google Scholar

Madej (przeł.). Warszawa. 209–232.
Zobacz w Google Scholar

Bednarek Józef, Andrzejewska Anna, Ćmiel Sylwia. 2013. Człowiek w świecie rzeczywistym i wirtualnym. Wybrane patologie społeczno-wychowawcze w cyberprzestrzeni. Józefów.
Zobacz w Google Scholar

Brookfiled Stephen D. 2003. Critical Thinking in Adulthood. W: Critical Thinking and Reasoning. Current Research, Theory and Practice. Daniel Fasco (ed.). Cresskill.
Zobacz w Google Scholar

Bruner Jerome. 1977. The process of education. Cambridge, Mass.
Zobacz w Google Scholar

Brzyszcz Ewelina. 2018. „Potrzeba edukacji medialnej dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym – ujęcie teoretyczne i praktyczne kształtowania kompetencji medialnych”.
Zobacz w Google Scholar

Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna 6. 83–92.
Zobacz w Google Scholar

Cieszyńska-Rożek Jagoda. 2014. Wpływ wysokich technologii na rozwój poznawczy dzieci w wieku niemowlęcym i poniemowlęcym. W: Człowiek. Technologia. Media. Konteksty kulturowe i psychologiczne. red. Agnieszka Ogonowska, Grzegorz Ptaszek (red.). Kraków. 11–22.
Zobacz w Google Scholar

Dylak Stanisław. 1997. Edukacja medialna w szkole. O mediach, przez media, dla mediów. W: Media a edukacja. Wacław Strykowski (red.). Poznań. 465–473.
Zobacz w Google Scholar

Edukacja medialna w kształceniu wczesnoszkolnym. 2008. Zuzanna Zbróg (red.). Kielce.
Zobacz w Google Scholar

Francuz Piotr. 1999. Psychologiczne aspekty odbioru telewizji. Lublin.
Zobacz w Google Scholar

Francuz Piotr. 2002. Rozumienie przekazu telewizyjnego. Psychologiczne badania telewizyjnych programów informacyjnych. Lublin.
Zobacz w Google Scholar

Francuz Piotr (red.). 2007. Psychologiczne komunikacji audiowizualnej. Lublin.
Zobacz w Google Scholar

Francuz Piotr. 2013. Imagia: w kierunku neurokognitywnej teorii obrazu. Lublin.
Zobacz w Google Scholar

Jasiewicz Justyna i in. 2015. Ramowy katalog kompetencji cyfrowych. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Kołodziejczyk Anna. 2003. Dziecięca koncepcja fikcji, czyli co jest na niby w telewizji?. Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Kołodziejczyk Anna. 2013. Media w życiu rodziny. Rodzaje mediacji korzystania z mediów. W: Współczesna psychologia mediów. Nowe problemy i perspektywy badawcze. Agnieszka Ogonowska, Grzegorz Ptaszek (red.). Kraków. 49–70.
Zobacz w Google Scholar

Kubicka Dorota, Kołodziejczyk Anna. 2007. Psychologia wpływu mediów. Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Langer Ellen. 1993. Problemy uświadamiania. Konsekwencje refleksyjności i bezrefleksyjności. W: Poznanie. Afekt. Zachowanie. Tomasz Maruszewski (red.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Lisowska-Magdziarz Małgorzata. 2013. Metodologia badań nad mediami – nurty, kierunki, koncepcje, nowe wyzwania. https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/950/lisowska-magdziarz_metodologia_badan_nad_mediami_2013.pdf?sequence=1&isAllowed=y [dostęp: 7.06.2022].
Zobacz w Google Scholar

Lisowska-Magdziarz Małgorzata. 2019. Znaki na uwięzi. Od semiologii do semiotyki mediów. Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Maziarz Magdalena. 2020. Zaangażowani w rzeczywistość. Szkolna edukacja medialna w Niemczech i Polsce. Wrocław.
Zobacz w Google Scholar

Melosik Zbyszko. 2013. Kultura popularna i tożsamość młodzieży: w niewoli władzy i wolności. Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Musioł Marcin. 2011. Wspomaganie procesów dydaktycznego, wychowawczego i opiekuńczego w pracy z dzieckiem w wieku wczesnoszkolnym. W: Pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna w sytuacji zmiany społecznej, kulturowej i oświatowej. Studia – rozprawy – praktyka. Stanisław Juszczyk, Mirosław Kisiel, Alina Budniak (red.). Katowice.
Zobacz w Google Scholar

Neuropsychologia: współczesne kierunki badań. 2016. Krzysztof Jodzio (red.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

O potrzebie edukacji medialnej w Polsce. 2015. Michał Federowicz, Sławomir Ratajski, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Ogonowska Agnieszka. 2003. Edukacja medialna: klucz do rozumienia społecznej rzeczywistości. Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Ogonowska Agnieszka. 2013. Współczesna edukacja medialna. Teoria i rzeczywistość. Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Ogonowska Agnieszka. 2021. Cyberpsychologia. Media – użytkownicy – zastosowania. Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Patzlaff Rainer. 2008. Zastygłe spojrzenie. Fizjologiczne skutki patrzenia na ekran a rozwój dziecka. Barbara Kowalewska (przeł). Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Rudnicka Patrycja. 2021. Gotowość wobec technologii: konteksty, definicja i pomiar. Katowice.
Zobacz w Google Scholar

Spitzer Manfred. 2007. Jak uczy się mózg. Małgorzata Guzowska-Dąbrowska (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Sternberg Robert, Spear-Swerling Louise. 2003. Jak nauczyć dzieci myślenia. Olga i Wojciech Kubińscy (przeł.). Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar

Sugier-Szerega Anna. 2015. Kształtowanie kompetencji medialnych u dzieci w wieku przedszkolnym – szanse, trudności, ograniczenia. W: Edukacja medialna w dobie współczesnych zmian kulturowych, społecznych i technologicznych. Agnieszka Ogonowska, Grzegorz Ptaszek (red.). Kraków. 19–30.
Zobacz w Google Scholar

Tomaszewska-Kępała Hanna. 2012. Młodzież, rówieśnicy i nowe media. Społeczne funkcje technologii komunikacyjnych w życiu nastolatków. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Wczesna edukacja. Między schematem a poszukiwaniem nowych ujęć teoretyczno-badawczych. 2006. Dorota Klus-Stańska, Ewa Szatan, Dorota Bronk (red). Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar

Wood D. 2006. Jak dzieci uczą się i myślą. Społeczne konteksty rozwoju poznawczego. Rafał Pawlik, Anna Kowalcze-Pawlik (przeł.). Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.

Prawa autorskie (c) 2023 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis | Studia de Cultura

Downloads

Download data is not yet available.