Słowa kluczowe
performans
edukacja
trauma
teatr
proces twórczy performance
education
trauma
theatre
poetry
creativeprocess
edukacja
trauma
teatr
proces twórczy performance
education
trauma
theatre
poetry
creativeprocess
Jak cytować
Pieniążek, M. (2020). Artystyczne transmisje afektu. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis | Studia De Cultura, 11(2), 77–90. https://doi.org/10.24917/20837275.11.2.6
Abstrakt
W artykule przedstawiam formy wykorzystania afektu w edukacji artystycznej. Doświadczenia emocjonujących spotkań z miejscami, w których powstawały ważne spektakle, gdzie tworzy- li wielcy artyści i poeci, są wskazane jako punkty węzłowe wywoływania postaw afektyw- nych, przenoszonych na działania twórcze. Siłę sprawczą afektu demonstruję na przykładzie spotkania z miejscem kluczowym dla powstania Umarłej klasy Tadeusza Kantora. Następnie wskazuję na wykorzystanie zespołowego charakteru przeżywania emocji twórczych. Dynamika grupowego oddziaływania emocji jest pokazana na przykładzie działania Klubu Literackiego MOK w Olkuszu. Poezja i proza czytane na głos oraz odpowiednio teatralizowa- ne umożliwiają dzielenie się doświadczeniami, tworzą afektywną przestrzeń spotkania, służą do przepracowywania osobistych traum i wytyczania nowych celów życiowych.
Bibliografia
Antonik Dominik. 2014. Autor jako marka. Literatura w kulturze audiowizualnej społe-
czeństwa informacyjnego. Kraków.
Bal Mieke. 2015. Afekt jako siła kulturowa. A. Turczyn (przeł.). W Historie afektywne i po-
lityki pamięci. E. Wichrowska, A. Szczepan-Wojnarska, R. Sendyka, R. Nycz (red.).
Warszawa.
Bartmiński Jerzy, Niebrzegowska-Bartmińska Stanisława. 2009. Tekstologia. Warszawa.
Czermińska Małgorzata. 2011. „Miejsca autobiograficzne. Propozycja w ramach geopo-
etyki”. Teksty Drugie nr 5. 6-17.
Dolar Mladem. 2006. A Voice and Nothing More. Cambridge.
Guzek Łukasz. 2000, Sztuka wysokich napięć. Z Jerzym Beresiem rozmawia Łukasz
Guzek. W Tadeusz Kantor: Niemożliwe. J. Suchan (red.). Kraków.
Hamerlik Janina. 2014. Miłość Basi. t. 1 i 2. Olkusz.
Hamerlik, Janina. 2015. Robert i Izabela. Olkusz.
Janczy Kazimiera. 2016. Nim zatrzyma mnie czas. M. Pieniążek (red. i wstęp). Klucze.
Jauss Hans Robert. 1980. Czytelnik jako instancja nowej historii literatury. K. Krzemie-
niowa (przeł.). Pamiętnik Literacki nr 71(1). 319-339.
Jauss Hans Robert. 1986. Wzorce interakcji w procesie identyfikacji z bohaterem. W. Bia-
lik (przeł.). W Współczesna myśl literaturoznawcza w Republice Federalnej Niemiec.
H. Orłowski (red.). Warszawa. 178-191.
Kantor Tadeusz. 2004. Klasa szkolna. W tenże, Pisma. Teatr Śmierci. Teksty z lat 1975-
1984, K. Pleśniarowicz (wyb. i oprac.). Wrocław-Kraków.
Kantor Tadeusz. 1989. „W Centre Pompidou i w Stodole”. Twórczość nr 2. 49-61.
Konieczniak Jadwiga. 2018. Na mojej drodze jestem sobą. M. Pieniążek (red. i wstęp).
Klucze.
Kosofsky Sedgwick Eve. 2003. Touching, Feeling. Affect, Pedagogy, Performativity,
Durham.
Lis-Turlejska Maria. 1998. Traumatyczny stres. Koncepcje i badania. Warszawa.
Majcherkiewicz Jacek. 2015. Dotyk anioła. M. Pieniążek (red. i wstęp). Olkusz.
MOK. 2017. „Olkusz w prozie i malarstwie Piotra Nogiecia” [inf. własna]. https://www.
mok.olkusz.pl/index.php/aktuwalnosci/592-olkusz-w-prozie-i-malarstwie-piotra-
nogiecia-relacja-ze-spotkania-autorskiego [dostęp: 20.01.2018].
MOK. 2019. „Spotkanie autorskie z Olimpią Rychlińską” [inf. własna]. http://ww.mok.
olkusz.pl/index.php/11-aktualnosci/1597-spotkanie-autorskie-z-olimpia-rychlin-
ska-2 [dostęp: 30.03.2019].
Nogieć Piotr. 2016. Podróż pana Tomasza. Kraków.
Ong Walter Jackson. 1992. Oralność i piśmienność. Słowo poddane technologii. J. Japola
(przeł.). Lublin.
Piątek Anna. 2012. Mój prywatny konfesjonał. M. Pieniążek (red. i przedm.). Olkusz 2012.
Pieniążek Marek. 2005. Akt twórczy jako mimesis. Dziś są moje urodziny - ostatni spek-
takl Tadeusza Kantora. Kraków.
Pieniążek Marek. 2017. Ciało poezji - projekt poetyckiego interfejsu w technologii AR.
W Artysta - biokulturowy interfejs? M. Pieniążek (red.), Kraków.
Pieniążek Marek. 2018. Polonistyka performatywna. O humanistycznych technologiach
wytwarzania światów. Kraków.
Pieniążek Marek. 2012. Pytając wierszem o lepszy świat. W Rzeka płynie przez mój dom.
XXX-lecie Klubu Literackiego MOK w Olkuszu. 1982-2012. M. Pieniążek (wyb., red.
i wstęp), Olkusz.
Pieniążek Marek. 2013. Uczeń jako aktor kulturowy. Polonistyka szkolna w warunkach
płynnej nowoczesności. Kraków.
Pieniążek Marek (red.) 2014. Uwierz. Katalog wystawy poświęconej walce z rakiem.
Olkusz.
Pogan Ewa. 2014. Mogę się śmiać. M. Pieniążek (red.). Olkusz.
Ponikowska Katarzyna. 2015. „Pisanie dla Niny to lek na samotność”. Gazeta Krakowska.
Małopolska Zachodnia 29.03. http://olkusz.naszemiasto.pl/artykul/olkusz-pisanie-
-dla-niny-to-lek-na- samotnosc,3330885,artgal,t,id,tm.html [dostęp: 24.01.2018].
Rychlińska Olimpia. 2019. Tkane z milczenia. M. Pieniążek (red.). Klucze.
Ryza Ryszard. 2018. Olkusz moje miasto. Olkusz.
Schopenhauer Artur. 2002. W poszukiwaniu mądrości życia. Parerga i paralipomena. t. 1.
J. Garewicz (przeł.). Warszawa.
Siwiec Magdalena. 2010. „«Szkoła rozczarowania» w poematach dygresyjnych: Słowacki
- Musset”. Wielogłos nr 1-2(7-8). 97-118.
Włodarczyk Irena. 2017. Dniem i nocą w Aniołowie. Olkusz.
Włodarczyk Irena. 2015. Rozmowy numerowane, M. Pieniążek (red. i wstęp). Olkusz.
czeństwa informacyjnego. Kraków.
Bal Mieke. 2015. Afekt jako siła kulturowa. A. Turczyn (przeł.). W Historie afektywne i po-
lityki pamięci. E. Wichrowska, A. Szczepan-Wojnarska, R. Sendyka, R. Nycz (red.).
Warszawa.
Bartmiński Jerzy, Niebrzegowska-Bartmińska Stanisława. 2009. Tekstologia. Warszawa.
Czermińska Małgorzata. 2011. „Miejsca autobiograficzne. Propozycja w ramach geopo-
etyki”. Teksty Drugie nr 5. 6-17.
Dolar Mladem. 2006. A Voice and Nothing More. Cambridge.
Guzek Łukasz. 2000, Sztuka wysokich napięć. Z Jerzym Beresiem rozmawia Łukasz
Guzek. W Tadeusz Kantor: Niemożliwe. J. Suchan (red.). Kraków.
Hamerlik Janina. 2014. Miłość Basi. t. 1 i 2. Olkusz.
Hamerlik, Janina. 2015. Robert i Izabela. Olkusz.
Janczy Kazimiera. 2016. Nim zatrzyma mnie czas. M. Pieniążek (red. i wstęp). Klucze.
Jauss Hans Robert. 1980. Czytelnik jako instancja nowej historii literatury. K. Krzemie-
niowa (przeł.). Pamiętnik Literacki nr 71(1). 319-339.
Jauss Hans Robert. 1986. Wzorce interakcji w procesie identyfikacji z bohaterem. W. Bia-
lik (przeł.). W Współczesna myśl literaturoznawcza w Republice Federalnej Niemiec.
H. Orłowski (red.). Warszawa. 178-191.
Kantor Tadeusz. 2004. Klasa szkolna. W tenże, Pisma. Teatr Śmierci. Teksty z lat 1975-
1984, K. Pleśniarowicz (wyb. i oprac.). Wrocław-Kraków.
Kantor Tadeusz. 1989. „W Centre Pompidou i w Stodole”. Twórczość nr 2. 49-61.
Konieczniak Jadwiga. 2018. Na mojej drodze jestem sobą. M. Pieniążek (red. i wstęp).
Klucze.
Kosofsky Sedgwick Eve. 2003. Touching, Feeling. Affect, Pedagogy, Performativity,
Durham.
Lis-Turlejska Maria. 1998. Traumatyczny stres. Koncepcje i badania. Warszawa.
Majcherkiewicz Jacek. 2015. Dotyk anioła. M. Pieniążek (red. i wstęp). Olkusz.
MOK. 2017. „Olkusz w prozie i malarstwie Piotra Nogiecia” [inf. własna]. https://www.
mok.olkusz.pl/index.php/aktuwalnosci/592-olkusz-w-prozie-i-malarstwie-piotra-
nogiecia-relacja-ze-spotkania-autorskiego [dostęp: 20.01.2018].
MOK. 2019. „Spotkanie autorskie z Olimpią Rychlińską” [inf. własna]. http://ww.mok.
olkusz.pl/index.php/11-aktualnosci/1597-spotkanie-autorskie-z-olimpia-rychlin-
ska-2 [dostęp: 30.03.2019].
Nogieć Piotr. 2016. Podróż pana Tomasza. Kraków.
Ong Walter Jackson. 1992. Oralność i piśmienność. Słowo poddane technologii. J. Japola
(przeł.). Lublin.
Piątek Anna. 2012. Mój prywatny konfesjonał. M. Pieniążek (red. i przedm.). Olkusz 2012.
Pieniążek Marek. 2005. Akt twórczy jako mimesis. Dziś są moje urodziny - ostatni spek-
takl Tadeusza Kantora. Kraków.
Pieniążek Marek. 2017. Ciało poezji - projekt poetyckiego interfejsu w technologii AR.
W Artysta - biokulturowy interfejs? M. Pieniążek (red.), Kraków.
Pieniążek Marek. 2018. Polonistyka performatywna. O humanistycznych technologiach
wytwarzania światów. Kraków.
Pieniążek Marek. 2012. Pytając wierszem o lepszy świat. W Rzeka płynie przez mój dom.
XXX-lecie Klubu Literackiego MOK w Olkuszu. 1982-2012. M. Pieniążek (wyb., red.
i wstęp), Olkusz.
Pieniążek Marek. 2013. Uczeń jako aktor kulturowy. Polonistyka szkolna w warunkach
płynnej nowoczesności. Kraków.
Pieniążek Marek (red.) 2014. Uwierz. Katalog wystawy poświęconej walce z rakiem.
Olkusz.
Pogan Ewa. 2014. Mogę się śmiać. M. Pieniążek (red.). Olkusz.
Ponikowska Katarzyna. 2015. „Pisanie dla Niny to lek na samotność”. Gazeta Krakowska.
Małopolska Zachodnia 29.03. http://olkusz.naszemiasto.pl/artykul/olkusz-pisanie-
-dla-niny-to-lek-na- samotnosc,3330885,artgal,t,id,tm.html [dostęp: 24.01.2018].
Rychlińska Olimpia. 2019. Tkane z milczenia. M. Pieniążek (red.). Klucze.
Ryza Ryszard. 2018. Olkusz moje miasto. Olkusz.
Schopenhauer Artur. 2002. W poszukiwaniu mądrości życia. Parerga i paralipomena. t. 1.
J. Garewicz (przeł.). Warszawa.
Siwiec Magdalena. 2010. „«Szkoła rozczarowania» w poematach dygresyjnych: Słowacki
- Musset”. Wielogłos nr 1-2(7-8). 97-118.
Włodarczyk Irena. 2017. Dniem i nocą w Aniołowie. Olkusz.
Włodarczyk Irena. 2015. Rozmowy numerowane, M. Pieniążek (red. i wstęp). Olkusz.
Downloads
Download data is not yet available.