Abstract
The aim of the article is to show selected approaches in the study of audio cultures and audio narratives. They can contribute to the design and implementation of more effective educational projects and research aimed at developing audio competencies for specific groups of media users and understanding their essence. The aforementioned audio competencies are perceived as a type of cultural and media competencies along with cognitive competencies. Their improvement is conditioned by developmental, environmental and cultural factors, the actual level of which affects the strategies of using the existing audio messages as well as the creation of new messages with the help of technology and the functionality of new media digital environments. The article contrasts two approaches to the study of the title cultures and narratives: a media-centered approach and a user-media-centered approach. Each of the proposed approaches, i.e. neurocognitive-developmental and relational-functional ones, in turn, sets a specific perspective for studying the users and co-creators of cultures and media narratives. Their application in the aforementioned research and projects contributes to a deeper comprehension of the mechanisms of reception, understanding, interpretation and production of audio narratives in contemporary cultural spaces.
References
Bauman Zygmunt. 2007. Liquid Life. Cambridge–Malden.
View in Google Scholar
Bourriaud Nicolas. 2012. Estetyka relacyjna. Łukasz Białkowski (przeł.). Kraków.
View in Google Scholar
Cieszyńska‑ Rożek Jagoda. 2018. Neurobiologiczne podstawy rozwoju poznawczego. Słuch. Kraków.
View in Google Scholar
Cieszyńska‑ Rożek Jagoda, Sedivy Mączka Katarzyna. 2017. Metoda Krakowska: stymulacja funkcji słuchowych. W: Mózg, język, komunikacja. Jagoda Cieszyńska‑ Rożek, Katarzyna Sedivy‑ Mączka (red.). Kraków.
View in Google Scholar
Dant Tim. 2007. Kultura materialna w rzeczywistości społecznej: wartości, działania, style życia. Janusz Barański (przeł.). Kraków.
View in Google Scholar
Filiciak Mirosław, Mazurek Paweł, Growiec Katarzyna. 2013. Korzystanie z mediów a podziały społeczne. Kompetencje medialne Polaków w ujęciu relacyjnym. Warszawa.
View in Google Scholar
Francuz Piotr (red.). 2007. Obrazy w umyśle: studia nad percepcją i wyobraźnią. Warszawa.
View in Google Scholar
Gibson James. 1977. The Theory of Affordances. In Perceiving, Acting, and Knowing.
View in Google Scholar
Robert Shaw, John Bransford (eds.). London.
View in Google Scholar
Goodman Norman. 2001. Wstęp do socjologii. Janusz Ruszkowski i inni (przeł.). Poznań.
View in Google Scholar
Gwóźdź Andrzej. 2010. W stronę medioznawstwa jako kulturoznawstwa albo ku ogólnej teorii mediów obrazowych. W: Kultura medialnie zapośredniczona. Badania nad mediami w optyce kulturoznawczej. Magdalena Kamińska, Piotr Kędziora, Marta Kosińska, Wojciech Chyła (red.). Poznań.
View in Google Scholar
Hooring Susan. 2013. Chasing sound: technology, culture and the art of studio recording from Edison to the LP. Baltimore.
View in Google Scholar
Jenkins Henry, Ito Mizuko, Boyd Danah. 2016. Participatory culture in a networked era: a conversation on youth, learning, commerce, and politics. Cambridge–Malen.
View in Google Scholar
Kędziora Piotr. 2020. „Habitus muzyczny a wzorzec słuchania”. Studia Kulturoznawcze 2. 41–53.
View in Google Scholar
Kołtun Bartłomiej. 2001. Teoria „użytkowania i korzyści” – fazy rozwoju, podstawowe założenia. W: Nauka o komunikowaniu. Podstawowe orientacje teoretyczne. Bogusława Dobek‑ Ostrowska (red.). Wrocław. 57–70.
View in Google Scholar
Kornas‑ Biela Dorota. 1998. Z zagadnień psychologii prenatalnej. W: W imieniu dziecka poczętego. Jerzy W. Gałkowski, Janusz Gula (red.). Rzym–Lublin. 56–62.
View in Google Scholar
Larose Robert. 2010. “The Problem of Media Habits”. Communication Theory 20. 194–222.
View in Google Scholar
Lniak Agnieszka. 2020. „Ontoestetyka dźwięku i kultura słuchania. Dyskurs metateoretyczny sound studies”. Zagadnienia Rodzajów Literackich LXIII, z. 4. 29–39.
View in Google Scholar
Maffesoli Michel. 2008. Czas plemion: schyłek indywidualizmu w społeczeństwach. Marta Bucholc (przeł.). Warszawa.
View in Google Scholar
Misiak Tomasz. 2009. Estetyczne konteksty audiosfery. Poznań.
View in Google Scholar
Misiak Tomasz. 2010. „Audiosfera w kulturze współczesnej. Próba przybliżenia pojęcia”. Przegląd Kulturoznawczy 1(7). 62–73.
View in Google Scholar
Moore Brian C.J. 1999. Wprowadzenie do psychologii słyszenia. Aleksander Sęk, Ewa Skrodzka (przeł.). Warszawa.
View in Google Scholar
Norman Donald A. 1999. “Affordances, Conventions and Design”. Interactions 6(3). 38–43.
View in Google Scholar
Ogonowska Agnieszka. 2007. Supremacja audialności czy wizualności? O dylematach (użytkowników i badaczy) współczesnej kultury (audio)wizualnej. W: Agnieszka Ogonowska. Między reprezentacją a symulacją. Szkice z socjologii mediów. Kraków.
View in Google Scholar
Ogonowska Agnieszka. 2018. Psychologia mediów i komunikowania: wprowadzenie. Kraków.
View in Google Scholar
Ogonowska Agnieszka. 2022. Badanie i tworzenie dyskursów medialnych w kontekście poznawczym. Nowe perspektywy edukacji medialnej. W: Współczesne dyskursy medialne. Iwona Hofman, Danuta Kępa‑ Figura (red.). Lublin. 243–260.
View in Google Scholar
Ogonowska Agnieszka. 2023. „Bez obrazu, czyli seriale audio. Problematyka kreacji świata przedstawionego i jego recepcji”. Studia Filmoznawcze 44. 131–143.
View in Google Scholar
Ogonowska Agnieszka, Walecka‑ Rynduch Agnieszka. 2024. Młodzi dorośli wobec dezinformacji. Kraków.
View in Google Scholar
Rowiński Tomasz, Głuskowska Joanna. 2014. „Gratyfikowanie potrzeb przez mass media a poziom kompetencji społecznych”. Studia Psychologica UKSW 14(2). 5–23.
View in Google Scholar
Rudnicka Patrycja. 2021. Gotowość wobec technologii: konteksty, definicja i pomiar. Katowice.
View in Google Scholar
Schafer Raymond Murray. 2010. Muzyka środowiska. W: Kultura dźwięku. Teksty o muzyce nowoczesnej. Christoph Cox, Daniel Warner (red.). Julian Kutyła (przeł.). Gdańsk. 52–63.
View in Google Scholar
Smith Jacob. 2015. Eco‑ Sonic Media. Berkley.
View in Google Scholar
Spinelli Martin, Dann Lance. 2019. Podcasting: the audio media revolution. London.
View in Google Scholar
Sztompka Piotr. 2016. Kapitał społeczny. Teoria przestrzeni międzyludzkiej. Kraków.
View in Google Scholar
Trzebiński Jerzy (red.). 2002. Narracja jako sposób rozumienia świata. Gdańsk.
View in Google Scholar
Turska‑ Kawa Agnieszka. 2011. Poczucie alienacji a użytkowanie mediów. W poszukiwaniu nowych obszarów zastosowania teorii użytkowania i gratyfikacji. Katowice.
View in Google Scholar
Welsch Wolfgang. 2001. Na drodze do kultury słyszenia? W: Przemoc ikoniczna czy „nowa widzialność”. Eugeniusz Wilk (red). Katowice.
View in Google Scholar
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
Copyright (c) 2024 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura