Abstract
DOI 10.24917/20837275.10.2.2
Artykuł stanowi próbę ponownego odczytania powieści Marii Kuncewiczowej Cudzoziemka, z zastosowaniem perspektywy postokolonialnej i konsensusu jako formy moderowanego procesu grupowego, nastawionego na osiągnięcie porozumienia. Praca opiera się na założeniu, że jeśli dyskusja o tekstach literackich - również tych historycznych - ma mieć sens, musimy dostrzec w niej szansę na realną zmianę rzeczywistości. Interpretacje postkolonialne ukazują tożsamość kolonizowanych jako proces ciągłego pozycjonowania, łączący się z procesami nawracania traumy, internalizacji uprzedzeń i powielania schematu przemocy. Z kolei metoda konsensusu przenosi punkt ciężkości z tekstu na interpretującą wspólnotę, która może realnie wpływać na otaczającą rzeczywistość.
"Cudzoziemka" Maria Kuncewiczowa is currently reading - towards a consensual interpretation of the literary text
I present a new reading of the Maria Kuncewicz novel, entitled The Foreigner, with using postcolonial perspective and consensus as a form of moderated group process aimed at reaching agreement. The work is based on the premise that if the discussion of literary texts is to make sense, we must see in it a chance for a real change of reality. Postcolonial interpretations show the colonized identity as a process of continuous positioning, linked to the processes of trauma conversion, the internalization of prejudice, and the amplification of the pattern of violence. On the other hand, the consensus method shifts the focus from text to interpreting community which can really influence on the surrounding reality.
References
Aleksandrowicz A. 1997. Maria Kuncewiczowa. W O twórczości Marii Kuncewiczowej. L. Ludorowski (red.). Lublin. 16–18.
View in Google Scholar
Banot A.E. 2013. „Świadectwo umierania. O projekcie autobiograficznym Marii Kuncewiczowej”. Świat i Słowo nr 1. 145–155.
View in Google Scholar
Bhabha H.K. 1994. The Location of Culture. Londyn.
View in Google Scholar
Bratkowska K. 2001. Kłamstwo muzyczne w Cudzoziemce Marii Kuncewiczowej. W Ciało, płeć, literatura. Prace ofiarowane Profesorowi Germanowi Ritzowi w pięćdziesiątą rocznicę urodzin. M. Hornung, M. Jędrzejczak, T. Korsak (red.). Warszawa. 347–364.
View in Google Scholar
Fanon F. 1985. Wyklęty lud ziemi. H. Tygielska (przeł.). Warszawa.
View in Google Scholar
Hall S. 2008. „Tożsamość kulturowa a diaspora”. K. Majer (przeł.). Literatura na Świecie nr 1–2. 163–183.
View in Google Scholar
Hawryszków K., Michałkiewicz K. 2011. „Cudzoziemka Marii Kuncewiczowej: literacko-muzyczny dialog z przeszłością”. Konteksty Kultury nr 7. 70–76.
View in Google Scholar
Hejmej A. 2003. „Partytura literacka. Przedmiot badań komparatystyki interdyscyplinarnej”. Teksty Drugie nr 4. 34–46.
View in Google Scholar
Markowski M.P. 2007. Postkolonializm. W A. Burzyńska, M.P. Markowski. Teorie literatury XX wieku. Podręcznik. Kraków. 549–563.
View in Google Scholar
MEN. 2017. Język polski liceum ogólnokształcące i technikum. Projekt. https://men.gov.pl/wp-content/uploads/2017/04/liceum-ogolnoksztalcace-i-technikum.pdf (dostęp: 30.05.2017).
View in Google Scholar
Kłak Cz. 1977. [bez tytułu]. W O twórczości Marii Kuncewiczowej. L. Ludorowski (red.). Lublin. 18–20.
View in Google Scholar
Kuncewiczowa M. 1984. Cudzoziemka. Warszawa 1984.
View in Google Scholar
Lipowska-Teutsch A., Grzymała-Moszczyńska H. (red.). 2008. Kobiety wędrowne. Kraków.
View in Google Scholar
Lipowska-Teutsch A., Grzymała-Moszczyńska H., Ryłko E. (red.). 2008. Pamięć wędrówki. Wędrówka pamięci. Kraków.
View in Google Scholar
Ludorowski L. (red.). 1997. O twórczości Marii Kuncewiczowej. Lublin.
View in Google Scholar
Said E. 2015. Orientalizm. M. Wyrwas-Wiśniewska (przeł.). Poznań.
View in Google Scholar
Schulz B. 1989. Aneksja podświadomości. Uwagi o Cudzoziemce Kuncewiczowej. W Opowiadania, wybór esejów i listów. J. Jarzębski (oprac.). Wrocław.
View in Google Scholar
Sokalska M. 2014. „Ich Grolle Nicht w Cudzoziemce Marii Kuncewiczowej. O pieśni z perspektywy interdyscyplinarnej”. Studia Europaea Gnesnensia nr 9. 23–42.
View in Google Scholar
Spivak G. 2011. „Czy podporządkowani mogą przemówić?” E. Majewska (przeł.). Krytyka Polityczna nr 24–25. 193–239.
View in Google Scholar
Spivak G. 2007. Krytyka postkolonialnego rozumu. W stronę zanikającej współczesności. J. Margański (przeł.). W Teorie literatury XX wieku. Antologia. A. Burzyńska, M.P. Markowski (oprac.). Kraków. 650–673.
View in Google Scholar
Stan czytelnictwa w Polsce w 2016 roku. (2016). http://www.bn.org.pl/download/document/1493378303.pdf (dostęp: 30.05.2017).
View in Google Scholar
Stoch M. 2017. Na drodze do upełnomocnienia. Konsensus w humanistyce. Wprowadzenie do metody. W Edukacja polonistyczna. Metamorfozy kontekstów i metod. M. Karwatowska,L. Tymiakin (red.). Lublin. 167–184.
View in Google Scholar
Trzynadlowski J. 1997. [bez tytułu]. W O twórczości Marii Kuncewiczowej. L. Ludorowski (red.). Lublin. 12–16.
View in Google Scholar
Turkiewicz H. 1997. „Cudzoziemka” nie tylko jako powieść psychologiczna. W O twórczości Marii Kuncewiczowej. L. Ludorowski (red.). Lublin. 33–46.
View in Google Scholar
Uchodźcy.info. http://uchodzcy.info/infos/mity-i-fakty/ (dostęp: 30.05.2017).
View in Google Scholar
Zarębianka Z. 2008. Czytanie sacrum. Kraków–Rzym.
View in Google Scholar
Zinn H. 2016. Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. A. Wojtasik (przeł.). Warszawa [e-book; format MOBI].
View in Google Scholar
Żak. S. 1970. „O kompozycji Cudzoziemki Marii Kuncewiczowej”. Ruch Literacki nr 1. 45–55.
View in Google Scholar